رمان شیدا بازیار با عنوان "شبهای آرام تهران" برای دومین بار در آلمان یک جایزه ادبی میگیرد. رمان بازیار بازتاب زندگی نسلهای بعد از انقلاب ۵۷ است. این نویسنده جوان زندگی ۴ نسل از خانواده خود را در کتابش توصیف میکند.
تبلیغات
خبرگزاری آلمان روز جمعه (اول سپتامبر/ ۱۰ شهریور) گزارش داده است که جایزه ادبی "اووه یونسون" ۲۰۱۷ به رمان شبهای آرام تهران شیدا بازیار، نویسنده جوان ایرانی- آلمانی تعلق گرفت. این جایزه ادبی ۵ هزار یورویی از طرف بنیاد ادبیات "مکلنبورگ" به خانم بازیار اهدا میشود.
این نویسنده جوان در رمان خود موفق شده است سرنوشت خانواده مهاجر خود را به قلم بکشد. خانواده او در آستانه انقلاب در سال ۱۹۷۸ از ایران فرار کردند.
دلایل گزینش رمان برای جایزه ادبی
هیات داوران جایزه ادبی اووه یونسون درباره دلایل گزینش رمان این نویسنده ایرانی چنین توضیح دادهاند: «شیدا بازیار توانسته است چکیدهای از جهانی را به تصویر بکشد که در آن با تکیه بر رویدادهای مشخص تاریخی مسائل اساسی هستی انسانی مطرح میشوند.»
در داستان خانم بازیار همانگونه که هیات داوران گفتهاند مسائل مهمی چون میهن و از دست دادن آن، خیانت، قدرت و سوءاستفاده از قدرت، آزادی و همچنین از شجاعت مدنی و تصمیم درباره سرنوشت مطرح میشوند. اینها همان مسائلی هستند که ذهن این نویسنده جوان را به خود مشغول کرده است.
شیدا بازیار که در سال ۱۹۸۸ (۱۳۶۷) در شهر هرمسکایل در ایالت راینلندفالس در خانوادهای مهاجر به دنیا آمده است، در رمان خود سرنوشت یک انقلابی کمونیست به نام بهزاد را بازگو میکند که در بحبوحه و شوریدگی جامعه در انقلاب ۵۷ با دانشجوی جوان ادبیات، ناهید، در یک گروه سیاسی آشنا شده و به او دل میبندد؛ عشقی که به ازدواج میانجامد.
این زوج پس از گذراندن یک دوره زندگی مخفی در سالهای پس از انقلاب، پس از آنکه بسیاری از دوستان و همفکران آنها به زندان افتاده و کشته شدهاند، در سال ۱۳۷۰ برای حفظ جان خود و دو فرزندشان، مجبور میشوند از مسیر مناطق مرزی کوهستانی وطن را ترک کرده و خود را به آلمان برسانند.
ده سال بعد، لاله ۱۴ ساله به همراه مادرش، ناهید، برای نخستین بار پا به خاک ایرانی میگذارد که در آن تولد یافته. او خود را در این سرزمین بیگانه مییابد، سرزمینی پرهیاهو، با آفتابی سوزان. اما خویشاوندان چنان استقبال پرشور و احساسی از او میکنند که او تاکنون تجربهاش را نداشته است: «در اطراف من صدای تنبک و سنتور بلند است، انسانهایی که گونههایم را میبوسند، دست بر موهایم میکشند و وقتی روسری از سر میاندازم و کفشها را برمیکَنَم و پا بر فرش نرم میگذارم، احساس میکنم مرا بر روی دست میبرند.»
رمان شیدا بازیار با عنوان "شبهای آرام تهران" در محافل ادبی آلمان و میان کتابخوانان آلمانی مشهور شده است. این رمان که اوایل سال ۲۰۱۶ به بازار آمده است، از نظر برخی منتقدان ادبی، بهترین اثر ادبی سال است. پیشتر "جایزه ادبی اولا هان" آلمان نیز به این نویسنده جوان تعلق گرفته بود.
خبرگزاری آلمان گزارش داده است که جایزه ادبی اووه یوسنیون در ۲۹ سپتامبر به شیدا بازیار در براندنبورگ اهدا میشود.
ریشه در ایران، موفق در آلمان
ایرانیها زمانی بعنوان پزشکان ماهر و قالیفروشان زبردست در آلمان شهرت داشتند. پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ و در دهه ۱۹۸۰ موج مهاجران تحصیلکردهی ایرانی وارد آلمان شدند. دستچینی از مهاجران موفقی که ریشه در ایران دارند.
