اشرف غنی: طالبان از آخرین شانس برای مذاکرات صلح استفاده کند
۱۳۹۶ خرداد ۱۶, سهشنبه
یک هفته پس از انفجار مرگبار در کابل، کنفرانس صلح افغانستان در پایتخت این کشور برگزار شد. نمایندگان نزدیک به ۲۴ کشور و نهاد بینالمللی در کنفرانس موسوم به "پروسه کابل" حضور داشتند. در آغاز نشست، کابل هدف موشک قرار گرفت.
تبلیغات
یک هفته پس از انفجار مهیب در کابل که به مرگ بیش از ۱۵۰ نفر و مجروح شدن دستکم ۳۰۰ تن انجامید، کنفرانس بینالمللی صلح افغانستان روز سهشنبه (۶ ژوئن/ ۱۶ خرداد) در پایتخت این کشور برگزار شد.
کنفرانس تحت تدابیر شدید امنیتی برگزار شد. دولت روز سهشنبه را تعطیل اعلام کرد و تمام راههای منتهی به مرکز شهر مسدود شد. وسایل نقلیه غیردولتی نیز اجازه تردد در مرکز شهر را نداشتند.
نمایندگان نزدیک به ۲۴ کشور، از جمله ایران، آمریکا، بریتانیا، چین، هند و نیز نمایندگان سازمان ملل، اتحادیه اروپا و ناتو در کنفرانس موسوم به "پروسه کابل" حضور داشتند. پاکستان هم که از سوی افغانستان متهم به حمایت از اسلامگرایان افراطی طالبان است، در کنفرانس صلح و امنیت افغانستان حضور داشت.
اصابت موشک به کابل در لحظات آغازین کنفرانس
اندک زمانی پس از آغاز کنفرانس "پروسه کابل" موشکی در فاصله نه چندان دور این نشست صلح و امنیت افغانستان فرود آمد. به گفته یک مأمور پلیس کابل، موشک به فضای سبز اطراف سفارت ایتالیا اصابت کرده است. اما در گزارشهای رسانههای افغانستان گفته شده که موشک یکی از مهمانخانههای سفارت هند را مورد اصابت قرار داده یا در نزدیکی مقر مرکزی ناتو در کابل فرود آمده است. رسانهها خسارت یا آسیبی را گزارش نکردهاند.
"آخرین شناس"
محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان، در این نشست برای گروه طالبان در رابطه با مذاکرات صلح ضربالاجل تعیین کرد. غنی بار دیگر ضمن فراخواندن طالبان به مذاکرات صلح گفت: «ما شانسی را برای صلح پیشکش میکنیم، اما این پیشکش بیانتها نیست. زمان در حال سپری شدن است. این آخرین شانس است. از آن استفاده کنید یا با عواقب آن مواجه شوید».
غنی گفت، افغانستان برای مبارزه با تروریسم در افغانستان به کمک کشورهای جهان نیاز دارد. رئیس جمهوری افغانستان تاکید کرد، تا زمانی که یک استراتژی واحد برای مبارزه با تروریسم وجود نداشته باشد، مبارزه با این پدیده دشوار خواهد بود.
جنگ قدرت بی پایان در افغانستان
۱۶ سال پس از شروع عملیات نظامی آمریکا در افغانستان، این کشور جنگزده کماکان در چنگال خشونت اسلامگرایان گرفتار است. حمله تروریستی روز ۳۱ مه به منطقه دیپلماتها در کابل، جلوهای است از قدرت نظامی این نیروها در افغانستان.
عکس: picture alliance/Photoshot
حمله تروریستی به "امنترین" نقطه افغانستان
در جریان انفجار روز ۳۱ ماه مه کابل، دستکم ۹۰ نفر کشته و بیش از ۴۰۰ نفر مجروح شدند. این حمله تروریستی قلب سیستم امنیتی را هدف قرار داده بود. "منطقه سبز" محلی است که نمایندگی سیاسی کشورهای مختلف و از آن جمله سفارت آلمان و همچنین بسیاری از وزارتخانههای افغانستان در آن واقع است. محلهای که بیش از سایر نقاط کابل محافظت میشود. بهرغم این کنترل، تروریستها موفق به انجام این حمله مرگبار شدند.
