1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

هشدار درباره تکرار اعدام‌های گروهی در سایه جمهوری اسلامی

۱۴۰۴ مهر ۱۵, سه‌شنبه

سازمان عفو بین‌الملل و سازمان حقوق بشر ایران درباره موج جدید اعدام‌ها در ایران هشدار داده‌اند. در ۹ ماه گذشته، هر چهار ساعت یک نفر در ایران اعدام شده و اکنون از احتمال وقوع "اعدام‌های دسته‌جمعی" سخن به میان می‌آید.

در این تصویر سمبولیک چوبه‌های دار به نشانه افزایش اعدام‌ها در ایران دیده می‌شود
نگرانی درباره اعدام‌ها دسته‌جمعی در ایران افزایش می‌یابدعکس: Christoph Hardt/Geisler-Fotopress/picture alliance

بر اساس آخرین آماری که سازمان عفو بین‌الملل و سازمان حقوق بشر ایران در اختیار دویچه‌وله فارسی قرار داده‌اند، شمار اعدام‌ها در ایران طی ۹ ماه گذشته از مرز هزار نفر فراتر رفته است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌وله

سازمان عفو بین‌الملل در روز دوشنبه ۱۴ مهر (۶ اکتبر) هشدار داد که "ده‌ها نفر در ایران، پس از محاکمه‌های به‌شدت ناعادلانه و محکومیت به اتهامات سیاسی توسط دادگاه‌های انقلاب، در معرض خطر اعدام قرار دارند."

سازمان حقوق بشر ایران نیز اخیرا گزارش داد تنها در چهار سالن از یک واحد (واحد دو، سالن‌های ۱۴، ۱۵، ۱۶ و ۱۷) زندان قزل‌حصار، بیش از ۵۰۰ زندانی با حکم قطعی اعدام، در خطر اجرای قریب‌الوقوع حکم اعدام هستند. این سازمان همچنین مطلع شده که دستور از قوه قضائیه برای اجرای سریع‌تر حکم اعدام محکومان صادر شده است.

اعدام شش شهروند عرب و یک کرد در یک روز، پرسش‌ها درباره وقوع احتمالی اعدام‌های دسته‌جمعی جدید را تقویت کرده است.

تهدید رسانه حکومتی فارس به تکرار "تجربه اعدام‌های ۶۷"

خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، در گزارشی با عنوان "چرا باید تجربه اعدام‌های ۶۷ تکرار شود؟" اعدام‌های دسته‌جمعی سال ۱۳۶۷ را به عنوان یکی از "کارنامه‌های درخشان جمهوری اسلامی" توصیف کرده و نوشته است "امروز زمان تکرار این تجربه موفق تاریخی فرا رسیده است."

حال، با گسترش اعدام‌ها، سوال این است که آیا نشانه‌هایی از تکرار این تجربه تلخ و مرگبار در جمهوری اسلامی هم اکنون دیده می‌شود؟

رها بحرینی، پژوهشگر عفو بین‌الملل در امور ایران  از "گستردگی موج جدید اعدام‌ها" و "بحران عمیق اعدام‌ها" سخن می‌گوید و تاکید می‌کند هزاران نفر در خطر حکم اعدام قرار دارند.

رها بحرینی، پژوهشگر عفو بین‌الملل در امور ایران عکس: Privat

بحرینی به این اشاره می‌کند که برای مقابله با موج اعدام‌ها، این نهاد با راه‌اندازی کمپینی جهانی و "هشتگ نه به اعدام" از حکومت ایران خواسته است فورا اعدام‌ها را متوقف کند.

پژوهشگر عفو بین‌الملل تاکید می‌کند که هشدار کنونی این نهاد بخشی از این کارزار علیه "بحران عمیق اعدام‌ها" در ایران است.

وی معتقد است تنها فشار جامعه جهانی و بسیج افکار عمومی در داخل ایران و در سطح جهان می‌تواند مقامات جمهوری اسلامی را مجبور به پایان دادن به این موج اعدام‌ها کند.

به گفته بحرینی، جمهوری اسلامی از زمان آغاز جنبش "زن، زندگی، آزادی" از اعدام به عنوان ابزاری برای ایجاد فضای رعب و وحشت استفاده کرده و ده‌ها زندانی سیاسی را به اتهامات واهی زیر حکم اعدام قرار داده است.

بحرینی همچنین می‌گوید بزرگترین قربانیان اعدام‌ها، مرتبط با مواد مخدر، اقلیت بلوچ به عنوان محروم‌ترین اقشار جامعه و گروه‌های ستم‌دیده اجتماعی ایران هستند.

