اعلام آمادگی ایران برای محدود کردن غنیسازی اورانیوم
۱۳۹۱ مهر ۲۲, شنبه سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، رامین مهمانپرست میگوید ایران آمادگی دارد برای "رفع نگرانی مدعیان" دربارهی فعالیتهای هستهای این کشور از خود انعطاف نشان دهد. به گفتهی او گام اول میتواند مذاکره برای توقف غنیسازی اورانیوم ۲۰ درصدی باشد.
به نوشتهی روزنامه جام جم مهمانپرست، ۲۲ مهرماه در یک نشست خبری در شهر آستانه، پایتخت قزاقستان گفت «اما این اقدامات باید متقابل و هم وزن باشد و در قبال آن طرف مقابل نیز اقداماتی انجام دهد».
«غنیسازی ۲۰ درصدی صرفه اقتصادی ندارد»
رامین مهمانپرست میگوید چنین پیشنهادی در تازهترین دور مذاکرات از سوی ایران مطرح شده است: «در مذاکراتی که با گروه ۱+۵ (پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان) داشتیم، اعلام آمادگی کردیم که گام به گام و در چارچوب مورد توافق طرفین همه نگرانیهایی که مطرح میشود را حل کنیم.»
سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت: «اگر تضمینی برای تامین سوخت ۲۰ درصد رآکتور تحقیقاتی تهران داده شود مسئولان ما آمادگی ورود به بحث و گفتگو درباره غنی سازی ۲۰ درصد را دارند.» او از طرفهای مذاکرهکننده میخواهد در برابر این انعطاف «حقوق هستهای ایران و غنیسازی در جهت اهداف صلحآمیز [تا سطح ۵ درصد] به طور کامل به رسمیت شناخته شود».
سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی در بخش دیگری از اظهاراتش گفته است: «برای غنی سازی ۲۰ درصد چون نیاز کم است و تولید آن صرفه اقتصادی نیز ندارد، اگر تامین سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران را تضمین کنند، این موضوع قابل مذاکره خواهد بود.»
مذاکرات جدی، بعد از انتخابات آمریکا
طرح "گام به گام" پیشتر از سوی روسیه مطرح شده و مطابق آن در برابر هر اقدام ایران که منجر به کاهش نگرانیها در مورد اهداف احتمالا نظامی برنامههای هستهای باشد بخشی از تحریمها علیه این کشور موقتا لغو میشود.
به گزارش خبرگزاری ایسنا نشریه بریتانیایی گاردین از قول یک دیپلمات غربی نوشت: «نباید انتظار داشت گروه ۱+۵ اولین گام را بردارد اما اگر ایران آماده باشد گامهایی صادقانه بردارد، ما برای پاسخ دادن آمادهایم، این میتواند شامل رفع تحریمها بشود. اما فقط در ازای اقدامات صحیح ایران.»
گاردین به نقل از یک دیپلمات غربی که نامش فاش نشده میافزاید، از سرگیری جدی مذاکرات هستهای و هر توافق احتمالی پس از روشن شدن نتیجهی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ماه نوامبر سال جاری رخ خواهد داد.
نشریه بریتانیایی ادعا میکند شماری از دیپلماتهایی که در مذاکرات هستهای در مسکو حضور داشتهاند گفتهاند، سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی در حاشیه این گفتگوها تاکید کرده است «ایران فکر نمیکند که مذاکرات جدی تا پیش از آن که مشخص شود رییسجمهور بعدی آمریکا کیست، ارزشی داشته باشد».
«طرف اصلی ایران آمریکاست»
ناصر نوبری، سفیر پیشین ایران در مسکو اعتقاد دارد که طرف اصلی مذاکره بر سر پرونده هستهای ایران آمریکاست و «پنج عضو دیگر صرفاً سازهای گوناگون ارکستری به رهبری آمریکا هستند». نوبری در گفتگویی که متن آن ۲۱ مهرماه توسط ایسنا منتشر شد گفت: «معتقدم حل و فصل نهایی این بحران هم خواه ناخواه صرفاً در اثر تعامل نهایی دو طرف اصلی این دعوا یعنی ایران و آمریکا حاصل خواهد شد.»
نوبری در اظهاراتی شبیه به سخنان مهمانپرست گفته است: «آنها میخواهند ما غنیسازی در سطح ۲۰ درصد را متوقف کنیم. ما هم اعلام کردهایم حاضریم تعلیق کنیم و اورانیوم ۲۰ را از آنها بخریم و خودمان فقط تا سطح ۵ درصد برای نیروگاههایمان (فعلی و آینده) غنیسازی کنیم.»
نوبری میافزاید «حتی این فرمول یعنی مجاز بودن به غنیسازی در سطح پایین و جلوگیری از غنیسازی در سطح بالا در اجلاس اخیر سران آمریکا و روسیه بین اوباما و پوتین مورد توافق قرار گرفته است».
انعطاف ایران در آستانه تصویب تحریمهای جدید
گفته میشود در مذاکرات مسکو پیشنهاد شده در ازای توقف فعالیتهای تاسیسات فردو و انتقال ۲۰۰ کیلو اوانیوم عنی شدهی ۲۰ در صدی به خارج، کمکهایی در زمینهی تامین سوخت راکتور تحقیقاتی و ایمنسازی تاسیسات هستهای به ایران بشود و مقداری از تحریمها، از جمله در مورد قطعات یدکی هواپیماهای غیرنظامی برداشته شود.
جمهوری اسلامی پیشنهادهای غرب در برابر توقف غنیسازی ۲۰ درصدی را ناکافی میداند و خواستار لغو همه یا دستکم بخش مهمی از تحریمهاست. شدیدترین و موثرترین تحریمها علیه ایران تاکنون از سوی آمریکا وضع شده است. این کشور معتقد است تاثیر تحریمها هر روز آشکارتر میشود و تا زمانی که ایران به خواستههای جامعه جهانی در مورد شفافسازی برنامههای هستهاش گردن نگذارد ادامه خواهند داشت.
رهبر جمهوری اسلامی علی خامنهای روز چهارشنبه (۱۰ اکتبر/ ۱۹ مهر) تحریمها را "وحشیانه و غیرمنطقی" خواند و در عین حال ادعا کرد: «اینکه وانمود میکنند که اگر ملت ايران از انرژی هستهای دست بردارد تحريمها برداشته میشود، دروغ است.»
اظهارات مسئولان ایرانی در مورد آمادگی این کشور برای "انعطاف نشان دادن" در حالی مطرح شده که وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا خود را آمادهی تصویب دور تازهای از تحریمهای یکجانبه علیه جمهوری اسلامی در روز دوشنبه کردهاند.