عکس: REUTERS/O. Sobhani
حکایت بی پایان حملات تروریستی
این نخستین باری نیست که کابل هدف حملات تروریستی واقع میشود. در اوایل ماه مه، در اثر یک حمله تروریستی ۸ سرباز خارجی مستقر در این کشور جان باختند. حملهای که مسئولیت آن را داعش برعهده گرفت. در ماه مارس نیز در جریان حمله به بیمارستان نظامی کابل، ۳۸ نفر کشته و ۷۰ نفر از بیماران و کادر پزشکی بیمارستان مجروح شده بودند.
عکس: picture-alliance/AP Photo/M. Hossaini
طالبان و آغاز "عملیات منصور"
طالبان همه ساله در فصل بهار بر دامنه حملات خود میافزایند. در ماه آوریل سال جاری نیز طالبان شروع "حملات بهاری" خود را اعلام کردند. طالبان اعلام کردهاند که این حملات اساسا متوجه نیروهای نظامی و انتظامی افغانستان و همچنین سربازان خارجی مستقر در این کشور است. "حملات بهاری" طالبان این بار با نام "عملیات منصور" اجرا میشوند.
عکس: Reuters
سیاست افغانستان دولت ترامپ
دولت ترامپ هنوز سیاست خود را در قبال افغانستان روشن نکرده است. میشائیل کوگلمن، کارشناس مسائل افغانستان بر این باور است که ترامپ سیاستی کمابیش مشابه سیاست اوباما درباره افغانستان دنبال خواهد کرد. کوگلمن معتقد است که سیاست دولت ترامپ نیز همچون دولت اوباما بر ایده برقراری صلح و آشتی بین طالبان و دولت افغانستان استوار خواهد بود.
عکس: picture-alliance/AP Photo/J. Ernst
مذاکرات صلح افغانستان
اما طالبان تمایلی برای شرکت در گفتوگوهای صلح از خود نشان نمیدهند. کارشناسان مسائل افغانستان بر این باورند که چون طالبان در شرایط کنونی در برابر نیروهای دولتی این کشور از موقعیت برتری برخوردارند، تن به مشارکت در هیچ مذاکرهای نخواهند داد. موقعیت طالبان از سال ۲۰۰۱ تا به امروز، هیچگاه چون امروز قوی نبوده است. نیروهای این گروه اسلامگرا بر بخشهای زیادی از کشور تسلط دارند.
عکس: Getty Images/AFP/N. Shirzad
حمایت پاکستان
رئیس جمهور افغانستان سال گذشته آشکارا اعلام کرد که برای کشاندن طالبان پشت میز مذاکره روی حمایت و پشتیبانی پاکستان حساب نمیکند. کارشناسان بر این باورند که دولت پاکستان از نیروهای طالبان برای مقابله با نفوذ هند در افغانستان بهره میگیرد. سخنگوی پیشین طالبان پاکستان، احسانالله احسان اخیرا توسط پلیس پاکستان دستگیر شد و تنها پس از آنکه او هند را متهم به حمایت از طالبان نمود، مورد عفو قرار گرفت.
عکس: Getty Images/AFP/H. Muslim
نقش جنگسالاران
صرفنظر از جایگاه طالبان در افغانستان، جنگسالاران نیز نقش مهمی در این کشور ایفا میکنند. در اوایل ماه مه، گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی پس از ۲۰ سال زندگی در مهاجرت به کابل بازگشت و نقش مهمی در سیاست افغانستان برعهده گرفت. سپتامبر ۲۰۱۶ دولت افغانستان با حکمتیار به توافق رسید. هدف دولت از این اقدام ترغیب گروههای مسلمان برای نزدیکی و همکاری با دولت مرکزی بود. اقدامی که نتیجه چندانی در پی نداشت.
عکس: Reuters/O.Sobhani
منافع روسیه در افغانستان
روسیه بر حضور و نقش خود در افغانستان افزوده است. روسیه سالها نقشی در درگیریهای افغانستان نداشت. اما حال اوضاع ژئوپولیتیکی منطقه تغییر کرده است. در چنین شرایطی روسیه نیز تصمیم گرفته است که نقش فعالتری در ارتباط با افغانستان در پیش بگیرد. روسیه ظرف ماههای گذشته با مشارکت کشورهایی همچون چین، ایران و پاکستان اقدام به برگزاری چندین کنفرانس نموده است.