عفو بین‌الملل: اعدام زنان بیشتر شده است

سازمان عفو بین‌الملل با برپایی کارزاری جهانی از برزیل گرفته تا کره جنوبی و کشورهای آسیایی و اروپایی، از جامعه جهانی خواسته است تا برای لغو حکم اعدام و آزادی فوری زنان ایرانی از جمله وریشه مرادی، پخشان عزیزی و شریفه محمدی در ایران تلاش کنند. این سه زن کنشگر هم‌اکنون در معرض خطر اعدام قرار دارند.

رها بحرینی در ادامه صحبت‌های خود با دویچه وله فارسی همچنین گفت عفو بین‌الملل فراخوانی فوری برای مقابله با موج اعدام‌ها منتشر کرده و با توجه به "اظهارات تکان‌دهنده مقامات جمهوری اسلامی" که خبر از برنامه آنها برای "اعدام‌های شتاب‌زده و گسترده" می‌دهد، دفاتر این نهاد در کشورهای مختلف جهان از دولت‌ها و نهادها خواسته‌اند "صدای خود را علیه موج سرسام‌آور اعدام‌ها بلند کنند، بیانیه‌های جمعی صادر کرده و اقدامات دیپلماتیک هماهنگ انجام دهند تا جمهوری اسلامی را تحت فشار قرار دهند".

آیا اعدام‌های دسته‌جمعی تکرار می‌شود؟

محمود امیری‌مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران در پاسخ به امکان آغاز اعدام‌های دسته‌جمعی دیگر در ایران، می‌گوید: «اعدام‌های دسته‌جمعی تا حدی آغاز شده‌اند.» وی اضافه می‌کند که در ماه گذشته میلادی بیش از ۱۷۷ نفر در ایران اعدام شده‌اند، یعنی هر چهار ساعت یک اعدام.

به گفته امیری‌مقدم تاکنون در کمتر از ۱۰ ماه سال جاری میلادی بیش از ۱۰۴۰ اعدام در ایران ثبت شده که بالاترین آمار در ۳۰ سال گذشته جمهوری اسلامی است.

محمود امیری‌مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایرانعکس: privat

مدیر سازمان حقوق بشر ایران نگرانی خود را درباره نبود واکنش قوی و سریع جامعه جهانی و مردم داخل ایران اعلام کرده و می‌گوید در صورت تداوم این وضعیت، شاهد افزایش اعدام‌ها خواهیم بود.

وی به بالاتر بودن آمار اعدام در میان گروه‌های اتنیکی هم اشاره کرده و می‌گوید: «بیش از ۸۰ درصد اعدام‌ها با اتهامات سیاسی و امنیتی مربوط به گروه‌های اتنیکی هستند.»

او تاکید می‌کند که جمهوری اسلامی از اعدام‌ها برای ایجاد رعب و وحشت استفاده می‌کند و معمولا اعدام‌هایی را انتخاب می‌کند که هزینه سیاسی کمتری داشته باشد. برای مثال، در پرونده اعدام شش زندانی عرب ادعا شده که آنها تجزیه‌طلب بوده و با اسرائیل همکاری کرده‌اند، در حالی که در پرونده هیچ اشاره‌ای به همکاری با اسرائیل نشده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

امیری‌مقدم همچنین می‌گوید: «وقتی واژه‌هایی چون تجزیه‌طلبی و همکاری با اسرائیل به کار می‌رود، جمهوری اسلامی سعی می‌کند هزینه اعدام‌ها را پایین بیاورد تا واکنش داخلی و جهانی کاهش یابد.»

او همچنین از جامعه جهانی خواسته است که مسئله اعدام و حقوق بشر را در صدر هرگونه گفت‌وگو و تعامل با جمهوری اسلامی قرار دهد.

مدیر سازمان حقوق بشر ایران انتقاد می‌کند که در یک سال گذشته، مسائل هسته‌ای و تنش‌های منطقه‌ای میان اسرائیل و نیروهای نیابتی در اولویت بوده‌اند و حقوق بشر و اعدام‌ها در جایگاه پایین‌تری قرار گرفته‌اند و در نتیجه، جمهوری اسلامی از این کم‌توجهی سوءاستفاده کرده است.

اعدام‌‌ها پس از جنگ با اسرائیل و آتش‌بس ادامه یافته است.

01:39

This browser does not support the video element.

پرش از قسمت گزارش روز

گزارش روز

پرش از قسمت تازه‌ترین گزارش‌های دویچه وله