به خاطر اعتصاب در سر تا سر آلمان قطارها و هواپیماها از کار ایستادهاند و حمل و نقل شهری در هفت ایالت این کشور متوقف شده است. این اعتصاب که هشدار به کارفرمایان عنوان میشود، در این مرحله ۲۴ ساعت طول خواهد کشید.
اعتصاب گسترده در آلمان به لغو شمار زیادی از پروازها انجامیده استعکس: Angelika Warmuth/dpa/picture alliance
تبلیغات
از آغاز روز دوشنبه، ۲۷ مارس حمل و نقل عمومی در آلمان برای ۲۴ ساعت تقریبا به طور کامل متوقف شده و همه اتوبوسهای بین شهری، قطارها و هواپیماهای مسافربری از کار بازایستادهاند.
در هفت ایالت آلمان شاغلان در بخش حمل و نقل شهری نیز دست از کار کشیدهاند. این بزرگترین اعتصاب سراسری آلمان در سه دهه اخیر به شمار میرود واحتمال بروز هرج و مرج بر اثر آن از روزها پیش مطرح بوده است.
فراخوان به اعتصاب را اتحادیه خدمات عمومی (Ver.di) و اتحادیه راهآهن و حمل و نقل (EVG) دادهاند. شمار شاغلانی که به اعتصاب فراخوانده شدهاند حدود ۴۵۰ هزار نفر برآورد میشود.
این اعتصاب که به لحاظ گستردگی و تاثیر آن در سه دهه اخیر سابقه نداشته در حالی شروع شده که دور سوم مذاکره و چانهزنی میان نمایندگان شاغلان و کارفرمایان هم در شهر پوتسدام آلمان در جریان است.
دفاع از اعتصاب کمسابقه
فرانک ورنهکه، رئیس اتحادیه "وردی" در دفاع از اعتصاب همزمان با دور جدید چانهزنیها به خبرگزاری آلمان میگوید این اعتصاب هشدارآمیز یک روزه باید بار دیگر به طور واضح برای کارفرمایان روشن کند که شاغلان در بخش حمل و نقل عمومی از خواستههای مطرحشده توسط اتحادیهها پشتیبانی میکنند.
مطالبه اتحادیه افزایش ۱۰.۵ درصدی دستمزد، یا دستکم ۵۰۰ یورو بیشتر در ماه، برای حدود دو و نیم میلیون شاغل در بخش خدمات عمومی است که کارفرمایان تا کنون با آن موافقت نکردهاند.
به گفته ورنهکه تا کنون کارفرمایان در سطح فدرال و ایالتی مطالبات کارگران را قاطعانه رد کردهاند؛ رویکردی که از نظر اتحادیه "وردی" غیرقابل قبول است.
او افزود به همین دلیل اعتصاب هشدارآمیز یک روزه حاوی پیام روشنی است و این کار به هقتهها مناقشه با پیامدهای مرتبط با آن ارجحیت دارد.
مذاکرات پستدام قرار است سه روز ادامه داشته باشد اما از آنجا که کارفرمایان تا کنون فقط با افزایش پنج درصدی دستمزدها و یک پرداخت یکباره ۲۵۰۰ یورویی موافقت کردهاند، احتمال به نتیجه رسیدن چانهزنیها زیاد نیست.
این مذاکرات میان "وردی"، انجمن کارکنان دولت فدرال و نمایندگان کارفرمایان انجام میشود. اتحادیه EVG مذاکره با شرکتهای خصوصی راهآهن را میانه هفته جاری آغاز میکند.
تورم ۱۰ درصد و کاهش قدرت خرید
اعتصاب سراسری گرچه یک روزه است، اما تاثیر آن از یک روز قبل آشکار شد و انتظار میرود تا چند روز بعد ادامه داشته باشد. تاثیر لغو صدها پرواز و اختلال گسترده در حرکت قطارهای بینشهری و حمل و نقل عمومی در روزهای آینده نیز محسوس خواهد بود.
اقتصاد آلمان در سالهای اخیر به دلیل پاندمی کرونا با معضلات زیاد و رکود روبرو شد و بحران انرژی ناشی از حمله نظامی روسیه به اوکراین وضعیت را بحرانیتر کرد.
میزان تورم در آلمان سال گذشته وبرای نخستین بار از سال ۱۹۵۱ به این سو از مرز ۱۰ درصد فراتر رفت و کاهش شدید قدرت خرید شهروندان را در پی داشت.
