افزایش ۳۰ درصدی آمار قتل زنان در استانهای کُردنشین ایران
۱۴۰۰ اسفند ۱۵, یکشنبه
یک سازمان حقوق بشری، از افزایش ۳۰ درصدی آمار قتل زنان در مناطق کُردنشین ایران ظرف یک سال گذشته خبر میدهد. اختلافات خانوادگی مهمترین دلیل قتل و خودکشی زنان کُرد بوده است.
تبلیغات
سازمان حقوق بشری ههنگاو با انتشار گزارشی از قتل و خودکشی زنان در استانهای کُردنشین شامل کردستان، کرمانشاه، ایلام و آذربایجان غربی اعلام کرد که در این مناطق، از اسفند سال گذشته تا اسفند امسال، ۴۱ زن به قتل رسیدند.
به این ترتیب، آمار قتل زنان در این مناطق نسبت به سال پیش از آن ''۳۰ درصد افزایش'' نشان میدهد.
ههنگاو میافزاید که در میان ۴۱ زنی که در سال گذشته به قتل رسیدند، ۱۷ زن به دست همسر و ۳ زن نیز به دست همسران سابق خود از پای درآمدند.
در مجموع، ۳۵ زن به دست افراد نزدیک همچون پدر، برادر، همسر، همسر سابق، پسر و داماد و همچنین ۲ زن توسط خواستگار کشته شدند. در ۴ مورد نیز، نسبت قاتل یا قاتلان با زنان قربانی، ''نامعلوم'' گزارش شده است.
همچنین، بیشترین موارد خودکشی زنان کُرد، در استان آذربایجان غربی دیده میشود؛ به طوری که ۵۲ مورد معادل ۵۵ درصد از کل خودکشیها در این استان به ثبت رسیده است.
۲۲ مورد از خودکشیها معادل ۲۳ و نیم درصد از کل موارد در میان دختران و نوجوانان زیر ۱۸ سال دیده میشود و سن سه نفر از آنها حتی از ۱۳ سال نیز کمتر بوده است.
محدودیتها و فقدان قوانین کارآمد
شماری از کارشناسان از دلایلی همچون خلاء قانونی و فقدان قوانین کیفری جمهوری اسلامی به عنوان عواملی یاد میکنند که بر افزایش شمار خشونت علیه زنان ایرانی بویژه در خانواده، دامن میزند.
از جمله این موارد و طبق قانون مجازات اسلامی، پدر را نمیتوان قاتل دانست به طوری که پدر، حتی در صورت محکومیت از سوی دادگاه، حداکثر به پرداخت دیه و حبس تا ده سال محکوم میشود.
همچنین، لایحه موسوم به ''حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت'' بیش از ۱۰ سال است که معطل تصویب و تبدیل شدن به قانون است. این لایحه پس از کش و قوسهای فراوان در دی ماه سال ۱۳۹۹ به تصویب هیأت دولت رسید و در ۳۰ دیماه تقدیم مجلس شورای اسلامی شد.
مجلس شورای اسلامی اما تا پنج ماه بعد از اعلام وصول این لایحه سرباز زد و بالاخره در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۰ اعلام وصول و با قید یک فوریت به کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس ارجاع شد.
در جمهوری اسلامی حتی آثار هنری مرتبط با موضوع خشونت علیه زنان و قتلهای "ناموسی" با محدودیتهای فراوانی از سوی مقامهای مسئول روبرو است.
از جمله، فیلم ''خانه پدری'' به کارگردانی کیانوش عیاری با موضوع قتلهای ناموسی، محصول سال ۱۳۸۹، نزدیک به یک دهه توقیف شد. این فیلم بعد از رفع توقیف موقت و اکران، دو سال پیش بار دیگر توقیف شد و سازندگان آن، تحت تعقیب قضایی قرار گرفتند.
اسیدپاشی • زنانی که قربانی کینه مردان میشوند
اسیدپاشی یکی از بیرحمانهترین خشونتهایی است که همچنان در بسیاری از کشورها شاهد آن هستیم. خشونت جبرانناپذیری که بیشتر در مورد زنان رخ میدهد؛ زنانی که دیگر هرگز همچون گذشته زندگی نخواهند کرد اما همچنان مقاوم هستند.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
یک عکاس آلمانی به نام "کریستینه ووهرل" Christine Woehrl به تازگی به عکاسی از زنانی پرداخته است که در کشورهای مختلف قربانی این خشونت شدهاند. زنانی که با وجود اینکه قربانی اسیدپاشی شدهاند اما با قدرتی غیرعادی به زندگی ادامه میدهند.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
"نصرت" در پاکستان از سوی همسر و برادر همسرش مورد اسیدپاشی قرار گرفته است. این زن پاکستانی پس از اسیدپاشی بسیاری از موهای خود را از دست داد. با کمک پزشک "نصرت" حالا بخشی از صدمات وارد شده به صورتش و موهایش جبران شده است. عکاس این مجموعه از امیدی که در چشمهای نصرت موج میزند یاد کرده و میگوید: «این زنان پس از مدتی دیگر خودشان را پنهان نمیکنند. آنها با امید به زندگی ادامه میدهند.»
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
هرچند در آلبوم عکسهای این عکاس آلمانی، هیچ یک از زنان قربانی اسیدپاشی ایرانی حضور ندارند اما نگاهی گذرا به صفحات حوادث بسیاری از روزنامههای ایران، متاسفانه مهر تاییدی بر وجود چنین پدیدهای در ایران خواهد زد. معروفترین قربانی اسیدپاشی در ایران شاید "آمنه بهرامی" باشد که در سال ۱۳۸۲ قربانی خشم همکلاسی سابق خود شد و یکی از پر سر و صداترین پروندههای اسیدپاشی در ایران را رقم زد.
