اعتراض و درگیریهای خشونتآمیز در مناطق فلسطینینشین
۱۳۹۶ آذر ۱۸, شنبه
در نخستین جمعه پس از اعلام انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم، بسیاری از مناطق فلسطینینشین روز ناآرامی را تجربه کردند. بنا به گزارشها در درگیری میان پلیس اسرائیل و تظاهرکنندگان دو نفر کشته و دهها نفر مجروح شدهاند.
درگیری میان جوانان فلسطینی و نظامیان اسرائیلی در رامالله، ۸ دسامبر ۲۰۱۷عکس: Getty Images/AFP/A. Momani
تبلیغات
همان گونه که انتظار میرفت، روز جمعه (۱۷ آذر/ ۸ دسامبر) در اورشلیم (بیتالمقدس) و بسیاری دیگر از شهرهای فلسطینینشین تظاهراتی در اعتراض به تصمیم دونالد ترامپ برگزار شد. این اعتراضات در بسیاری از مناطق به خشونت کشیده شد.
رئیس جمهور آمریکا فرمان اجرای مصوبهای از کنگره این کشور را صادر کرد که بر مبنای آن اورشلیم پایتخت اسرائیل شناخته شده و سفارت ایالات متحده از تلآویو به آنجا منتقل میشود.
مصوبه کنگره ایالات متحده درباره به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل مربوط به ۲۲ سال پیش است و تصمیم ترامپ به معنای انتقال فوری سفارت آمریکا با این شهر نیست. با این همه دستور رئیس جمهور آمریکا با اعتراضهای شدید بینالمللی به ویژه در میان کشورهای اسلامی و فلسطینیها روبرو شده است.
انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم، شاید ۲۰۱۹
خبرگزاری فرانسه به نقل از رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا گزارش داد که انتقال سفارتخانه این کشور از تلآویو به اورشلیم "احتمالا" پیش از سال ۲۰۱۹ عملی نخواهد شد.
اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی سازمان افراطی حماس تصمیم اخیر ترامپ را سرآغاز "تحولات وحشتناک" در منطقه توصیف کرده و ساکنان فلسطینی باریکه غزه و کرانه باختری رود اردن را به یک "انتفاضه" تازه فرا خوانده است.
نخستین انتفاضه یا جنبش مردمی گسترده فلسطینیها علیه نظامیان اسرائیل درست سه دهه پیش آغاز شد و حدود شش سال طول کشید.
دومین خیزش بزرگ ساکنان مناطق فلسطینینشین که انتفاضه الاقصی خوانده میشود ابتدای قرن میلادی حاضر شروع شد و تا سال ۲۰۰۵ ادامه داشت. بسیاری ناظران معتقدند این خیزشها تا کنون دستاورد ملموسی و مهمی برای فلسطینیها در بر نداشته است.
بنابرگزارشها پس از نماز جماعت روز جمعه هزاران نفر در اورشلیم و دیگر مناطق اصلی سکونت فلسطینیها تظاهرات کردند. در کرانه باختری گروهی از جوانان فلسطینی به سمت سربازان اسرائیلی سنگ و بطریهای خالی پرتاب کردند.
نیروهای نظامی و امنیتی اسرائیل به حالت آماده باش کامل درآمدهاند و در شهرهایی از جمله رامالله، هبرون (الخلیل) و نابلس با تظاهرکنندگان در گیر شدند.
درگیری در کرانه باختری و نوار غزه
جمعیت هلال احمر میگوید تنها در نزدیکی شهر نابلس دهها نفر از تظاهرکنندگان بر اثر شلیک گلولههای پلاستیکی و پرتاب گاز اشکآور مجروح شدهاند.
به گفته مقامات محلی سربازان اسرائیلی در باریکه غزه با گلوله جنگی به سوی تظاهرکنندگان شلیک کردهاند. ارتش اسرائیل تاکنون درباره این خبر اظهار نظری نکرده است.
