رسانه‌های ایران به نقل از علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، نوشته‌اند که هزینه بهداشت و درمان خانوارها در ایران که تا پیش از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و حذف یارانه‌ی دارو حداکثر سالانه ۲۵‌درصد افزایش یافته بود، در مهر ماه امسال نسبت به مهر سال گذشته ۴۱‌ درصد رشد داشته است.

براساس اظهارات علی ربیعی، سهم خانوار‌ها در تامین هزینه‌های درمانی به بیش از ۷۰‌درصد رسیده است، حال آنکه در فاصله سال‌های ۸۳ تا ۹۰ کمتر از ۳۴ درصد رشد داشت.

وزیر تعاون گفته است: «اجرای سیاست توزیعی که با هدف افزایش رضایت کوتاه‌مدت مردم صورت گرفته، در عمل موفق نبوده به‌طوری که حتی نتوانسته رفاه مردم را تا پایان دوره کاری دولت قبل، افزایش دهد. یعنی رفاه وعده داده‌شده از طریق توزیع یارانه نقدی به‌خاطر سیاستگذاری نادرست دولت حتی نتوانسته رضایت کوتاه‌مدت و چهارساله مردم را فراهم کند.»

روزنامه "شرق" روز چهارشنبه (۲۵ دی/۱۵ ژانویه) در گزارشی در این باره نوشت که اگرچه وزیر تعاون از رشد ۴۱‌درصدی هزینه‌های درمان یک‌ساله خبر می‌دهد اما در این بخش نیز مانند سایر زیربخش‌های اقتصادی، آمار متقن و قابل اعتمادی وجود ندارد و اعداد اعلام‌شده از سوی دو دستگاه آمار‌دهنده، یعنی مرکز آمار ایران و بانک‌مرکزی، اختلافی ۴۸‌درصدی دارد.

بر اساس آمارهای بانک مرکزی، مجموع افزایش هزینه درمان طی سال‌های ۸۴ تا ۹۰، حدود ۱۴۵ درصد اعلام شده اما طبق گزارش‌های مرکز آمار، رشد این هزینه‌ها در مدت مورد اشاره کمی بیش از ۹۷ درصد بوده است.

"شرق" نوشته است که فارغ از آمارهای اعلام‌شده از سوی نهادهای رسمی، تحلیلگران نیز اعداد دیگری را عنوان می‌کنند که نشانگر رشدی به مراتب بیش از ارقام دستگاه‌های دولتی است. به اعتقاد کار‌شناسان، هزینه درمان در بخش بیماران خاص نیز به‌دلیل نبود حمایت‌های مالی دولت رشد ‌فزاینده‌ای داشته است.

تاثیر قیمت ارز و هدفمندی یارانه‌ها

"شرق" در گزارش خود درباره علت افزایش هزینه درمان در ایران نظر دو کارشناس را جویا شده است. به اعتقاد عباس شاکری، کار‌شناس اقتصادی، دلیل اصلی بالا رفتن هزینه‌های درمانی در سال‌های اخیر، افزایش قیمت ارز در این سال‌ها و سوءمدیریت در حوزه بهداشت و درمان است.

این کارشناس می‌گوید که در دولت گذشته، عدم شفافیت در تخصیص منابع به حوزه درمان و دارو و بهانه‌کردن تحریم‌ها باعث شد مراکز درمانی و شرکت‌های واردکننده دارو به افزایش بی‌رویه درآمد دست بزنند تا جایی که به‌عنوان مثال هزینه "ام‌آرآی" بدون دلیل موجه تا هفت‌برابر افزایش یافت، در حالی که ارز تقریبا سه‌برابر شده بود.

از سوی دیگر تورم موجود در کشور که تا نزدیک به ۴۰‌درصد رسید هم دلیلی شد برای اینکه مراکز درمانی قیمت‌های خدمات خود را افزایش دهند. آقای شاکری می‌گوید که این اقدام‌های غیراصولی همراه با عدم نظارت صحیح دولت، باعث افزایش چشمگیر هزینه‌های درمانی شد.

همچنین حسین راغفر، کار‌شناس اقتصادی، به "شرق" می‌گوید که یکی از هدف‌های اصلی نقدی‌کردن یارانه‌ها یا‌‌ همان هدفمندی یارانه‌ها که رئیس دولت قبلی روی آن تاکیدی خاص داشت، نگاه ویژه به اصلاح وضعیت درمانی مردم و همچنین کاهش هزینه‌های درمانی با کمک به اقشار ضعیف جامعه بود. به گفته راغفر، با آمار اعلام‌شده توسط وزیر کار می‌توان به جرات گفت که هدفمندکردن یارانه‌ها نه‌تنها کمکی در این زمینه به خانواده‌ها نکرد که باعث بالارفتن هزینه‌های درمانی شد.

آقای راغفر درعین‌حال می‌افزاید باید دقت کرد که آمار اعلام‌شده یک آمار حداقلی است که توسط نهادهای آمارگیری اعلام شده و هزینه‌های درمانی در سال‌های اخیر به‌مراتب بیشتر از این افزایش یافته است.

به نظر این کارشناس، به دلیل عدم سرمایه‌گذاری در بخش زیرساخت‌های درمانی، مردم مجبور شده‌اند هزینه بیشتری را نسبت به قبل برای درمان متحمل شوند، زیرا بسیاری از بیمارستان‌ها همراه با افزایش قیمت ارز برای تهیه یا تعمیر تجهیزات بیمارستانی مجبور به افزایش هزینه‌های درمانی شده‌اند و دولت هم از تامین ارز مورد نیاز آن‌ها سر باز زده که نتیجه آن فشاری بر دوش مردم شده است.