عکس: picture-alliance/A. Druzhinin/RIA Novosti
دولت ناکارآمد
در شرایطی که جنگ قدرت با شدت و حدت تمام در جریان است، از محبوبیت دولت اشرف غنی روزبهروز کاسته میشود. فساد مالی در دولت و همچنین مشارکت در جنگ طولانی آمریکا علیه تروریسم در افغانستان تاثیری منفی بر رویکرد مردم نسبت به دولت این کشور داشته است.
عکس: Reuters/K. Pempel
عکس 91 | 9
تأمین صلح در گرو نابودی فساد
اشرف غنی گفت، رسیدن به صلح هنوز هم بسیار پیچیده است و حداقل سه پرسش اساسی در این رابطه وجود دارد: آیا منطقه علاقمند به صلح است؟ آیا قاطعیت و ظرفیت برای تامین صلح وجود دارد؟ و آیا دیگر بازیگران منطقه هم صادقانه متعهد به تامین صلح هستند؟
طبق آمارهای دولتی، میان سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ بیش از ۷۵ هزار افغان در نتیجه جنگ و خشونت کشته یا زخمی شده و بیش از ۴ میلیون افغان مهاجرت کردهاند. غنی تصریح کرد که هنوز هم پرسشهایی درباره اجماع مردم افغانستان بر سر صلح وجود دارد، زیرا دستگاه دولتی با فساد گسترده روبهروست. از سوی دیگر، حملات مرگبار روزهای اخیر، اختلافات سیاسی میان شرکای قدرت را نیز افزایش داده است.
به اذعان رئیس جمهوری افغانستان، با وجود اصلاحات دولت در وزارت دفاع، فساد در وزارت کشور کماکان وجود دارد. غنی با اشاره به تلاشهایی برای مبارزه با فساد در وزارت کشورافزود، تا زمانی که فساد ریشه کن نشود، تامین صلح نیز ممکن نیست.
پاکستان همچون مانعی در برابر صلح
به باور دولت افغانستان، صلح در افغانستان در گرو اراده پاکستان برای برقراری صلح در این کشور است. به گفته مقامهای دولتی افغانستان، گروههای تروریستی در خاک پاکستان تجهیز میشوند و تحرکات آنان در افغانستان از حمایت مالی و اطلاعاتی پاکستان برخوردار میشود.
غنی گفت: «اولویت عمده ما باید این باشد که چگونه میتوانیم راه موثری را برای صلح با پاکستان پیدا کنیم». رئیس جمهوری افغانستان با اشاره به اینکه هنوز نمیداند "پاکستان از افغانستان چه میخواهد" گفت، پاکستان بایستی خواستهای خود را مطرح کند تا افغانستان بداند که پاکستانیها از افغانستان چه میخواهند.
اداره امنیت ملی افغانستان پس از انفجار مرگبار اخیر در کابل با انتشار بیانیهای اعلام کرد که این حمله توسط "شبکه حقانی با هماهنگی و همکاری مستقیم دستگاه اطلاعاتی داخلی پاکستان" روی داده است. افغانستان همواره همسایه خود را به حمایت و پناه دادن به شبکه حقانی و طالبان متهم کرده است.
شبکه حقانی یکی از چند گروه شبهنظامی است که در مناطق مرزی افغانستان با پاکستان علیه نیروهای ناتو، آمریکا و دولت افغانستان میجنگد. این گروه ارتباط نزدیکی با طالبان دارد و مسئول بسیاری از حملات علیه نیروهای ناتو و افغان در سالهای اخیر بوده است. طالبان اما خود حمله تروریستی کابل را محکوم کرد. پاکستان همواره اتهام حمایت از شبکه حقانی را تکذیب کرده است.
گزارش ویدئویی از مرگبارترین انفجار در کابل طی سالهای اخیر
01:15
اول صلح بعد "تأسیس دفتر"
افغانستان از ۱۵ سال پیش در حال تجربه جنگ با طالبان است و با وجود درخواستهای مکرر دولتهای پیشین و کنونی، اسلامگرایان افراطی این گروه هنوز هم حاضر به گفتوگوهای صلح با کابل نشدهاند.
