اعتراضات سراسری؛ پیام قدردانی از زندان، موتورسواری بدون حجاب
۱۴۰۲ فروردین ۲, چهارشنبه
نیلوفر حامدی، الهه محمدی و سمانه اصغری در پیامی مشترک از زندان، از حمایتهای مردمی قدردانی کردند. شماری از زنان در حمایت از دختران اکباتان مقابل سفارت ایران در پاریس رقصیدند.
تبلیغات
نیلوفر حامدی و الهه محمدی، روزنامەنگار و سمانه اصغری، فعال حقوق زنان و کودکان که پس از خیزش "زن، زندگی، آزادی" در زندان به سر میبرند، در پیامی مشترک، از حمایتهای مردمی قدردانی کردند.
آنها همزمان با آرزوی "روزهای روشنتر" در پیام خود گفتەاند: «شش ماه را گذراندیم. ما این سوی دیوارهای بلند زندان و شما همدلان و عزیزان، سوی دیگر. با این حال جوانههای سرانگشتانتان، امید را در دل ما زنده نگه داشت و گرمای دلتان، توان ادامه دادن را در زانوانمان.»
نیلوفر حامدی و الهه محمدی روزنامهنگاران "شرق" و "هممیهن" از مهسا امینی روی تخت بیمارستان و سپس مراسم خاکسپاری او در سقز، عکس و گزارش تهیه کردند. این دو پس از شش ماه همچنان بلاتکلیف در بازداشت به سر میبرند.
سمانه اصغری دانشجوی ۲۲ ساله دانشگاه خوارزمی نیز در جریان اعتراضات سراسری بازداشت شد و اکنون شش ماه است که در زندان به سر میبرد.
اعلام موجودیت "شبکه گذار"
بیش از یکصد چهرە دانشگاهی، کارآفرین، وکیل، فعال حقوق مدنی و فرهنگی ایرانی ساکن در خارج از کشور، در تشکلی تحت عنوان "شبکه گذار" اعلام موجودیت کردند.
در معرفی این شبکه آمده کە "شبکه مستقل و فراحزبی گذار متخصصین و فعالانی با گرایشهای سیاسی و باورهای اجتماعی گوناگون از داخل و خارج ایران را داوطلبانه گرد هم آورده تا به بررسی راهکارهای مشترک عملی برای گذار از نظام سیاسی کنونی به یک نظام مردم سالار و فراگیر بپردازند."
شبکه "گذار" قرار است در روزهای ۲۵ و ۲۶ مارس ۲۰۲۳ در دانشگاه استنفورد ایالات متحده آمریکا، نشستی تحت عنوان " گفتمانهای گذار بسوی مردم سالاری" برگزار کند.
بر اساس آنچه کە در وبسایت این گروه آمده است، دەها چهرە مخالف جمهوری اسلامی، از جملە رضا پهلوی، حامد اسماعیلیون، عبدالله مهتدی، رضا علیجانی، مسیح علینژاد، نازنین بنیادی، مرجان ساتراپی و عباس میلانی در این نشست حضور خواهند داشت.
رقص گروهی زنان مقابل سفارت ایران در پاریس
شماری از زنان ایرانی و فرانسوی در حمایت از دختران شهرک اکباتان و بزرگداشت نوروز مقابل سفارت جمهوری اسلامی در پاریس رقصیدند.
عباس میلانی، استاد دانشگاه و مورخ، این ویدیو را در شبکههای اجتماعی منتشر کردە و نوشت کە این اقدام به همت مرجان ساتراپی، نویسنده و کارگردان شناختهشده ایرانی صورت گرفته است.
حضور بر مزار محسن شکاری، بدون حجاب اجباری
بر اساس ویدیویی کە در شبکههای اجتماعی منتشر شدە است، شماری از دختران بدون حجاب اجباری بر مزار محسن شکاری، معترضی کە توسط جمهوری اسلامی اعدام شد، حاضر شدند و سال جدید را جشن گرفتند.
اعدام محسن شکاری، جوان ۲۳ سالهای که حکمش پس از محاکمهای کوتاه و بدون رعایت کمترین موازین دادرسی صبح روز پنجشنبه ۱۷ آذر اجرا شد، واکنشهای بسیاری را در ایران و جهان به همراه داشت.