تظاهرات اعتراضی جوانان فلسطینی در باریکه غزه، ۸ دسامبر ۲۰۱۷عکس: Reuters/I. Abu Mustafa
مسئولان وزارت بهداشت تشکیلات خودگردان فلسطینیها میگویند دستکم ۸۰ فلسطینی در درگیریهای روز گذشته در رامالله، هبرون، بیتلحم و مناطق حاشیه باریکه غزه مجروح شدند. بنا به گزارشهای گوناگون دو فلسطینی جان خود را از دست دادهاند.
جمعیت فلسطینی هلال احمر شمار مجروح شدگان درگیریهای روز جمعه را دستکم ۱۰۹ نفر گزارش کرده و میافزاید یک نفر در نزدیکی هبرون هدف گلوله قرار گرفته است. بنابر این گزارش شمار مجروحان طی دو روز اخیر دستکم به ۲۱۷ نفر میرسد.
ارتش اسرائیل روز گذشته اعلام کرد که حضور نظامی خودش را در مناطق اشغالی کرانه باختری رود اردن تقویت کرده و برای مقابله با شورشهای احتمالی واحدهای بیشتری به این منطقه اعزام میکند.
هشدار اسرائیل، دعوت حزبالله
ارتش اسرائیل پیش از این هشدار داده بود که با هر اقدامی که امنیت عمومی را به خطر بیندازد و با هر گونه تعرض به شهروندان غیر نظامی و نیروهای پلیس به شدت مقابله خواهد کرد.
حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان از همه کشورهای اسلامی خواسته "یک انتفاضه جدید" را به لحاظ مالی، سیاسی و نظامی پشتیبانی کنند و اورشلیم را به عنوان "پایتخت همیشگی سرزمین فلسطین" به رسمیت بشناسند.
مقامهای تشکیلات خودگردان، که جناح معتدلتر فلسطینیها محسوب میشود اعلام کردهاند که پس از فرمان دونالد ترامپ، آمریکا را به عنوان سرپرست مذاکرات صلح با اسرائیل نمیپذیرند.
سفیر اسرائیل در برلین نیز به نشریه آلمانی "بیلد" گفته است که بدون اورشلیم به عنوان پایتخت، صلحی با فلسطینیها در کار نخواهد بود.
بیتالمقدس (اورشلیم) پنجاه سال پس از جنگ شش روزه
بیتالمقدس (اورشلیم) مهمترین نماد تنشها میان اسرائیل و فلسطینیان است. این کلانشهر پنجاه سال پیش در جریان جنگ شش روزه میان اعراب و اسرائیل چگونه شهری بود و از آن زمان تاکنون چه تغییراتی در آن رخ داده است؟
عکس: Reuters/R. Zvulun
کوه زیتون - امروز
گردشگران در بالای کوه زیتون نمای بخش باستانی شهر اورشلیم (بیتالمقدس) را ثبت میکنند. قبةالصخره، از مهمترین آثار معماری اسلامی پس از مسجدالاقصی از بالای کوه زیتون به خوبی دیده میشود. قبةالصخره قدیمیترین نمونهی هنر معماری اسلامی است. کوه زیتون در گذشته درختان زیتون فراوانی در دامنه خود داشته و به همین دلیل نیز به این نام مشهور است.
عکس: Reuters/R. Zvulun
کوه زیتون در گذشته
حدود پنجاه سال پیش وضعیت کوه زیتون با شرایط امروز آن بسیار متفاوت بود. تنها دیوار شهر و قبةالصخره هستند که مشخص میکنند این عکس در هفتم ژوئن سال ۱۹۶۷ از بالای کوه زیتون گرفته شده است. یک گروه سرباز در جنگ شش روزه روی کوه زیتون موضع گرفتهاند.
عکس: Government Press Office/REUTERS
مسجد الاقصی - امروز
مسجدالاقصی در جنوب شرق بیتالمقدس (اورشلیم) در بخش محله قدیمی شهر واقع شده است. مسجدالاقصی سومین زیارتگاه مسلمانان پس از مسجدالحرام و مسجدالنبی در مکه و مدینه است. مسلمانان به مکانی که مسجدالاقصی و قبةالصخره در آن واقع شده است "حرمالشریف" میگویند. "حرمالشریف" برای یهودیان نیز مقدس است. دو معبد مقدس اولیه یهودیان در این منطقه قرار دارند. اسرائیل از سال ۱۹۶۷ امنیت این منطقه را به عهده دارد.
