ضعف و کاستیهای اتحادیه اروپا در زمینه مسائل دفاعی از نگاه کارشناسان پنهان نیست. سطح همکاریهای دفاعی کشورهای عضو بسیار نازل است و از آن گذشته مشکلات مالی و فنی نیز بر عملکرد مشترک دفاعی این اتحادیه سایه افکنده است.
تبلیغات
۲۳ کشور عضو اتحادیه اروپا روز دوشنبه ۱۳ نوامبر (۲۲ آبانماه) پایههای همکاری دفاعی مشترک کشورهای عضو این اتحادیه را ایجاد کردند. در نشست مشترک وزیران امور خارجه و وزیران دفاع کشورهای عضو این اتحادیه گامهای نخستین در راستای ایجاد یک اتحادیه دفاعی برداشته شد. کارشناسان معتقدند که اتحادیه اروپا در شرایط کنونی در موقعیتی نیست که چنین اتحادیهای را ایجاد کند.
چهار عضو اتحادیه اروپا، تصمیم مربوط به افزایش سطح همکاریهای دفاعی را تایید نکردند. یکی از این چهار کشور، بریتانیا بود که رویکرد منفیاش به طرح گسترش همکاریهای دفاعی اتحادیه اروپا قابل پیشبینی بود. سه کشور دیگر عبارت بودند از دانمارک، ایرلند و پرتغال. تا روز ۱۱ دسامبر این کشورها نیز میتوانند به جمع ۲۳ کشور دیگر بپیوندند.
پیشینه همکاریهای دفاعیاروپا
سال ۱۹۵۴ شماری از کشورهای اروپایی تلاش کردند یک اتحادیه دفاعی اروپایی ایجاد کنند. از جمله قرار بر ایجاد یک ارتش مشترک بود؛ طرحی که ناکام ماند و اجرایی نشد.
در چند دهه پس از آن، کشورهای اروپایی بارها تلاش کردند تا گامهایی در این زمینه بردارند. سال ۱۹۷۳ طرح گسترش همکاریهای دفاعی کشورهای اروپایی به علت مخالفت بریتانیا ناکام ماند. بریتانیا از آن واهمه داشت که شکلگیری یک پیمان دفاعی اروپایی از قدرت و اهمیت پیمان دفاعی ناتو بکاهد.
سال ۲۰۰۵ حتی کشورهای عضو اتحادیه اروپا موفق شدند یک ارتش مشترک اروپایی ایجاد کنند. ارتشی که ۳۰۰۰ سرباز را شامل میشد. اما این ارتش نیز هرگز به هیچ ماموریتی اعزام نشد و عملا از موضوعیت افتاد. علت در اختلافات بین کشورهای عضو بر سر تامین هزینه این ارتش بود.
توافق دفاعی مهم
توافق ۲۳ کشور عضو اتحادیه اروپا در زمینه گسترش همکاریهای دفاعی گام بسیار مهمی ارزیابی میشود. توافق اتحادیه اروپا شامل ۴۲ اصل میشود و ناظر بر زمینههای همکاریهای دفاعی در ۴۶ مورد است. به عنوان نمونه، آلمان خواستار ایجاد یک واحد نظامی پزشکی مشترک شده است.
از آن گذشته، قرار است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا بودجه دفاعی خود را افزایش دهند و در زمینه تسلیحاتی نیز بر توان خود بیافزایند. این در حالی است که هنوز اطلاعات دقیقی پیرامون اینکه هر کشور چه بودجهای را باید برای تامین نیازهای دفاعی خود منظور کند، منتشر نشده است.
وزیر دفاع آلمان، خانم اورزولا فون در لاین توافق روز دوشنبه کشورهای عضو اتحادیه اروپا را گام مهمی در ایجاد "اتحادیه دفاعی و امنیتی اروپا" ارزیابی و عنوان کرده که با این اقدام پایههای ایجاد یک ارتش اروپایی فراهم شده است.
برخی از کارشناسان با اظهارات وزیر دفاع آلمان موافق نیستند و بر این باورند که اتحادیه اروپا تا ایجاد یک ارتش اروپایی و همچنین ایجاد یک اتحادیه دفاعی فاصلهای طولانی دارد.
زنان در ارتش آلمان چه میکنند؟
طبق مادهای از قانون اساسی آلمان خدمت زنان در واحدهای رزمی ممنوع بود. با شکایت یک دختر مهندس ۲۲ ساله که تا دیوان عالی اروپا کشیده شد، این ماده از قانون اساسی حذف شد. نگاهی تصویری به حضور زنان در ارتش آلمان:
عکس: AP
با شکست آلمان در جنگ جهانی دوم، تا سالها این کشور اجازه تشکیل ارتش نداشت. با تشکیل ارتش جدید آلمان "بوندس ور" (Bundeswehr) و عضویت آن در ناتو طبق ماده a۱۲ قانون اساسی آلمان خدمت زنان در واحدهای رزمی ارتش این کشور ممنوع بود.
عکس: AP
ممنوع بودن خدمت زنان در واحدهای مسلح و رزمی ارتش باعث نشد که از زنان در دیگر بخشهای ارتش استفاده نشود. از سال ۱۹۷۵ اولین بخش ارتش آلمان که زنان اجازه حضور در آن یافتند بخش بهداری بود. زنان فقط به عنوان پزشک اجازه داشتند در ارتش استخدام شوند.
عکس: picture alliance / dpa
در دوران جنگ سرد ایده ورود زنان به ارتش آلمان غربی با مخالفت و تظاهرات دهها هزار نفری زنان در پایتخت آ ن زمان، شهر بن آلمان همراه شد.
