گردهم‌آیی یادبود یک مبارز استقلال‌خواه تونس که سال ۱۹۸۹ کشته شد، قرار بود روز دوشنبه (۹ آوریل/ ۲۱ فروردین) در بلوار حبیب بورقیبه برگزار شود. این خیابان واقع در مرکز پایتخت تونس، همان مکانی است که گردهم‌آیی چندین هزار نفر معترضان در آن، سال‌ گذشته حکومت دیکتاتور تونس زین‌العابدین ‌بن‌علی را ساقط کرد.

کسانی که روز دوشنبه در این خیابان گردآمده بودند درست مانند گردهم‌آیی ۱۴ ژانویه ۲۰۱۱ که بن‌علی را مجبور به استعفا کرد، رو در روی نیروهای پلیس فریاد می‌زدند: «ملت سقوط نظام را می‌خواهد!» فضای سیاسی تونس از چند هفته پیش رو به تنش بیشتری گذارده است.

حکم دولت تازه: تظاهرات ممنوع

حزب اسلامگرای "النهضه" که دولت تازه تونس رادر اختیار دارد، از دو هفته پیش هرگونه گردهم‌آیی در بلوار حبیب بورقیبه را ممنوع کرده است. این تصمیم بسیاری از نیروهای اپوزیسیون را خشمگین کرده است. بلالونا جلیله، مدیر بنیاد "برای شفافیت مالی" یکی از منتقدان این تصمیم است.

خانم جلیله به مارک داگ، خبرنگار شبکه‌های دولتی رادیویی آلمان در تونس می‌گوید: «از قرار معلوم وزیر کشورایده بهتری نداشته غیر از اینکه گردهم‌آیی در بلوار بورقیبه را ممنوع کند که یک سال پیش بن‌علی را مجبور را به استعفا کرد.»

خانم جلیله معتقد است که این خیابان حزب "النهضه" را هم از قدرت برکنار خواهد کرد.

او می‌گوید: «ما برای یادبود شهیدانمان، شهدای راه استقلال و انقلاب ۱۴ ژانویه ۲۰۱۱اینجا آمدیم. مسلم است که شهدای بیشتری خواهیم داد. ما آماد‌ه‌ایم برای دمکراسی قربانی بدهیم.»

"ما به انقلاب دوم نیاز داریم"

بسیاری از تظاهرکنندگان دولت را متهم می‌کنند که گردهم‌آیی معترضان را با خشونت سرکوب می‌کند. واقعیت این است که پلیس تونس هفته گذشته چندین‌بار با گاز اشک‌آور به تظاهرکنندگان حمله کرده است.

البته در میان گروه‌های اسلامگرا، تندروهای سلفی مخالف تظاهرات نیستند. اما حزب النهضه رسما فاصله خود را با سلفی‌ها حفط کرده است. النهضه مخالف درخواست سلفی‌ها برای تدوین قانون اساسی کشور بر اساس شریعت اسلام است.

با این حال بسیاری از تظاهرکنندگان بر این باورند که حزب النهضه و اسلامگرایان تندروی سلفی دست‌شان در یک کاسه است.

مدیر بنیاد "برای شفافیت مالی" معتقد است: «ما به یک انقلاب دوم نیاز داریم. دولت سه ماه است که عدم ‌‌صلاحیت خود را نشان داده است. وقتی اسلامگرایان در زندان بودند ما برای آزادی آنها هم مبارزه ‎کردیم. اکنون اجازه نمی‌دهیم که آنها آزادی ما را بگیرند.»

ضرب و شتم تظاهرکنندگان و خبرنگاران توسط نیروهای لباس شخصی

نیروهای پلیس روز دوشنبه ابتدا با گاز اشک‌آور و سپس توسل به باتوم مانع گردهم‌آیی هزاران تظاهرکننده‌ای شدند که تلاش داشتند خود را به بلوار حبیب بورقیبه برسانند.

مارک داگ، خبرنگار شبکه‌های دولتی رادیویی آلمان در تونس می‌گوید، برخی با لباس شخصی میان جمعیت گاز اشک‌آور پرتاب می‌کردند یا از اتومیبل‌های شخصی بیرون می‌پریدند و با باتوم به جان تظاهرکنندگان می‌افتادند و سپس به سرعت صحنه را ترک می‌کردند.

احمد ابراهیم، رئیس حزب چپ ‌"المسار" برای دمکراسی که در این گردهم‌آیی روز دوشنبه حضور داشت، به مارک داگ گفت: «این گردهم‌آیی تظاهرات علیه دولت نیست. ما برای یادبود شهیدانمان گردآمدیم که در درجه نخست ربطی به اپوزیسیون بودن ما ندارد. اما از قرار دولت وضعیت را به گونه‌ی دیگری می‌بیند.»

خبرنگار شبکه‌های دولتی رادیویی آلمان از ضرب و شتم شدید شماری از تظاهرکنندگان توسط نیروهای پلیس و حتی حمله به خبرنگاران خبر داده است.

او می‌گوید پلیس دور از دریچه لنز دوربین‌ها و میکروفون‌ها خبرنگارانی را که قصد داشتند از این گردهم‌آیی گزارش تهیه کنند مورد فحاشی و ضرب و شتم قرار داده است.

ابعاد خشونت در حدی بوده است که منصف مرزوقی، رئیس‌جمهور تونس که از فعالان پرسابقه‌ی حقوق بشر بوده است، دوشنبه شب در سخنرانی ویژه تلویزیونی خود مردم را خطاب قرار داد و ابعاد خشونت را "غیرقابل پذیرش" خواند.

منصف مرزوقی هم تظاهرکنندگان و هم نیروهای پلیس را مسئول درگیری‌های بولوار حبیب بورقیبه و افزایش خشونت‌ها معرفی کرد. وی گفت نیروهایی وجود دارند که می‌خواهند دولت را به شکست بکشانند.

رئیس‌جمهور تونس در سخنان خود کوشید مردم را به آرامش و تعادل فرا بخواند. ولی در جامعه تونس یک چیز مسلم است، و آن این‌که، هر روز شکاف میان اسلام‌گرایان و مخالفان‌شان بیشتر می‌شود.

SB/DK