عکس: Reuters/A. Awad
مسجدالاقصی - در گذشته
مسجدالاقصی بزرگترین مسجد اورشلیم (بیتالمقدس) و معنیاش "دورترین مسجد" است. این بنا در آغاز سده هشتم میلادی ساخته شد. در صحن نمازخانه بزرگ مسجد الاقصی با هفت ردیف ستون، مکان برای حدود چهارهزار نمازگزار وجود دارد.
عکس: Reuters/
دروازه دمشق - امروز
دروازه دمشق دروازهای پرشکوهی است که دو بخش مسیحی و عرب بیتالمقدس (اورشلیم) را از هم جدا میکند. با عبور از این دروازه وارد کوچههای تنگ و سرزنده بازارهای عربی میشوید. دروازه دمشق متاسفانه چندین سال است که مرکز سوءقصدهای انتحاری فلسطینیان شده است.
عکس: Reuters/R. Zvulun
دروازه دمشق – در گذشته
نام دمشق به این جهت برای این دروازه انتخاب شده، زیرا در مسیر جادهای قرار گرفته که به دمشق منتهی میشود. دروازه دمشق یکی از قدیمیترین و بزرگترین دروازههای دوران عثمانی سده ۱۶ میلادی است. اگر از خودروهای قدیمی این عکس که در ماه ژوئیه سال ۱۹۶۷ گرفته شده و تراکم جمعیت بگذریم، دروازه دمشق در مقایسه با شرایط کنونی تغییری نکرده است.
عکس: Reuters/
بخش باستانی شهر اورشلیم (بیتالمقدس) - امروز
بخش مربعشکل قدیمی شهر اورشلیم (بیتالمقدس) با کوچههای باریک و تودرتو مساحتی بالغ بر حدود یک کیلومتر مربع دارد. در این منطقه بخشهای یهودی، عربی، مسیحی و ارمنی قرار دارند و دور بخش باستانی شهر از زمانهای دور دیواری سنگی کشیده شده است. یونسکو، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد، بخش باستانی شهر اورشلیم (بیتالمقدس) را جزو آثار میراث فرهنگ جهانی ثبت کرده است.
عکس: Reuters/A. Awad
بخش قدیمی شهر اورشلیم (بیتالمقدس) - در گذشته
برخی صحنهها گویی هیچگاه تغییر نمیکنند. هنوز هم ۵۰ سال پس از این عکس که در سال ۱۹۶۷ گرفته شده، پسران در کوچههای بازار بخش قدیمی شهر اورشلیم (بیتالمقدس) میگردند و نانهای سنتی گرد و تازه را که دانههای کنجد و خشخاش رویشان خودنمایی میکنند میفروشند. قیمت این نانها که مردم محلی آن را "بیگل" مینامند، حدود یک یورو است.
عکس: Reuters/Fritz Cohen/Courtesy of Government Press Office
دیوار ندبه - امروز
دیوار ندبه مقدسترین مکان دینی برای یهودیان است. رسیدن به این مکان تنها با عبور از تدابیر شدید امنیتی ممکن است و زن و مرد به طور جداگانه در این مکان به نیایش میپردازند. زائران دعاهای خود را در شیارهای دیوار قرار میدهند. البته امروزه راه رسیدن به دیوار ندبه ساده شده است. به کمک اینترنت دعاها در اورشلیم چاپ شده و در شیارها و حفرههای میان سنگهای دیوار قرار داده میشوند.
عکس: Reuters/R. Zvulun
دیوار ندبه - در گذشته
این عکس در نخستین روز ماه سپتامبر سال ۱۹۶۷ از دیوار ندبه برداشته شده است. در آن زمان دیدار از دیوار ندبه به تازگی برای زائران ممکن شده بود. این دیوار پیش از این تاریخ به مدت ۱۹ سال زیر نظارت کامل دولت اردن قرار داشت.