عکس: Mehrnews.ir
"آمنه بهرامی" از همان دست زنانی بود که با وجود مشکلات فراوانی که دچارش شد، حتی از قصاص چشم عامل اسیدپاشی خود گذشت. در طول سالهای درمان، کتابی درباره زندگی او در آلمان با عنوان "چشم در برابر چشم" منتشر شد. آمنه همچنین برای فرهنگسازی و جلوگیری از حوادث این چنینی در جلسههای بسیاری حضور پیدا کرد و از تجربیاتش گفت.
عکس: Namenews.ir
"فلاویا" در سال ۲۰۰۹ از سوی فرد ناشناسی در اوگاندا مورد اسیدپاشی قرار گرفت. او و خانوادهاش تا امروز نمی دانند که چرا و توسط چه کسی این کار انجام شده است. اما اسیدپاشی باعث توقف زندگی "فلاویا" نشد.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
هیچ چیز برای "فلاویا" ساده نبود. او تا مدتها از خانه خارج نمیشد اما با کمک خانواده و دوستانش حالا همه چیز آسانتر شده است. او حالا نه تنها به روند عادی زندگی بازگشته است بلکه به صورت کاملا حرفهای به رقص سالسا روی آورده است.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
"علی نجفی توانا" حقوقدان در این رابطه میگوید: «در بحث اسيدپاشی، بايد ابتدا آسيبشناسی صورت گيرد. علتها را جستوجو كنيم و ببينيم چرا اين بزه در حال گسترش است. بررسیهای علمی نشان میدهد كه دلیل افرادی که دست به اسیدپاشی میزنند معمولا برای انتقام گرفتن به دليل اختلافات خانوادگی به ويژه شكستهای عشقی و عاطفی است.»
عکس: Mehrnews.ir
"نیهاری" ۱۹ سال دارد و اهل هند است. او هم یکی دیگر از قربانیان گمنام اسیدپاشی است که عکسش در کتاب این عکاس آلمانی وجود دارد. کتابی که دربردارنده ۱۰۰ عکس از قربانیان اسیدپاشی است. "نیهاری" از سوی همسرش مدتها تحت شکنجه روحی و جسمی بود. میزان این شکنجهها روحی و جسمی تا جایی پیش رفت که روزی تصمیم گرفت، خودش بر روی خودش اسید بریزد.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
"نیهاری" که به خاطر آزارهای جسمی و روحی همسرش دست به این کار زده بود، حالا با وجود جراحتهای بسیار به زیبایی خود همچنان اهمیت میدهد. او معتقد است، زنان سوخته هم زیبا هستند. عکسهای "نیهاری" و بسیاری دیگر از زنان قربانی اسیدپاشی در نمایشگاهی در موزه مردم شناسی شهر مونیخ در آلمان تا ۱۱ ژانویه ۲۰۱۵ در معرض دید بازدیدکنندگان است.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
مرجان آسیابانی، روانشنانس معتقد است: «در فرهنگ مردسالار بسیاری از کشورها، زمانی که مردی از به دست آوردن زن مورد علاقه خود ناامید میشود، با اقدام به اسیدپاشی به نوعی انتقام میگیرد. حس مالکیتی که نسبت به آن زن وجود دارد، خشم مرد را تا جایی پیش میبرد که با ریختن اسید بر روی او میکوشد مانع از زندگی مشترک او با فرد دیگری شود.»
عکس: Jamejamonline.ir
عکاس این مجموعه که برای جمعآوری مجموعه خود به بنگلادش، هند، پاکستان، کامبوج، نپال و اوگاندا سفر کرده است، میگوید: «این زنان تلاش میکنند با تنهایی و گوشهگیریای که به آنها تحمیل شده کنار بیایند، اعتماد به نفس از دست رفتهشان را دوباره بیابند و زندگی تازهای را آغاز کنند.»
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
"فریدا" اهل بنگلادش است و ۲۴ سال سن دارد. او از سوی همسرش که به مواد مخدر اعتیاد دارد مورد اسیدپاشی قرار گرفته است. شوهر "فریدا" بسیاری از اموالشان را در قمار باخته بود. این زوج مشاجرههای بیشمار خانوادگی داشتند که در نهایت شوهرش هنگامی که "فریدا" در خواب بود با پاشیدن اسید بر روی وی، انتقامش را از او گرفت. "فریدا" تاکنون ۱۷ بار تحت عمل جراحی قرار گرفته است.
عکس: Ann-Christine Woehrl/Echo Photo Agency
انتقامجویی و کینه مردان اما در مواردی تنها به زنان بازنمیگردد. در موارد بسیاری کودکان یک خانواده هم همراه مادرشان قربانی اسیدپاشی میشوند. سمیه در روستای همتآباد بم و فرزندش از سوی همسرش که اعتیاد دارد، در خواب مورد اسیدپاشی قرار گرفتند. بسیاری از حقوقدانان در ایران نسبت به فقدان قانون سختگیرانه نسبت به این جرم بارها هشدار دادهاند.
عکس: Mehrnews.ir
زنان قربانی اسیدپاشی با یکدیگر در پاکستان دیدار میکنند. آنها معتقدند در این دیدارها دیگر حس تنهایی نمیکنند و افرادی حضور دارند که کاملا آنها را درک میکنند. با این وجود عکاس این مجموعه پس از عکاسی از این زنان معتقد است، قربانیان اسیدپاشی با وجود همه تلاشها نمیتوانند احساس زن بودنشان را بازیابند. اما عکاس با گردآوری این مجموعه تلاش کرده این احساس را در آنها بیدار کند.