عکس: picture-alliance/K. Rose
زنان در ارتش "جمهوری دمکراتیک آلمان [شرقی]" به غیر از واحدهای بهداری در واحدهای رزمی نیز خدمت میکردند. با پایان جنگ سرد و وحدت دو آلمان، بخشی از ارتش آن کشور به ارتش آلمان فدرال پیوست. در جریان وحدت، زنان ارتش آلمان شرقی در ارتش آلمان غربی پذیرفته نشدند. (عکس: ادای قسم دختران دانشجوی دانشکده افسری آلمان شرقی)
عکس: picture-alliance/dpa/H. Wiedl
در سال ۱۹۹۶، ارتش آلمان درخواست استخدام تانیا کرایل (عکس)، دختر ۲۲ ساله مهندس الکترونیک در بخش تعمیرات الکترونیکی سلاحهای جنگی را "طبق قانون" رد کرد. او علیه قانونی که بر مبنای "نابرابری جنسی" تنظیم شده بود تا دیوان عالی اروپا شکایت کرد و بالاخره در سال ۱۹۹۹ پیروز شد. پس از آن ماده a۱۲ قانون اساسی آلمان حذف و راه برای حضور زنان در واحدهای رزمی نیز هموار شد.
عکس: picture-alliance/dpa
در پایان دوران جنگ سرد، ارتش آلمان ۴۶۰ هزار نفر نیرو داشت که در این سالها با کاهش ۶۰ درصدی به ۱۷۵ هزار نفر رسیده است. در این میان در سال ۲۰۱۱ خدمت اجباری سربازی برای پسران نیز از میان برداشته شد. از سوی دیگر از سال دوهزار به این سو بطور مستمر بر تعداد زنان در ارتش آلمان افزوده شده و اکنون به بیش از ۱۱ درصد رسیده است. (عکس: یونیفورم خدمت زنان در بخشهای مجاز ارتش که مربوط به سال ۱۹۸۶ است)
عکس: picture-alliance/dpa/F. Leonhardt
از سال ۱۹۹۱ به غیر از استخدام زنان پزشک، درهای دیگر بخشهای بهداری و همچنین گروه موزیک ارتش بر روی زنان باز شد. در حال حاضر ۷ هزار و ۷۴۸ زن در بخش بهداری کار میکنند.
عکس: picture-alliance/dpa/S. Gollnow
تعداد زنان ارتش آلمان که خدمات پادگانی انجام میدهند ۳ هزار و ۶۶۶ نفر است.
عکس: picture-alliance/K. Rose
تعداد زنانی که اکنون در واحدهای رزمی نیروی زمینی خدمت میکنند ۳ هزار و ۴۹۸ نفر است. (عکس: یکی از زنان نیروی زمینی ارتش آلمان در مزارشریف افغانستان در سال ۲۰۱۰)
عکس: picture-alliance/JOKER/T. Vog
سوزانه تووس ۲۷ ساله بود که در سال ۲۰۰۹ بهعنوان اولین زن خلبان هلیکوپتر نیروی دریایی آلمان خدمت خود را آغاز کرد.
عکس: picture-alliance/dpa/C. Rehder
ژانین آسلن ۲۷ ساله بود که به عنوان اولین افسر کشیک، فرماندهی یک زیردریایی را برعهده گرفت. اکنون یک هزار و ۲۷۲ زن در نیروی دریایی ارتش آلمان خدمت میکنند.
عکس: picture-alliance/dpa/C. Charisius
اولریکه فلندر، در سن ۲۴ سالگی و در سال ۲۰۰۶ خلبان جت جنگنده شد و اولین زن خلبان هواپیمای "تورنادو" در آلمان است. اکنون ۲هزار و ۸۶ زن در نیروی هوایی آلمان خدمت میکنند.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Rott
یک هزار و ۲۷۲ زن نیز در وزارت دفاع و ارکان ارتش در خدمت هستند. افزون بر این قرار شده است تا درهای واحدهای کماندویی و ویژه ارتش آلمان که به (KSK) شهرت دارند نیز بر روی زنان گشوده شود.
عکس: picture-alliance/R. Zwilling
نریمان رایکه، از پدر و مادری مراکشی در آلمان متولد شد و اکنون در ارتش خدمت میکند. او درجهداری است که به تعرض جنسی از سوی جوانان مهاجر شمال آفریقا به دختران در آغاز سال نو (۲۰۱۶) در شهر کلن اعتراض کرد. در آلمان نئونازیها و خارجیتبارهایی که به اسلامگرایان افراطی گرایش دارند، علاقه زیادی به آموزش نظامی در ارتش از خود نشان میدهند و اکنون قرار شده برای مقابله با آن کنترلهای بیشتری صورت گیرد.
عکس: picture-alliance/dpa/H. Hollemann
دکتر "اورزولا فُون دِر لاین" (Ursula von der Leyen)، پزشک زنان و مادر هفت فرزند است. او اولین زنی است که از سال ۲۰۱۳ تصدی وزارت دفاع آلمان را برعهده گرفته است.
عکس: REUTERS/T. Peter
به گفته "اورزولا فُون دِر لاین"، وزیر دفاع آلمان قرار است سهم حضور زنان در سطوح مختلف ارتش در آینده تا ۲۰ درصد افزایش یابد. به گفته او باید زمینههای لازم و گوناگون حضور زنان در ارتش بیش از پیش فراهم شود.