اشرف غنی گفت: «ما پیشنهادهای خود را برای مذاکره با آنها ارائه کردهایم. پذیرفتن قانون اساسی، پذیرفتن حق تعلیم زنان و قطع رابطه با گروههای تروریستی از جمله این پیشنهادهاست». این در حالی است که طالبان دولت افغانستان را به رسمیت نمیشناسد و خواهان ایجاد "حکومت اسلامی"در این کشور است.
رئیس دولت افغانستان در ادامه تأکید کرد، در صورتی که طالبان تمایل به صلح داشته باشند، اجازه تأسیس دفتر نمایندگی به آنها داده خواهد شد.
محمد اشرف غنی در ادامه با اشاره به حملات مرگبار اخیر کابل گفت، تروریستها نباید تصور سقوط دولت را داشته باشند، زیرا مردم این کشور سالها است که فقر و جنگ را تحمل کردهاند، اما تسلیم نشدهاند.
نقش همسایگان
اشرف غنی با تأکید بر نقش مهم کشورهای همسایه افغانستان در تامین صلح در این کشور گفت، این کشورها خود در حال تجریه تروریسم هستند و اینک زمان آن فرا رسیده تا همه آنان در جنگ با تروریستها با افغانستان همکاری کنند.
به ارزیابی کارشناسان، گروههای تروریستی تلاش میکنند از طریق شمال و شمال شرق افغانستان به کشورهای آسیای میانه و چین نفوذ کنند. کشورهای آسیایی مرکزی، روسیه، چین و ایران هم بارها از خطر گسترش تروریسم در این منطقه سخن گفتهاند.
رئیس جمهور افغانستان همچنین با اشاره به حملات تروریستی اخیر در لندن گفت، جهان باید برای مبارزه با تروریسم متحد شده و استراتژی جهانی مشترکی را برای مبارزه با این پدیده تدوین کند.
ابراز همدردی با مردم افغانستان در تهران و مشهد
در تهران و مشهد برخی شهروندان برای ابراز همدردی با مردم افغانستان و محکوم کردن حادثه تروریستی در کابل مقابل سفارت و کنسولگری افغانستان در تهران و مشهد گرد هم آمدند.
عکس: Fars
به گزارش خبرگزاریهای ایران در تهران و مشهد برخی شهروندان برای ابراز همدردی با مردم افغانستان و محکوم کردن حادثه تروریستی در کابل مقابل سفارت و کنسولگری افغانستان در تهران و مشهد گرد هم آمدند.
عکس: Fars
همدردی با مردم افغانستان مقابل سفارت این کشور در تهران
عکس: Fars
همدردی با مردم افغانستان مقابل کنسولگری این کشور در مشهد
عکس: Fars
چهارشنبه ۱۰ خرداد انفجار مهیبی در مرکز کابل رخ داد که بیش از ۹۰ کشته و ۴۵۰ زخمی برجای گذاشت.
عکس: Fars
انفجار درمنطقه دیپلماتنشین کابل رخ داد. بنابر بیانیه امنیت ملی افغانستان مواد منفجره در تانکر تخلیه فاضلاب جاسازی شده بود.
عکس: Fars
دو روز پس از این انفجار مرگبار، جمعه (۱۲ خرداد/ ۲ ژوئن) صدها نفر در کابل، پایتخت افغانستان، در انتقاد از آنچه آن را "بیکفایتی" دولت در تأمین امنیت میخوانند، دست به تظاهرات زدند. پلیس برای متفرق کردن معترضان از گاز اشکآور و شلیک هوایی استفاده کرد که به کشته شدن حداقل ۵ نفر از شهروندان افغانستان انجامید.
عکس: Fars
در روز شنبه ۱۳ خرداد نیز در جریان مراسم تشییع و خاکسپاری سالم ایزدیار یکی از افرادی که در تظاهرات روز قبل در کابل کشته شده بود، عدهای کشته یا مجروح شدهاند. سالم ایزدیار، پسر محمد علم ایزدیار، معاون مجلس سنای افغانستان است.
عکس: Fars
به گفته وحید مجروح، سخنگوی وزارت صحت (بهداشت) افغانستان، در جریان انفجارهای روز شنبه ۱۳ خرداد ۴ نفر کشته و ۱۱ نفر زخمی شدهاند. برخی گزارشها تعداد کشتهها را ۱۲ نفر اعلام کردهاند.