این اولین بار نیست که شرکت اپل، غول رایانه‌ای آمریکا، به خاطر شرایط بد کاری در کارخانه‌های چینی طرف قرارداد خود مورد انتقاد اتحادیه‌های کارگری قرار می‌گیرد. تولید و مونتاژ بخش عظیمی از تولیدات این کنسرن مثل تلفن‌های هوشمند آیفون و لوح‌رایانه‌های آیپد در چین انجام می‌شود.

اپل چندی پیش این انتقادها را که به ویژه در مورد شرکت "فاکس‌کان" مطرح بودند، جدی گرفت و سعی کرد با اقداماتی چون بازدید از کارخانه‌های چینی و فسخ بخشی از قراردادها با "فاکس‌کان" و انعقاد قرارد داد با شرکت‌های جدید، از لطمه‌‌ی بیشتر به شهرت خود، جلوگیری کند. "فاکس‌کان" یک کنسرن بزرگ تولید قطعات الکترونیکی است که دفتر مرکزی آن در تایوان قرار دارد. علاوه بر اپل، اِیسر، آمازون، دِل، گوگل و هیولت-پاکارد (hp) از مهم‌ترین شرکای تجاری این کنسرن هستند.

اما این تلاش‌ها نه تنها وضعیت کارگران چینی را بهتر نکرده بلکه گفته می‌شود شرایط بدتر از آن چیزی است که تاکنون تصور می‌شد. این ادعا در گزارش نهاد غیر دولتی "سی ال دبلیو" در چین (China Labor Watch) بازتاب یافته است؛ گزارشی که روز دوشنبه (۲۹ ژوئیه/ ۸ مرداد) در نیویورک منتشر شد.

"ده‌ها هزار دانش‌آموز، کارگر کارخانه"

خبرنگاران سایت آلمانی‌زبان "اشپیگل" پیش از انتشار گزارش یادشده به دیدن تنظیم‌کنندگان آن رفتند. در مقاله‌ای که اشپیگل در این باره منتشر کرد، آمده است: «شرکت‌های طرف قرارداد اپل بر پایه‌ی گزارش "CLW" به طور سازمان‌یافته نسبت به حقوق کارگران در چین بی‌توجه هستند. هم اکنون بیش از ۱۰ هزار دانش‌آموز و دانشجو- بخشی تحت شرایط خطرناک - برای این شرکت‌ها کار می‌کنند».بر پایه‌ی این گزارش آموزگاران و مدارس، معرف این دانش‌آموزان به کارخانه‌ها هستند و بخشی از درآمد کارگران کم‌سن و سال را به جیب می‌زنند.

در این گزارش آمده است: «برخی از کارگران باید تمامی روز را به حالت ایستاده کار کنند. یک شیفت کاری بیش از ۱۲ ساعت به درازا می‌کشد و ۸۰ ساعت اضافه‌کاری در ماه، امری است عادی. افراد خردسال و زنان آبستن هم معمولا بیش از ۸ ساعت در روز کار می‌کنند و این شرایط ناگوار با یک سیستم محاسبه‌ی متقلبانه به گونه‌ای دستکاری می‌شود که اضافه‌کاری‌ها آشکار نشوند».

در این گزارش به لحن بسیار خشن کارفرمایان با کارگران اشاره شده و اینکه کارگران به طور سازمان‌یافته مورد آزار (متلک‌گویی و غیره) قرار می‌گیرند و از آنها زهرچشم گرفته می‌شود.

"کاهش هزینه به قیمت سلامتی کارگران"

در بخش دیگری از گزارش به کمبودهای جدی در بخش ایمنی، فقدان خروجی‌های اضطراری و فقر کمک‌های اولیه اشاره شده است. نویسندگان این گزارش می‌افزایند، بسیاری از کارگران جوان پیش از موعد سرآمدن قراردادشان استعفا می‌دهند، اما هر کس کمتر از ۱۲ روز برای این شرکت‌ها کار کرده باشد و استعفا دهد، دستمزدی دریافت نمی‌کند.

این افشاگری‌های تازه برای اپل نامطلوب است. چرا که این شرکت سال‌هاست به خاطر شرایط بد کارگران در چین مورد انتقاد واقع می‌شود. اخذ قراردادهای جدید با شرکت‌های دیگر به جای "فاکس‌کان"، برای نجات شهرت اپل هم گویا زیاد موثر نبوده است. گفته می‌شود که شرایط کار در شرکت‌های جدید طرف قرارداد مانند "پگاترون" حتی بدتر از "فاکس‌کان" است.

یکی از آگاهان از شرایط کارگران در چین مدعی است که «اپل این شرکت‌ها را انتخاب کرده تا با هزینه‌ی کم محصولاتی چون آیفن و آیپد را تولید ‌کند. اما بهای این هزینه‌ی کم را کارگران می‌پردازند».