موتور سواری بدون حجاب اجباری
حساب کاربری "شهرک اکباتان" در شبکە اجتماعی توییتر، ویدئویی از موتورسواری یکی از دختران ساکن این شهرک منتشر کردە و نوشت: «تبریک سال نو به سبک سارا، دختر موتور سوارمون».
روی این ویدئو آهنگ "آرام باش" با صدای راما و سلنا گومز گذاشتە شدە است. چندی پیش پخش ویدیویی از رقص شماری از دختران شهرک اکباتان با همین آهنگ با استقبال عمومی مواجه شد.
عروسک سیاهپوش نیکا شاکرمی
نسرین شاکرمی، مادر نیکا شاکرمی یکی از کشتهشدگان اعتراضات سراسری، با انتشار عکسی از عروسکی سیاهپوش در اینستاگرام، خطاب بە دخترش نوشت: «این اولین سالی است که برای سفره هفتسین دیگر هیچ چیزی نمیخواهم، جز سیاهی لباسی که برای عروسکت دوختهام.»
او در ادامه این پست نوشت: «شاید این عروسک سیاهپوش تو، برای من، نماد نفرینی بر حق از آه و جگر سوخته قربانیان راه آزادی و شرافت و انسانیت باشد برای نابودی شیاطین مکار و تبهکار که دنیا را آلوده به آلودگیهایشان میخواهند.»
نیکا شاکرمی دختر معترض ۱۶ سالهای بود که ۲۹ شهریور در جریان اعتراضات به مرگ مهسا (ژینا) امینی در بازداشت گشت ارشاد، در بلوار کشاورز تهران مفقود شد.
نیکا در آخرین تماس تلفنی به خانوادهاش گفته بود در حال فرار از دست نیروهای امنیتی است. در نهایت پس از نزدیک به ۱۰ روز بیخبری، خانواده نیکا برای شناسایی جسد او فراخوانده شدند.
خانواده نیکا میخواستند پیکر او را در خرمآباد به خاک بسپارند اما ماموران امنیتی با ربودن پیکر نیکا، او را بدون حضور خانوادهاش در روستایی دورافتاده به نام حیاتالغیب در ۴۰ کیلومتری خرمآباد دفن کردند.
آنچه جنبش "زن، زندگی، آزادی" در ایران تغییر داد
دستگاه تبلیغاتی جمهوری اسلامی جنبش "زن، زندگی، آزادی" را "اغتشاش" خواند و پس از سرکوب خشن، پایان آن را اعلام کرد. همزمان با روز جهانی زن، شاهد تصاویری از زنان ایرانی هستیم که نشانگر تن ندادن آنها به حجاب اجباری است.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
با قتل ژینا مهسا امینی پس از بازداشت توسط گشت ارشاد در روز سهشنبه ۲۲ شهریور ۱۴۰۱، جنبشی در ایران به راه افتاد که در تاریخ این کشور بیسابقه است. "زن، زندگی، آزادی" به شعار تحولخواهی و برگذشتن از جمهوری اسلامی تبدیل شد.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
جنبش "زن، زندگی، آزادی" از همان روز نخست با سرکوب، گلوله، بازداشت و شکنجه دهها هزار نفر از معترضان پاسخ داده شد. گرچه دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی اجازه انتشار هیچ آماری در این زمینه را نداده، اما محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه، در روز ۱۵ اسفند خبر "عفو" بیش از ۸۰ هزار نفر توسط رهبر جمهوری اسلامی را داد.
