پس از صدور قطعنامه پارلمان اروپا مبنی بر تروریستی خواندن سپاه پاسداران از ارزش ریال، پول ملی ایران باز هم کاسته شد و در آغاز هفته هر دلار آمریکا برابر با ۴۴ هزار و ۶۰۰ تومان به فروش رفت.
تبلیغات
با آغاز روز شنبه اول بهمن (۲۱ ژانویه) قیمت هر دلار آمریکا ساعت ۱۲ به وقت تهران برابر با ۴۴ هزار و ۶۰۰ تومان شد. این درحالی است که قیمت دلار در شنبه گذشته در کانال ۴۰ هزار تومان معامله شده بود.
تحلیلگران این افزایش قیمت پس از تعطیلات آخر هفته در بازارهای ارزی را با صدور قطعنامه پارلمان اروپا مبنی بر تروریستی خواندن سپاه پاسداران در روز پنجشنبه مربوط میدانند.
هر دلار آمریکا اواخر آذر سال گذشته ۲۷ هزار و ۷۰۰ تومان بود. تا حدود چهارماه ماه پیش قیمت دلار آمریکا در بازار غیررسمی ارز تهران با نرخ تقریبی ۲۸ هزار تومان معامله شده بود.
با آغاز اعتراضات، بهای دلار نیز به شدت رو به فزونی گرفت و علی صالحآبادی در گفتوگو با تلویزیون حکومتی ایران نیز گفت علت افزایش نرخ دلار با افزایش نرخ بهره در بیش از ۹۰ کشور دنیا و همچنین نوسانات فصلی و اعتراضات در ایران مرتبط است.
پس از برکناری علی صالحآبادی از ریاست بانک مرکزی درروز هشتم دیماه، حسین رحیمی، فرمانده انتظامی تهران روز شنبه دهم دیماه از بازداشت ۱۱۹ نفر به اتهام "اختلال در بازار ارز" و کشف ۴۴۵ هزار واحد ارزی به ارزش بالغ بر ۶ میلیارد تومان ارز خبر داد.
علیرضا زاکانی، شهردار تهران، نیز افزایش قیمت دلار را "پروژه دشمن" دانست و از مردم خواست که دلار نخرند تا قیمت دلار پایین بیاید.
علیرغم عزل و نصبها و بگیر و ببندها و وعدههای تثبیت قیمت ارز در روزهای اخیر، تحلیلگران مالی باز هم چشمانداز اقتصاد در ایران را تیره ارزیابی میکنند.
بحران اقتصادی در اولین روز بهمن، تنها به سقوط ارزش ریال در مقابل دلار و یورو محدود نمانده است. وبسایتهای اقتصادی از "رشد قیمتها" در بازار طلا و سکه خبر دادند. سکه امامی که در آخرین روز معاملات بازار در هفته گذشته مرز ۲۳ میلیون تومان را رد کرده بود، روز شنبه به ۲۳ میلیون و ۹۵۳ هزار تومان رسید.
شاخص بورس تهران هم در پایان معاملات روز شنبه با کاهش ۳۱ هزار و ۵۶۶ واحد قرمز شد و به یک میلیون و ۶۵۷ واحد رسید.