روز جهانی کارگر؛ روز جشن و اعتراض
هیچ نمونهای در مناسبتهای جهانی، مانند اول ماه مه نیست. روزی که تعطیل رسمی است اما مردم برای تظاهرات به خیابانها میریزند. زمانی شعار راهپیماییها، مزد و ساعت کار بود. حالا سیاست و سیاستمداران در کانون شعارها هستند.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Kraufmann
روزی با جلوههای گوناگون
در بسیاری از کشورها، اول ماه مه روزی است برای طرح مطالبات کارگران، هر چند گروههای رادیکال نیز فرصتی برای آشوبگری و خشونت مییابند. تصویر، تظاهراتی مسالمتجویانه در محله کرویتسبرگ برلین را نشان میدهد که پاتوق نیروهای چپ است. روز کارگر پیشینهای طولانی دارد.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Burgi
خیزش از قلب سرمایهداری
سنت برگزاری این روز، در اصل از جنبش کارگری آمریکا میآید؛ هر چند اتحادیهها در آنجا دیگر نقش پررنگی ندارند. اول ماه مه ۱۸۶۸، کارگران آمریکایی برای اولین مرتبه، فراخوان اعتصاب سراسری دادند. خواست آنها روزی ۸ ساعت کار به جای ۱۴ ساعت بود. این اعتصاب سرکوب شد و بسیاری کشته شدند. چهار سال بعد، در سراسر دنیا میلیونها کارگر در روز اول مه برای مطالبه حقوق خودشان به خیابانها آمدند.
عکس: picture-alliance/akg-images
یک روز تعطیل تازه
جنبش بینالمللی کارگری، از پایان قرن نوزدهم اول ماه مه را به عنوان روز جهانی کارگر جشن میگیرد. گرچه مردم آلمان هم به این مناسبت به خیابانها میآمدند اما این روز تعطیل رسمی نبود. سال ۱۹۳۳ هیتلر اول مه را تعطیل رسمی کرد و "روز ملی کارگر" نامید. حزب ناسیونال سوسیالیست کارگران آلمان، راهپیماییهای پرشکوهی ترتیب داد و این شروع یورش به اتحادیههای مستقل و سرکوب افراد و سازمانهایی شد که نازی نبودند.
عکس: picture alliance/akg-images
پایان کار اتحادیهها
تنها یک روز پس از مراسم تبلیغاتی برلین، معلوم شد هیتلر چه در سر دارد. دوم مه ۱۹۳۳ مراکز، چاپخانهها و باشگاههای اتحادیههای کارگری اشغال و فعالان چپ و دگراندیش به زندان یا اردوگاه فرستاده شدند. به این ترتیب، کارگران را به عنوان نیروی بالقوه مخالف فاشیسم هیتلری، حذف کردند و به حاشیه راندند. بعد از آن، اول مه، روز جهانی کارگر نبود بلکه "روز تعطیل عمومی ملت" نام گرفت.
عکس: picture-alliance/dpa
صفآراییهای نو
پس از جنگ جهانی دوم، آلمان دوپاره شد وغرب و شرق آن هر یک به مسیری رفتند. اگرچه شورای نظارتی متفقین تعطیلی اول ماه مه ۱۹۴۶ را تایید کرد، اما گردهماییها با محدودیت روبرو بودند. در آلمان شرقی و سایر کشورهای سوسیالیستی اما اول ماه مه با شکوه هر چه تمامتر به نمایش قدرت جنبش کارگری و ایدئولوژی مبدل شد.
عکس: picture-alliance/akg-images/Hilbich
جشن اجباری
شرکت در رژه اول ماه مه در مسکو و کشورهای برادر از جمله آلمان شرقی اجباری بود و مراسم زیر چشم رهبران احزاب کمونیست برگزار میشد. تزیین نمای ساختمانها با پرچم سرخ الزامی بود و کادرهای حزبی حتی در مرخصی مراسمی برگزار میکردند. تصویر از چپ به راست: مارشال مالینوفسکی، وزیر دفاع، نیکیتا خروشچف صدر هیات رئیسه حزب کمونیست اتحاد شوروی و احمد بنبلا، رئیس جمهور الجزایر. سال ۱۹۶۴- میدان سرخ مسکو.
عکس: AFP/Getty Images/V. Sobolev
پیوند دو جنبش دانشجویی و کارگری
اول ماه مه از سال ۱۹۲۰ در فرانسه روز تعطیل رسمی و روز تظاهرات کارگری بوده است. در سال ۱۹۶۸، جنبش دانشجویی فرانسه از این روز برای فراگیری و رساتر کردن کردن شعارهای سیاسی استفاده کرد. شعارهایی علیه جنگ ویتنام و جنگ افروزی امپریالیسم.