عکس: Fatemeh Bahrami/AA/picture alliance
منابع حقوق بشری شمار کشتهشدگان خیزش انقلابی "زن، زندگی آزادی" را از روز ۲۶ شهریور تا ۲۰ دی، ۵۲۰ نفر اعلام کردند که در میانشان ۷۰ کودک و نوجوان زیر ۱۸ سال دیده میشوند. ۱۰۹ نفر از بازداشتشدگان نیز در معرض خطر اعدام قرار دارند.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
جمهوری اسلامی اعتراضات را "اغتشاش" و معترضان را "اغتشاشگر" نامید و مسئولیت هیچ یک از کشتهشدگان را برعهده نگرفت. نهادهای امنیتی و رسانههای وابسته به آنها برای بسیاری از کشتهشدگان پروندهسازی کردند و علت مرگ آنان را "خودکشی"، "سقوط از بلندی"، "مصرف کنسرو ماهی مسموم" و یا "مسموم شدن به دلیل مصرف الکل" اعلام کردند.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در سارایوو گفت: «در اغتشاشات، پلیس به سمت احدی شلیک نکرده و هیچکس در ایران بر اثر شلیک پلیس یا برخورد پلیس و یا نیروهای امنیتی کشته نشد، بلکه برعکس به دلیل بهکارگیری سلاح گرم و سرد توسط عوامل خارجی که وارد ایران شدند یا افرادی که تحت تاثیر قرار گرفتند، بیش از ۶۷ نیروی پلیس در ایران به شهادت رسیدهاند، بدون اینکه شلیکی کنند یا از سلاح گرم استفاده کنند.»
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
در مقابل همه سرکوبها و انکارها، بر شمار زنانی که جنبش "زن، زندگی، آزادی" موجب شکستن ترس آنها از "حجاب اجباری" شد، افزوده گردید.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
اینک هر روز پیشنهادی از سوی یکی از ارگانها و مقامات جمهوری اسلامی برای برخورد با این زنان ارائه میشود. موسی غضنفرآبادی، رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، از طرحی ویژه خبرداد و گفت: «در این طرح با کشف حجاب، کارت ملی شخص مسدود میشود و تا زمانی که فرد بیحجاب، جریمه بیحجابیاش را پرداخت نکند، همه خدمات اجتماعی او مثل امکان بهرهبردن از سیستم بانکی کشور و… را از او میگیریم.»
عکس: Michinari Nishida/AP/picture alliance
در هفتههای اخیر حتی در برخی از شهرهای ایران رستورانها و داروخانههایی که به زنان بیحجاب خدمات ارائه کردند نیز پلمب شدند.
عکس: Vahid Salemi/AP/picture alliance
برخی ظاهر شدن زنان در معابر عمومی بدون حجاب را "قانون شکنی" میخوانند، زیرا به موجب تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی: «زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند، به حبس از ده روز تا دو ماه و یا از پنجاه هزار تا پانصد هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.»
عکس: Arne Immanuel Bänsch/dpa/picture alliance
پس از اعتراضات اخیر محمدصالح هاشمی گلپایگانی، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر جمهوری اسلامی، "قوانین نامساعد" را علت اصلی به سامان نرسیدن بحث عفاف و حجاب دانست و خبر از طرحی جدید داد و گفت: «ما در طرح جدید حجاب، جرم کشف حجاب را به تخلف تخفیف دادهایم.»
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
منتقدان میگویند: «در طول تاریخ بشر، قوانین زیادی وضع شدهاند که اشتباه بوده و بعدا لغو شدهاند». زمانی بردهداری قانونی بود، تفکیک نژادی در نظام آپارتاید در آفریقای جنوبی قانون بود و در آلمان نیز به مدت ۱۲۳ سال همجنسگرایی طبق پاراگراف ۱۷۵ قانون جزا، جرم محسوب میشد. این قانون اما در سال ۲۰۰۲ میلادی لغو و همه احکام صادره بر مبنای آن "نقض" شد.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
در ۴۴ سال تاریخ جمهوری اسلامی میلیاردها تومان بودجه صرف شده و ۲۶ دستگاه قانونگذار و اجرایی متولی و موظف به اجرای باصطلاح "حجاب و عفاف" بودند. تصاویر این روزهای خیابانهای شهرهای ایران اما موید شکست سیاست "حجاب اجباری" است.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
به گفته مسیح علینژاد، فعال حقوق زنان: «حجاب اجباری، دیوار برلین جمهوری اسلامی است». این دیوار با جنبش "زن، زندگی، آزادی" ترکهای سختی برداشته است.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
علیرغم همه فشارها و سرکوبها، ایجاد رعب و وحشت، اسیدپاشی و حمله با گاز سمی به مدارس دخترانه، باز هم زنان ایران شجاعانه به جمهوری اسلامی نه میگویند.