عکس: DW/G. Schließ
نوبی طلایی یازده ساله بود که با خانودهاش به آلمان آمد. او در آکادمی مد برلین "Esmod" تحصیل کرد. با ارائه اولین کلکسیون و کشف استعدادش به سرعت تحت "برنامه حمایتی شورای مد آلمان" قرار گرفت و حالا هفتهنامه معتبر اشپیگل در مورد این طراح ایرانی مینویسد: «نوبی طلایی نماینده جدید مد "Made in Germany" در دنیا است.
عکس: DW/G. Schließ
نوید کرمانی اندیشمند و شرقشناس مشهور از پدر و مادری ایرانی در شهر زیگن متولد شده و دوتابعیتی است. سخنرانی او در مجلس آلمان به مناسبت ۶۵ سالگی تدوین قانون اساسی این کشور تحسین فراوانی برانگیخت. کرمانی جوایز بسیاری دریافت کرده که "جایزه صلح انجمن نشر و کتاب آلمان" یکی از مهمترین آنهاست. مقالهها و آثار کرمانی مرتب در نشریات آلمانی به چاپ میرسند.
عکس: DW/J. Kürten
انیسه امانی کمدین مشهور آلمان، متولد سال ۱۹۸۵ در تهران است. پدر او ادبیات و علوم انسانی در دانشگاه تهران تحصیل کرده و مادرش نیز پزشک بود. او رشته علوم قضایی را رها کرد تا ادبیات بخواند و یک سال هم به عنوان مهماندار هواپیما کار کرد. برنده جایزه بهترین کمدین سال ۲۰۱۵ آلمان در شو تلویزیونی اختصاصی خود بر ایرانی بودنش تاکید بسیار دارد و گاهی هم "سربهسر" پدر و مادر چپگرایش میگذارد.
عکس: picture-alliance/dpa/Kaiser
امید نوریپور متولد ۱۹۷۵ در تهران است و در سال ۱۹۸۸ با خانوادهاش به آلمان مهاجرت کرد. او در رشتههای جامعهشناسی، فلسفه و اقتصاد تحصیل کرده و از سال ۱۹۹۶ به عضویت حزب سبزها درآمد. نوریپور از سپتامبر سال ۲۰۰۶ به جای یوشکا فیشر در لیست انتخاباتی سبزها به مجلس آلمان راه یافت.
عکس: picture-alliance/dpa
یاسمین طباطبایی متولد ۱۳۴۶ در تهران است که در پی انقلاب با خانواده به آلمان مهاجرت کرد. او خواننده، ترانهسرا و هنرپیشهایست که تاکنون در ۴۴ فیلم سینمایی ایفای نقش کرده. به او سه جایزه سینمایی اهدا شده و در سال ۲۰۰۸ نیز اسکار دوبله را دریافت کرده است.
عکس: picture-alliance/dpa/C. Jaspersen
آلکساندر نوری در سال ۱۹۷۹ در شهر "بوکستههوده" از پدری ایرانی و مادری آلمانی به دنیا آمد. او فوتبال را از سن ۶ سالگی در باشگاههای محلی تجربه کرد تا اینکه در سال ۱۹۹۴ در سن ۱۵ سالگی به تیم نوجوانان وردر برمن پیوست. او در لیگ دسته دوم آلمان توپ میزد و در تیم ملی نوجوانان آلمان نیز حضور داشت و بعنوان مربی ورددربرمن در بوندس لیگا نیز فعالیت کرده است.
عکس: picture-alliance/dpa/C. Jaspersen
گلینه عطایی در سال ۱۹۷۴ در تهران متولد شد و ۵ ساله بود که خانودهاش به آلمان مهاجرت کرد. گزارشگر ارشد شبکه اول تلویزیون آلمان تاکنون موفق به دریافت ۷ جایزه معتبر ژورنالیستی شده است. گلینه عطایی در سال ۲۰۱۴ به عنوان ژورنالیست برتر سال برگزیده شد.
عکس: picture-alliance/dpa/Daniel Bockwoldt
امیر روغنی یازده ساله بود که خانوادهاش او را تنها به آلمان فرستادند. او در پرورشگاه زندگی کرد، درس خواند و حالا صاحب یکی از بزرگترین شرکتهای تولید برق خورشیدی با فروش ۳۵ میلیون یورو در سال و ۱۵۴ کارمند است.
عکس: DW/H. Kermani
ایزابل شایانی از مادری آلمانی و پدری ایرانی که به عنوان پزشک در آلمان کار میکرد در سال ۱۹۶۷ در شهر اسن متولد شد. او تا سال ۲۰۱۵ گزارشگر ارشد شبکه اول تلویزیون آلمان در نیویورک بود. ایزابل شایانی از سال ۲۰۱۶ مسئول پروژه "WDRforyou" در شبکه سوم تلویزیون آلمان است.
