اصول‌گرایان و "معضل" حضور زنان در دولت
۱۳۸۸ شهریور ۶, جمعه
از یک هفته پیش که محمود احمدی‌نژاد خانم‌ها مرضیه وحیددستجردی، فاطمه آجرلو و سوسن کشاورز را به عنوان وزرای بهداشت، تعاون و آموزش و پرورش به مجلس معرفی کرد، گروه‌ها و محافل مختلف مدافعان حقوق زنان عمدتاَ آن را به عنوان اقدامی نمایشی در جهت جلب نظر زنان تلقی کردهاند که سهمی عمده در تحولات سیاسی و اجتماعی اخیر و به ویژه حمایت از روند اصلاح‌طلبی داشته‌اند. به باور آنها، اقدام احمدی‌نژاد در نفس خود واکنشی به فشارها و مطالبات جامعه‌ی زنان ایران است، ولی هم استفاده‌ی ابرازی از این حضور و هم مواضع و دیدگاه‌های قسماَ زن‌ستیز زنان نامزد وزارت مانع آن است که بتوان از این اقدام استقبال کرد.
مخالفت اصول‌گرایان
اما بیشترین مخالفت‌ها با حضور زنان در کابینه از سوی اصول‌گرایان، یعنی جناح حامی دولت صورت گرفته است. با قوت‌گرفتن این خبرها که برخی از مراجع حوزه‌ی علمیه‌ی قم با وزیرشدن زنان به لحاظ شرعی مخالف هستند، آن دسته از اصول‌گرایان که از قبل با این اقدام مخالف بوده‌اند قوت قلب بیشتری گرفته‌اند و شماری از چهره‌های بی‌طرف یا موافق در این جناح نیز به آنها پیوسته‌اند. سید مصطفی طباطبایی‌نژاد عضو فراکسیون روحانیون مجلس در مصاحبه‌ای با سایت فردا، صریح‌ترین سخن را در بیان دیدگاه این دسته از اصول‌گرایان بر زبان آورده است: « در جمهوری اسلامی قحط الرجال نیست که زنان وزیر شوند. اگر آقای احمدی نژاد خود را اصولگرا می‌داند باید در مورد معرفی وزرای زن تجدیدنظر کند.» به گفته‌ی طباطبایی مراجع بر اساس نظرات فقهی خود به این استنباط رسیده‌اند که حضور زنان به عنوان وزیر، شبهه‌ی شرعی دارد. لذا مجلس و دولت باید خود را مکلف به تمکین از نظرات مراجع بدانند.»
برخی از نمایندگان مردد مجلس، با توجه به مخالفت تعدادی از فقهای قم با حضور زنان در کابینه، رآی موافق به وزرای پیشنهادی زن را به موضع مثبت آیت‌الله خامنه‌ای در این زمینه مشروط کردهاند. اما ظاهراَ رهبر جمهوری اسلامی برای ممانعت از بروز اختلاف با فقهای قم پای خود را از این عرصه بیرون کشیده است و به قول یکی از نمایندگان مجلس "نفیاَ یا اثباتاَ" در این زمینه نظری ندارد. به گزارش برخی از رسانه‌ها، مرضیه وحید دستجردی هم برای تعیین تکلیف خواهان ملاقات با آیت‌الله خامنه‌ای شده است. ولی او از دفتر آیت‌الله خامنه‌ای پاسخ شنیده است که وی "هیچ پیام مکتوبی در این زمینه ندارد."
دلایل غیرشرعی حامیان احمدی‌نژاد برای مخالفت
در این میان، فراکسیون انقلاب اسلامی که عمده‌ترین فراکسیون هوادار محمود احمدی‌نژاد در مجلس به شمار می‌رود در جلسه‌ی اخیر خود نه با دلایل ظاهراَ شرعی، بلکه با استدلال‌هایی متفاوت به مخالفت با وزرای زن معرفی‌شده پرداخت. یکی از اعضای این فراکسیون به خبرگزاری ایلنا گفته است که در باره‌ی فعالیت‌های اقتصادی مرضیه وحید دستجردی گزارش‌هایی به فراکسیون رسیده که حکایت از عدم همفکری وی با احمدی‌نژاد دارد و رأی مثبت به او برای وزارت بهداشت را با اشکال روبرو می‌کند. این نماینده‌ی مجلس در مورد سوسن کشاورز، وزیر پیشنهادی برای وزارت آموزش و پرورش نیز به برخی خبرها مبنی بر عضویت وی در ستاد انتخاباتی میرحسین موسوی اشاره کرده و از این که احمدی‌نژاد چنین فردی را معرفی کرده ابراز شگفتی کرده است.
ظاهراَ فاطمه آجرلو بیش از دو زن دیگر در میان نمایندگان فراکسیون انقلاب اسلامی با اقبال روبرو بوده است. ولی با این وجود فراکسیون یادشده با وزارت وی نیز موافقت نکرده است. یک نماینده‌ی عضو فراکسیون در این باره به خبرگزاری ایلنا گفته است: «وزارت رفاه چندان دوام ندارد و ظرف چند ماه آینده باید از بدنه دولت حذف شود. ما نمی‌خواهیم که خانم آجرلو هم از وزارت بیفتد و هم از وکالت.»
یک تیر و دو نشان
فاطمه آجرلو در حال حاضر نماینده‌ی مجلس است. در ماجرای افشاگری پالیزبان در باره‌ی فساد اقتصادی شماری از دست‌اندرکاران جمهوری اسلامی، نام آجرلو به عنوان یکی از همکاران وی بر سر زبان‌ها افتاد و پایش به قوه‌ی قضائیه کشیده شد. برخی از لوایح مجلس برای تفکیک جنسیتی و مجازکردن چندهمسری نیز با موافقت و تلاش آجرلو تدوین شده‌اند.
در مجموع، به نظر می‌رسد که با آغاز شور و مشورت در باره‌ی وزرای پیشنهادی در مجلس، بحث در باره‌ی جنبه‌های شرعی و سیاسی و مدیریتی زنان پیشنهادی به یکی از مباحث داغ نمایندگان بدل شود.
برخی از صاحبنظران کارنامه‌ی ۴ سال گذشته‌ی دولت احمدی‌نژاد در مورد زنان و حقوق آنها را بسیار منفی ارزیابی می‌کنند. از این رو اقدام وی در معرفی سه زن به مجلس را مغایر رویه‌های دولت نهم می‌دانند. به باور آنها احمدی‌نژاد با اطمینان نسبی از این که مجلس به وزرای پیشنهادی زن رأی مثبت نخواهد داد اقدام به معرفی وزیر زن کرده است. به این ترتیب او از "شر" حضور زنان در کابینه کماکان در امان خواهد بود و همزمان می‌تواند گناه این عدم حضور را از خود دور کند و به گردن مجلس ییاندازد.
FW/BM