عکس: AFP/Getty Images/J. Marie
توجه به نسل جدید
در جامعه آلمان نیز موضوعهای تازهای در کانون توجه قرار گرفتند. به طور مثال، شعار سندیکاها و اتحادیههای کار دورتموند در تظاهرات اول مه ۱۹۷۸، ایجاد و گسترش دبیرستانهای عمومی بود تا فرزندان خانوادههای کارگری امکان تحصیل در سطح دیپلم را بیابند. تا آن زمان، تحصیلات متوسطه مختص خانوادههای مرفه و غیرکارگری بود.
عکس: picture alliance/Klaus Rose
حقوق صنفی
امروزه در آلمان، تظاهرات و راهپیمایی کارگران امری معمول و بدیهی است. سازماندهی تظاهرات و طرح مطالبات کارگری بر عهده اتحادیه کارگری سراسری آلمان (DGB) است که از سال ۱۹۴۹، خواستهای جامعه کارگری آلمان و پیگیری آنها را نمایندگی میکند. شعار سال ۲۰۱۸ این اتحادیه "همبستگی، تنوع و عدالت" است. DGB مسئول و متولی جشنها و مراسم روز کارگر در شهرهای مختلف آلمان نیز هست.
عکس: picture-alliance/dpa/I. Fassbender
مصاف رادیکال با سیستم
در آلمان الگوی دیگری برای اعتراض به سیستم اقتصادی و اجتماعی در روز جهانی کارگر وجود دارد. در این روز، چپ و راست افراطی، به طور سنتی به خرابکاری، اغتشاش و زد و خورد میپردازند. در این تصویر "انقلابیون اول ماه مه"، شیشههای یک بانک در برلین را میشکنند. در عین حال، تظاهراتی مسالمتجویانه نیز در پایتخت آلمان علیه گروههای نئونازی به راه میافتد.
عکس: picture-alliance/dpa
عریانی اعتراضی
در فرانسه به طور سنتی از مناسبت اول ماه مه، برای بیان اعتراضات سیاسی استفاده میشود. اول مه سال ۲۰۱۷ کنشگران گروه "فمن"، کاندیداتوری مارین لوپن از حزب دست راستی "جبهه ملی" برای انتخابات ریاست جمهوری را با مقایسه او و هیتلر به چالش کشیدند. راهپیماییهای این روز در فرانسه به خاطر انتخابات و بحثهای سیاسی، گستردهتر از سالهای قبل بود.
عکس: Getty Images/AFP/T. Samson
روسیه دوپاره
با فروپاشی اتحاد شوروی، رژههای عظیم در روز اول ماه مه حدود ده سال متوقف شد. اما از سال ۲۰۰۰ به بعد، سنت برگزاری این روز به روسیه بازگشت. به موازات مراسم دولتی، گروههای منتقد پوتین و شرکای سیاسی او نیز از اول ماه مه برای طرح شعارها و انتقادهایشان استفاده میکنند. تصویر پارچهنوشت تظاهرکنندگان را در اول مه ۲۰۱۱ در مسکو نشان میدهد.
عکس: Getty Images/AFP/N. Kolesnikova
سلاح سنگ
سنگ؛ سلاحی در برابر پلیس. مخالفان دولت در ونزوئلا، تظاهرات اول مه ۲۰۱۷ را به صف آرایی در برابر مادورو و شعار کنارهگیری از قدرت تبدیل کردند. مادورو در این سال پارلمان ونزوئلا را که مخالفان دولت در آن اکثریت داشتند، منحل کرد.
عکس: AFP/Getty Images/F. Parra
جشن به جای تظاهرات
با وجود آن که مراسم اول ماه مه عموما رویکرد سیاسی و اعتراضی دارد، برخی نیز ترجیح میدهند از تعطیلی عمومی این روز برای تجدید قوا، شادی و استراحت در کنار خانواده و دوستان سود ببرند. از سال ۲۰۰۳ در برلین، فستیوال "جشن مه" برگزار میشود. این فستیوال در واکنش به درگیری و خشونت افراطیها در محله کرویتسبرگ در همین روز، راهاندازی شده است.
عکس: picture alliance/dpa/P. Zinken
چانهزنی برای حقوق بدیهی
روز کارگر در ایران به کشاکشی بین دولت و کارگران برای استفاده از حق تجمع تبدیل میشود. تشکلهای غیردولتی سرکوب شدهاند اما صدای اعتراض جامعه کارگری هنوز خاموش نشده است. کارگران ایرانی سالهاست که خواستههای خود را مطرح کردهاند: «نان مسکن آزادی حق مسلم ماست». خواست محوری کارگران ایرانی، بالابردن حداقل دستمزد متناسب با تورم و امنیت شغلی است.