اقدام محمود احمدی‌نژاد به معرفی سه زن برای ریاست وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، تعاون و بهداشت بازتاب‌های متفاوتی در میان فعالان مدنی و سیاسی پیدا کرده است. برای بخش بزرگی از اصول‌گرایان حامی او که حتی معاونت وزارت برای زنان در دولت خاتمی ناپسند، غیرشرعی و غیرقابل قبول تلقی می‌شد، اینک اقدام احمدی‌نژاد در حکم شکستن یک تابو به شمار می‌رود که کنارآمدن با آن چندان آسان نیست.

رأی فقهای قم یا حرف ولی فقیه؟

گرچه فقهای قم هنوز آشکارا به مخالفت با وزارت زنان در دولت احمدی‌نژاد برنخاسته‌اند، اما محمد تقی رهبر، نماینده اصفهان و رئیس فراکسیون روحانیون مجلس شورای اسلامی به سایت "فردا" گفته است که دستکم دو تن از فقهای قم، یعنی آیت‌الله صافی گلپایگانی و آیت‌الله مکارم شیرازی نسبت به انتخاب وزیر زن شبهه‌ی فقهی دارند و خواستار تجدیدنظر احمدی‌نژاد در این خصوص هستند. رهبر در ادامه‌ی مصاحبه‌ی خود گفته است که تنها تأیید آیت‌الله خامنه‌ای می‌تواند نظر منفی آیت‌الله‌های قم را کم اثر کند و نمایندگان را وادارد که به وزیرشدن زنان رأی مثبت دهند. وی افزوده است که اگر آیت‌الله خامنه‌ای سکوت کند، نظر مراجع قم ملاک قرار خواهد گرفت.

برخی از ائمه جمعه نیز در نماز جمعه این هفته به اقدام احمدی‌نژاد در معرفی وزیر زن انتقاد کرده‌اند. آیت‌الله یوسف طباطبائی‌نژاد، امام جمعه‌ی اصفهان در توجیه مخالفت خود با وزیرشدن زنان گفته است: «باید از همه جهات اسلام را رعایت کرد، زیرا قطعاَ زنی که وزیر شود باید به طور مرتب با مردان و معاونان خود در ارتباط باشد و نمی‌تواند جنبه‌های دینی را به طور کامل رعایت کند.»

آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی، امام جمعه‌ی مشهد نیز حضور زنان در کابینه را صرفاَ باعث خشنودی "فمینیست‌های ملحد" دانسته است. او در خطبه‌ی نماز جمعه‌ی مشهد گفت: بايد در راس مطالبات و توقعات مردمی مطالبات دينی و توقعات دينی آن‌ها قرار گيرد و شكل كار ما نبايد به گونه‌اي باشد كه يك عده فمينيست ملحد بي‌دينی كه خدا را قبول ندارند در دنيا خوششان بيايد.".

تندترین ساز مخالف

تندترین ساز مخالف علیه اقدام احمدی‌نژاد را یکی از حامیان پروپاقرص او نواخته است. فاطمه رجبی، همسر غلامحسین الهام، که کتاب‌های "احمدی‌نژاد، معجزه هزاره سوم" و "«رنسانس اسلامی" را در توصیف و ستایش از احمدی‌نژاد نوشته است، در نامه‌ای سرگشاده به او نوشته است: «آقای رئیس‌جمهور! تصور می‌شود شما این مطلب را از زبان مبارک امام صادق علیه‌السلام رئیس مذهب تشیع نیز خوانده‌اید که «در آخرالزمان زنان بر دولت و سلطنت و هرچیزی که میل به آن دارند، [احتمالاً مناصب و مدارک و...] غلبه یافته و مسلط می‌گردند.» نمی‌توان پذیرفت در کابینه احمدی‌نژاد حضور وزیر زن گام نخستی باشد که در کابینه‌های بعدی اهداف شوم فمینیست و سکولارها را حاکم کند. آیا بحث «ریاست جمهوری زن» که در هر انتخابات از سوی وابستگان به اندیشه‌های منحرف اوج می‌گیرد و گاه بحث «رهبری زنان»، مسائلی نیست که بتوان در این تصمیم‌گیری به آن توجه کرد؟»

با این همه، طیفی از زنان اصول‌گرا که به اصول‌گرایان میانه‌رو مشهورند، ضمن استقبال از اقدام احمدی‌نژاد، گزینه‌هایی را نیز برای وزارتخانه‌های مختلف پیشنهاد کردند. در همین راستا، شورای احزاب زنان اصولگرا روز دوشنبه، ۲۰ مرداد در جلسه‌ی خود با اکثریت آرا مرضیه وحید دستجردی، منیره نوبخت، مریم بهروزی و الهام امین‌زاده را برای وزارتخانه‌های بهداشت و درمان، آموزش و پرورش ، دادگستری و خارجه پیشنهاد کرد. این شورا همچینین توصیه کرد که ریاست کنونی سازمان محیط زیست و مرکز امور زنان که در اختیار زنان است تغییر نکند.

نگرانی از تأثیر لیبرالیسم و سکولاریسم

فهرست وزرای پیشنهادی احمدی‌نژاد به مجلس نشان می‌دهد که به پیشهادهای زنان احزاب اصول‌گرا توجه چندانی نشده است و گزینه‌های مطرح شده به لحاظ سابقه‌ی مدیریتی و طرز فکر عمدتاَ به بخش افراطی اصول‌گرایان نزدیک هستند. با این همه، بیشترین مخالفت‌ها هم از همین بخش متوجه اقدام احمدی‌نژاد است.

در این میان، برخی از اصول‌گرایان گرچه اقدام احمدی‌نژاد را نفی نمی‌کنند، اما نگران هستند که این اقدام به تأثیر بیشتر نگاه سکولاریستی و فمینستی در جامعه و حکومت منجر شود. محمد جواد لاریجانی، معاون قوه‌ی قضائیه در امور بین‌الملل و حقوق بشر، در مقاله‌ای در روزنامه‌ی خبر می‌نویسد: « آن چیزی که من به نظرم مسئله اصلی است این است که نباید فریب مکتب دام‌گستر غربی و به اصطلاح لیبرالیسم سکولار را خورد... آنها شعارشان این است که قوانین شما نباید هیچ جایش بین زن و مرد تمایز بگذارد. خب ما این را از مبنا قبول نداریم. عدم اذعان به تفاوت جنسیتی، خودش خلاف انصاف است. حتی فکر کنم زنان ما هم نمی‌توانند این را بپذیرند...»

ورای مخالفت و موافقت‌ها در میان اصول‌گرایان نسبت به حضور زنان در کابینه، شماری از مدافعان حقوق زنان بر این عقیده‌اند که فشارهای اجتماعی و تأثیر حق‌خواهی جنبش زنان و نقشی که زنان در تحولات اجتماعی و سیاسی این سال‌ها بازی کرده‌اند، راهی جز گشودن راه برای حضور آنها در سطوح عالی مدیریت کشور باقی نگذاشته است. به باور این مدافعان حقوق زنان، این که اولین حضور احتمالی زنان در کابینه را کسانی رقم بزنند که صلاحیت چندانی ندارند و کمتر با حقوق و مطالبات زنان آشنایی و سر سازگاری هستند و این که در توجیه این حضور، دلایل گاه عجیب و غریب و موهنی از زبان مدافعان اصول‌گرای آن شنیده شود نافی این واقعیت نیست که اقدام احمدی‌نژاد در اصل نوعی تمکین به واقعیت‌های اجتماعی و حضور قدرتمند زنان در گستره‌های مختلف است.

FW/MM