دلار آمریکا کجا و چگونه چاپ میشود؟
"اداره حکاکی و چاپ" نام رسمی مؤسسهای در واشنگتن آمریکاست که پول رسمی این کشور، اسکناسهای دلار را چاپ میکند. در این آلبوم عکس با این مؤسسه و روند تهیه دلار بیشتر آشنا شوید.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
"کارخانه پولسازی"
"اداره حکاکی و چاپ" (BEP) بزرگترین کارخانه تولید پول در ایالات متحده است. ساختمان این اداره با نمایی نئوکلاسیک از سنگ آهک و ستونهای غولآسا به یک دژ مستحکم میماند.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
ساعت دلاری
سراسر این ساختمان یادآور محصولی است که در آن تولید میشود. حتی به جای اعداد ساعت بزرگی که به یکی از دیوارها کوبیده شده هم اسکناسهای دلار چسبانده شده است.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
اول از همه ایمنی
ایمنی کارمندان این اداره نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. هر دستگاهی را میتوان با استفاده از حسگرها یا با یک شستی قرمزرنگ و بزرگ از کار انداخت.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
آماده ارسال
دستگاه صد اسکناس را میشمارد با باندرُل مرتب میکند. سپس ۱۰ بسته صدتایی اسکناس با پلاستیک بستهبندی میشود. یک کارگر بستههای پلاستیکی را روی هم میچیند و در نهایت همه را روی یک گاری میگذارد. این اسکناسها تا زمانی که تحویل بانک مرکزی نشوند و شماره سریال آنها وارد سیستم پولی نشود، ارزشی ندارند.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
کنایهای ظریف
اینجا هم طنز و شوخی هست و هم نمادهای وطنپرستانه، از جمله پرچم آمریکا که همه جا به اشکال مختلف دیده میشود.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
اینجا چاپ میشود
کاغذهای اسکناس خام در ماشین افست قرار داده میشوند. وقتی کار چاپ شروع میشود، صدایی گوشخراش محیط را پر میکند.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
به جای پنجاهی جعلی، بیستی واقعی
در چاپخانه دلار از جمله ۲۰ دلاری چاپ میشود. از هر برگ کاغذ ۳۲ قطعه اسکناس ۲۰ دلاری تولید میشود. بدین ترتیب از ۱۰ هزار برگ بزرگ کاغذ اسکناس، شش میلیون و ۴۰۰ هزار دلار پول تولید میشود.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
مسئول نخستین بخش تولید اسکناس
"اداره حکاکی و چاپ" ایالات متحده در مجموع از سه رنگ در رو و پشت اسکناس استفاده میکند. جیمز ساثرلند مسئول نخستین بخش تولید اسکناس است. در این بخش، پشت و روی اسکناس به صورت افست رنگ میشود.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
همه چیز سبز میشود
رنگ سبز یکی از مهمترین و در حین حال قدیمیترین ویژگیهای امنیتی اسکناسهای دلار است. طرز ساخت این رنگ سری و به صورت انحصاری ثبت شده است. اِد مجیا طرز ساخت رنگ را میداند. او مسئول فرونقش است. دستگاهی که مجیا روی آن کار میکند، ظرفیت کار روی ۱۰ هزار کاغذ ورقه بزرگ کاغذ اسکناس در ساعت را دارد.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
تماشا از پشت شیشههای ضد گلوله
هر سال حدود یک میلیون علاقهمند به صورت کنترلشده از فرایند تولید اسکناسهای دلار دیدن میکنند. تشخیص جزئیات - مثلا فرایند اضافهکردن هولوگرام یا نخ امنیتی اسکناس - برای تماشاچیانی که پشت شیشههای ضدگلوله نشستهاند، تقریبا غیر ممکن است.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
خشکشدن در گاوصندوق
اسکناسها به مدت سه روز در اتاقی دربسته و حفاظتشده قرار داده میشوند تا خشک شوند. هر روز در مجموع اسکناسهایی به ارزش ۵۶۰ میلیون دلار تولید میشود. هزینه کاغذ و تولید هر قطعه اسکناس سه و شش دهم سنت است.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
کنترل کیفی در آرامش
دستگاهی ویژه با یک دمنده هوا کاغذهای بزرگ اسکناس را مرتب میکند. به اسکناسها شماره سریال اضافه میشود، اسکناسها مهر و موم میشوند و کاغذهای بزرگ در نهایت قطعه قطعه میشوند. کارمندان بخش کنترل کیفیت چاپ و تولید اسکناسها را بهطور مرتب زیر نظر دارند.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
کنترل دونفره
در بخش امنیتی هیچکس اجازه ندارد به تنهایی کار کند. تابلویی که روی در این بخش نصب شده تأکید میکند که در این بخش همواره دو نفر باید همزمان کار کنند. در ضمن درآمد کارکنان این چاپخانه بهطور متوسط ۹۳ هزار دلار در سال است. این تقریبا دو برابر متوسط درآمد سرانه در آمریکاست.
عکس: DW/Marek/Steinbuch
شماره نهایی
مرحله نهایی پیش از تبدیلشدن به ارزی جهانی: هر اسکناس یک شماره سریال منحصر به فرد دارد. دستگاه شمارهزنی اسکناسها با دست تنظیم میشود.