اعلام وضعیت جنگی در اسرائیل در پی حمله شبهنظامیان فلسطینی
۱۴۰۲ مهر ۱۵, شنبه
شبهنظامیان فلسطینی وارد مناطقی در اسرائیل شدند؛ حماس ضمن اعلام آغاز عملیات نظامی علیه اسرائیل، مناطقی از این کشور را هدف حملات راکتی گستردهای قرار داد. در اسرائیل "وضعیت جنگی" اعلام شده است.
تبلیغات
شبهنظامیان فلسطینی صبح روز شنبه ۱۵ مهرماه به مناطقی در جنوب اسرائیل وارد شدند. بر اساس گزارشها، همزمان نیز گروه حماس صدها راکت به سمت اهدافی در اسرائیل شلیک کرد.
ارتش اسرائیل اعلام کرده که در شهرهای مختلفی در سراسر این کشور، آژیر خطر به صدا درآمده است.
از جمله شهرهایی که هدف این حملات قرار گرفته، اورشلیم در نواحی مرکزی اسرائیل است به طوری که از ساعت ۸ تا ۱۰ صبح به وقت محلی، زنگ آژیر خطر در این شهر به صدا درآمده است.
ارتش اسرائیل با اعلام اینکه "گروهی از تروریستها به جنوب اسرائیل رخنه کردهاند"، از شهروندان ساکنان جنوب و مرکزی این کشور خواسته تا سریعا به مناطق امن و پناهگاهها نقل مکان کنند.
سخنگوی ارتش اسرائیل شمار حملات راکتی به این کشور را ۲۲۰۰ مورد اعلام کرد و افزود که خرابکاران از زمین، دریا و آسمان به اسرائیل رخنه کردهاند.
تلفات و آتشسوزی در مناطق مسکونی
بر اساس نخستین آمارها تا لحظه تنظیم این گزارش، بر اثر این حملات دستکم پنج نفر از جمله یک زن ۶۰ ساله، کشته شده و حداقل ۱۵ نفر نیز زخمی شدهاند. برخی رسانههای اسرائیلی شمار کشتهشدگان را تا ۲۲ نفر گزارش کردهاند. اما مقامات رسمی این خبر را تایید نکردهاند.
خبرگزاری رویترز گزارش داده که بر اثر این حملات، برخی از مناطق مسکونی دچار آتشسوزی شدهاند.
ویدئوهایی در شبکههای اجتماعی منتشر شده که در آنها شماری از افراد مسلح با لباس نظامی که فلسطینی بهنظر میرسند، در شهر مرزی سدروت در اسرائیل به گشتزنی مشغول هستند.
آنگونه که رسانهها خبر میدهند، درگیری میان دو طرف در مناطق مختلف همچنان ادامه دارد و در اسرائیل "وضعیت جنگی" اعلام شده است. اعلام این وضعیت، عملا دست نیروهای نظامی این کشور را برای اقدامهای نظامی گسترده، باز میگذارد.
بر اساس گزارشها، شهروندان غیرنظامی اسرائیل نیز در برخی شهرها با نیروهای شبهنظامیان فلسطینی که وارد این مناطق شدهاند، در خیابانها به درگیری پرداختهاند.
اعلام آغاز عملیات نظامی از سوی حماس
گروه حماس از آغاز عملیات نظامی علیه اسرائیل خبر داده است.
محمد ضیف، فرمانده شاخه نظامی حماس در پیامی اعلام کرده که این گروه تصمیم گرفته تا "به جنایات اسرائیل پایان دهد."
او از شلیک ۵ هزار موشک به اسرائیل خبر داد و نام این عملیات را "طوفان الاقصی" نامید.
ضیف با لحنی تهدیدآمیز گفته که "دوران یاغیگری اشغالگران به پایان رسیده است."
او همچنین پا فراتر نهاد و از فلسظینیهای ساکن اسرائیلی و اعراب خارج از مرزهای اسرائیل خواست تا در نبرد علیه اسرائیل شرکت کنند.
رسانههای نزدیک به نیروهای فلسطینی ادعا کردهاند که "چند سرباز اسرائیلی" را ربودهاند. مقامهای اسرائیل تا کنون نسبت به این موضوع واکنشی نشان ندادهاند.
اعلام بسیج نیروهای ذخیره ارتش در اسرائیل
در یکی از نخستین واکنشها از سوی مقامات اسرائیل، وزیر دفاع این کشور در یک پیام ویدئویی از آغاز عملیات نظامی علیه شبهنظامیان خبر داد و گفت که حماس با دست زدن به این اقدام مرتکب اشتباه بزرگی شده است.