عکس: picture-alliance/dpa/H. Ossinger
پدر نیما مواسات، مهندس و مادرش تکنسین رادیولوژی است. او متولد سال ۱۹۸۴ در شهر ووپرتال است. نیما مواسات در دانشگاه هاینریش هاینه دوسلدورف در رشته علوم قضایی تحصیل کرده و از سال ۲۰۰۹ به عنوان نماینده حزب چپهای آلمان به مجلس هفدهم این کشور راه یافت.
عکس: Imago/Metodi Popow
پگاه فریدونی متولد سال ۱۹۸۳ در تهران است که در برلین بزرگ شده. او در سال ۲۰۰۶ با ایفای نقش در فیلم تلویزیونی "ترکی برای افراد مبتدی" اولین جایزه خود را تصاحب کرد. پگاه فریدونی تاکنون در ۱۷ سریال تلویزیونی، ۱۱ فیلم تلویزیونی و ۷ فیلم سینمایی ایفای نقش کرده و همچنین در دو فیلم نیز گویندگی کرده است.
عکس: picture-alliance/Eventpress He
هادی تهرانی (عکس با پادشاه هلند) در تهران متولد شد. این آرشیتکت مشهور در دانشگاههای براونشوایگ و آخن تحصیل کرده است. آثار زیادی از او در آلمان ساخته شده که از میان آنها "کران هاوس" در کنار رود راین در شهر کلن، برج رقصان و ساختمان دفتری داکلند در هامبورگ را میتوان نام برد. طراحی آشپزخانه، مبلمان، طراحی دوچرخه برقی و همچنین دانشگاه زائد در ابوظبی نیز از دیگر کارهای او هستند.
عکس: picture-alliance/dpa/U. Perrey
شرمینه شهریور متولد سال ۱۹۸۲ است. او یک ساله بود که خانوادهاش (پدر خلبان و مادر پرستار) به آلمان مهاجرت کردند. شرمینه شهریور دانشجوی علوم سیاسی بود که در سال ۲۰۰۴ به عنوان ملکه زیبایی در آلمان و در سال ۲۰۰۵ به عنوان ملکه زیبایی اروپا انتخاب شد. او اکنون در عرصه مد و مدلینگ فعال است.
عکس: picture-alliance/dpa/dpaweb/F. Stevens
علی صمدی احدی در سال ۱۳۵۱ در تبریز زاده شده و تا ۱۳ سالگی در ایران زندگی کرده است. در زمان جنگ ایران و عراق به تنهایی از ایران گریخت و به آلمان مهاجرت کرد. او در آلمان در رشتههای جامعهشناسی، سینما و تلویزیون تحصیل کرد. از مهمترین فیلمهای او میتوان به سالامی علیکم (از فیلمهای پرفروش سال) و بچههای گمشده (برنده جایزه فیلم سال آلمان) اشاره کرد.
عکس: picture alliance/Geisler-Fotopress
یاسمین فهیمی، متولد سال ۱۹۶۷ در شهر هانوفر است. پدرش مهندس شیمی بود که قبل از تولد او در یک تصادف رانندگی کشته شد. فهیمی از رهبران سندیکایی است و تا سال ۲۰۱۵ دبیرکل حزب سوسیال دموکرات آلمان بود. او سپس معاون وزیر کار و امور اجتماعی شد که در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۷ از این مقام کناره گرفت.
عکس: picture-alliance/dpa
ملیکا فروتن از مادری آلمانی و پدری ایرانی در سال ۱۹۷۶ در تهران متولد شده است. او نخست در دانشگاه کلن فلسفه و زبان انگلیسی تحصیل کرد و سپس در دانشگاه هنر برلین در رشته هنرپیشگی دانش آموخت. فروتن از سال ۲۰۰۰ در بسیاری از سریالها و فیلمهای سینمایی ایفای نقش کرده است. او برنده جایزه تلویزیون ایالت هسن در سال ۲۰۱۵ شده است.
عکس: picture alliance/dpa/J. Kalaene
شفق لقایی در ایران متولد و در برلین بزرگ شده و تحصیل کرده است. او گزارشگر ارشد شبکه یک تلویزیون آلمان است که از سال ۲۰۱۳ مسئولیت دفتر نایروبی در کنیا را برعهده دارد. شفق لقایی برنده جایزه بهترین گزارشگر سال ۲۰۱۶ در آلمان شد.