شبکه تروریستی القاعده در بیانیه‌ای رسمی از "شهادت" اسامه بن لادن خبر داد. بیانیه ۴ صفحه‌ای که به امضای "رهبری کل" شبکه تروریستی رسیده، به تاریخ ۳ مه صادر گشته و در سایتی نزدیک به شبکه القاعده منتشر شده است.

در بیانیه گفته شده است: «بن لادن پیامبر نبود، بلکه مسلمانی عادی بود.» رهبری شبکه القاعده مردم پاکستان را به انتقام‌گیری از نیروهای امریکایی دعوت می‌کند، که بن لادن را در سرزمین آنها به قتل رساندند. در بیانیه همچنین گفته می‌شود: «نیروهای امریکایی با تمام امکانات و تجهیزات و ارتش‌ها و رسانه‌های جمعی خود نمی‌توانند آرمان بن لادن را نابود کنند.»

بیانیه نسبت به اسناد مشابه "القاعده" بسیار طولانی است، اما لحن آن همچنان تهاجمی و خشونت‌آمیز است. در متن گفته می‌شود که با مرگ رهبر این تشکیلات، راه مبارزه مسلحانه و "جهاد علیه کافران" بسته نخواهد شد.

به گزارش منابع رسمی ایالات متحده، بن‌لادن در سحرگاه روز دوشنبه دوم ماه مه توسط یگان‌های ویژه نیروی دریایی امریکا در ویلایی در شهر ابیت‌آباد در نزدیکی اسلام‌آباد، پایتخت پاکستان، کشته شد. گفته می‌شود که جسد بن لادن، "با رعایت مراسم اسلامی" در دریا مدفون شده است. ایالات متحده حاضر نشد، عکسی از جسد بن لادن منتشر کند. به همین دلیل در کشورهای اسلامی تردیدهایی درباره قتل رهبر القاعده شایع شده بود.

قتل در "شرایط مبهم"

از ایالات متحده انتقاد می‌شود که درباره شرایط قتل بن لادن اطلاعات کافی منتشر نکرده است. کمیسر عالی سازمان ملل در امور حقوق بشر و چند سازمان بین‌المللی دیگر، پیرامون مرگ بن لادن از ایالات متحده توضیح خواسته‌اند. دو هیئت ویژه دفاع از حقوق بشر روز جمعه (۶ مه) در ژنو گفتند: «آمریکا باید دلایلی روشن اقامه کند تا نشان دهد که عملیات قتل بن لادن با موازین حقوق ملت‌ها در تضاد نبوده است.» ناوی پیلای، کمیسر عالی سازمان ملل در امر حقوق بشر از آمریکا جزئیات بیشتری درباره شرایط مرگ بن لادن طلب کرده است.

کارشناسان سازمان ملل عقیده دارند که در شرایطی خاص و به عنوان آخرین اقدام، می‌توان برای نجات جان انسان‌ها به قتل کسی اقدام کرد، اما "کشورهایی که خود را در پیکار با تروریسم می‌بینند، باید همواره اصل احترام به حیات انسانی را در نظر داشته باشند.»

به نظر سازمان‌ای مدافع حقوق بشر، نیروهای آمریکایی باید این نکته را روشن کنند که در عملیات یورش به مخفیگاه بن لادن آیا به دستگیری او نیز فکر کرده‌اند، یا تنها تصمیم به قتل او گرفته بودند. مقامات امریکایی استدلال می‌کنند که رهبر القاعده در حمله‌ای غافلگیرانه به قتل رسیده، زیرا دست به مقاومت زده است. اما گزارش‌های بعدی نشان داد که بن لادن در جریان حمله مسلح نبوده است.

منتقدان یادآور می‌شوند که از نظر آیین‌های حقوقی، با تروریست‌ها باید همچون بزهکاران رفتار کرد، یعنی آنها را تحت تعقیب قرار داد، دستگیر کرد و طبق موازین حقوقی به مجازات رساند.

AA/FW