یوآو گالانت همچنین با بسیج نیروهای ذخیره ارتش این کشور موافقت و تاکید کرد که اسرائیل در هر مکانی با دشمنان خود میجنگد.
مقامهای وزارت دفاع اسرائیل اعلام کردهاند که به کارگیری نیروهای ذخیره ارتش این کشور، به میزان نیاز نیروهای نظامی اسرائیل بستگی دارد.
همزمان با این تنشها، رسانههای اسرائیل از جلسات متعدد ارتش و نیروهای مسلح این کشور برای اتخاذ تصمیمهای بعدی خبر میدهند. در همین راستا، قرار است بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل تا ساعاتی دیگر با مقامهای نظامی بلندپایه این کشور، جلسه اضطراری تشکیل دهد.
گفتنی است که حدودا از میانههای شهریورماه گذشته درگیریهای خشونتآمیز میان فلسطینیان و ارتش اسرائیل در مناطق مرزی باریکه غزه تشدید شده بود و بسیاری از ناظران و کارشناسان بینالمللی نسبت به احتمال تشدید درگیریها حتی آغاز جنگ میان دو طرف هشدار داده بودند.
حماس، که از جمله توسط جمهوری اسلامی حمایت مالی و تسلیحاتی میشود از سال ۲۰۰۷ میلادی کنترل باریکه غزه را بر عهده دارد.
مقامهای اسرائیل تا کنون بارها هشدار دادهاند که جمهوری اسلامی، مسئول تنشها میان اسرائیل و شبهنظامیان فلسطینی است.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر
بخش اعظم راکتهای شلیک شده حماس و جهاد اسلامی توسط سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل رهگیری و منهدم شدهاند. این سیستم چگونه عمل میکند و قیمت هر موشک آن چقدر است؟ اطلاعاتی از "گنبد آهنین" در این گزارش تصویری:
عکس: Amir Cohen/REUTERS
گنبد آهنین بر فراز اسرائیل
در درگیریهای اخیر میان فلسطینیان و اسرائیل تاکنون چند هزار راکت توسط حماس و جهاد اسلامی از نوار غزه بسوی شهرهای اسرائیل پرتاب شدهاند. بخش اعظم این راکتها توسط سامانه پدافند هوایی "گنبد آهنین" اسرائیل، رهگیری و منهدم شدهاند.
عکس: Amir Cohen/REUTERS
سامانههای پدافند دوربرد
سامانههای پدافندی همچون اس ۳۰۰، اس ۴۰۰ (عکس)، اس ۵۰۰ روسی یا پاتریوت آمریکایی سامانههایی با برد بلند هستند و اصولا توانایی مقابله با تهدید از نوع "برد کوتاه" را ندارند. علاوه بر این موشکهای این سیستمها بسیار گران هستند و در صورت استفاده انبوه، بسیار گران تمام میشود. برای نمونه یک موشک ضد هوایی "RIM-162 Evolved Sea Sparrow" ساخت کارخانه رتیان میان ۶۴۰ تا ۸۰۰ هزار دلار قیمت دارد.
عکس: Vitaliy Ankov/Sputnik/dpa/picture alliance
فلاخن داود
سامانه پدافند هوایی اسرائیل از دو بخش "گنبد آهنین" (کوتاه برد) و فلاخن داود (David's Sling) تشکیل شده است. طراحی این سامانه در سال ۲۰۰۹ با مشارکت شرکت اسرائیلی رافائل و شرکت آمریکایی ریتیون آغاز و از سال ۲۰۱۶ عملیاتی شد. فلاخن داود برای رهگیری موشکهای بالستیک تاکتیکی، راکتهای میانبرد، دوربرد و موشکهای کروز طراحی و جانشین سامانه پدافند هوایی هاوک و پاتریوت شد.
عکس: Reuters/A. Cohen
دلیل ساخت گنبد آهنین
پیشینه ساخت پدافند موشکی اسرائیل موسوم به گنبد آهنین (iron dome) به جنگ ۳۳ روزه میان ارتش اسرائیل و حزبالله لبنان برمیگردد که طی آن حزبالله لبنان با پرتاب حدود ۴ هزار راکت کاتیوشا به سوی شمال اسرائیل جان ۴۴ شهروند غیرنظامی را گرفت و ۲۵هزار نفر را مجبور به ترک خانههای خود کرد.
عکس: picture alliance/landov
گنبد آهنین برد کوتاه
بخش برد کوتاه گنبد آهنین فقط برای شرایط اسرائیل طراحی شده است. گرچه برد موشکهای این سامانه ۷۰ کیلومتر است، اما یک واحد پدافندی عملا میتواند بطور موثر تا شعاع ۷ کیلومتری را پوشش دهد و بدین ترتیب محدوده عمل هر واحد ۱۵۰ کیلومترمربع است.
عکس: Ahmad Gharabli/AFP/Getty Images
مقابله با تهدید انبوه
سامانه پدافند گنبد آهنین اسرائیل از همان آغاز برای مقابله با تهدید انبوه طراحی شد. هر واحد پدافندی شامل ۴ "لانچر" و هر سکو مجهز به ۲۰ موشک است. هر واحد دارای یک مرکز کنترل و یک رادار (EL/M-2084-Multi-Mode-Radar) است که میتواند یک هزار جسم پرنده را همزمان تشخیص دهد.
عکس: AFP/J. Marey
سامانه هوشمند
سامانه پدافند گنبد آهنین میتواند همزمان به ۶ هدف حمله کند. این سیستم استارت موشک دشمن را ثبت، مسیر پرواز و محل اصابت احتمالی را محاسبه و به سوی هدف شلیک میکند. جالب اینکه سامانه میداند محل اصابت موشک دشمن منطقه مسکونی است یا بیابان و در صورت عدم احساس خطر از شلیک خودداری میکند.
عکس: Getty Images/AFP/J. Guez
قیمت و دقت عمل هر موشک
قیمت هر موشک سامانه پدافند گنبد آهنین ۲۰ هزار دلار اعلام شده است. ارتش اسرائیل "دقت عمل" (Killrate) این سیستم را ۹۰ درصد اعلام کرده، اما واحدهای پدافندی برای بالابردن درصد دقت عمل معمولا دو موشک به سوی هدف شلیک میکنند که هزینه نابودی اهداف پرنده را به ۴۰ هزار دلار میرساند.
عکس: Amir Cohen/REUTERS
دلیل ویرانیها
شمار بالای راکتهای پرتاب شده از سوی حماس و جهاد اسلامی و اصابت برخی از راکتها به مناطق شهری اسرائیل نشان میدهد که سامانه پدافند برای خالی نشدن کامل "لانچرها" به سوی اهداف مهاجم تنها یک راکت شلیک کردهاند و بدین گونه دقت رهگیری کاهش یافته و شماری از راکتها نیز موفق به عبور از شبکه پدافند شدهاند.
عکس: Gideon Markowicz/AFP/Getty Images
راکتهایی برای ترور؟
سردار سلامی، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که از حماس و جهاد اسلامی پشتیبانی میکند، میگوید جنبش مقاومت فلسطین از پرتاب سنگ به پرتاب موشک رسیده است. اما واقعیت این است که این راکتها ارزش نظامی ندارند، زیرا توانایی حمل فقط ۵ کیلو مواد منفجره را دارند و دارای سیستم هدایت شونده و هدف یاب هم نیستند. آنها شلیک میشوند تا به جایی اصابت کنند که معمولا مناطق مسکونی است.
عکس: Said Khatib/AFP
اصابت راکت؟ یا پهپاد انتحاری؟
در اولین شب حمله به اسرائیل تاسیسات نفتی در جنوب اشکلون مورد حمله قرار گرفت. گفته شد انفجار بر اثر اصابت راکت نبوده، بلکه همزمان درحالی که سامانه پدافند گنبد آهنین مشغول رهگیری راکتها بود، یک پهپاد انتحاری با پرواز در ارتفاع پائین به تاسیسات اصابت کرده است. پس از آن نیروی هوایی اسرائیل سریعا واکنش نشان داد و یک پهپاد انتحاری دیگر را منهدم کرد.
عکس: Ilan Rosenberg/REUTERS
بهینه سازی
سامانه پدافند گنبد آهنین بطور مداوم بهینه سازی میشود که بزرگترین آن در ژانویه سال ۲۰۲۰ بود. در پی این بهینهسازی، این سامانه توانایی رهگیری موشکهای کروز و پهپادهایی که در ارتفاع کم پرواز میکنند را نیز دارند.
عکس: picture alliance/landov
۹۰ درصد رهگیری
براساس شمارش منابع اسرائیلی از روز بیستم تا روز پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت (۲۰ مه) تعداد ۴ هزار و ۷۰ راکت به سوی اسرائیل شلیک شده که ۴۷۰ فروند آن دارای نقص فنی بوده و در نوار غزه سقوط کردهاند. ۹۰ درصد بقیه راکتها رهگیری و منهدم شدهاند.