دامیان پاختر اولین خبرنگاری بود که در باره مرگ مشکوک آلبرتو نیسمن، دادستان تحقیق ترور "آمیا" گزارش داد. حال او از کشورش فراری شده، زیرا جان خود را در خطر میدیده است.
تبلیغات
دامیان پاختر، اولین خبرنگاری که از مرگ مشکوک آلبرتو نیسمن، دادستان آرژانتنی پرونده "آمیا" گزارش داده بود، شامگاه یکشنبه (۲۵ ژانویه/ ۵ بهمن) در حساب توییتر خود نوشت: «به سلامت در تلآویو، ممنون از همه شما، به زودی صحبت میکنیم. دامی».
پیشتر وبسایت خبری "اینفوبی"، گزارش داده بود که این خبرنگار روزنامهی "بوئنوس آیرس هرالد" از ترس جانش کشور را ترک کرده است. "اینفوبی" به نقل از این روزنامهنگار نوشته بود: «من میروم، زیرا جانم در خطر است...تلفنهای من کنترل میشوند.» این خبرنگار افشاگر گفته بود: «زمانی به کشور بازخواهم گشت که منابع من بگویند که وضعیت تغییر کرده است، ولی من فکر نمیکنم که با این دولت وضعیت عوض شود.»
به گزارش خبرگزاری رسمی آرژانتین "تلآم"، پاختر در هنگام خروج قصد داشته با هواپیما به مقصد کشور همجوار، اوروگوئه پرواز کند.
جسد دادستان آلبرتو نیسمن یک هفتهی پیش در حالی در آپارتمانش پیدا شد که هفتتیری در کنارش قرار داشت. نیسمن سالیان دراز پرونده انفجار مرکز یهودیان بوئنوسآیرس (آمیا) در سال ۱۹۹۴ را در دست تحقیق داشت. در این انفجار ۸۵ نفر کشته و ۳۰۰ تن دیگر زخمی شدند. او چند روز پیش از مرگ در رابطه با حمله تروریستی به مرکز یهودیان آرژانتین (آمیا) اتهامهای سنگینی را متوجه رئیسجمهور آرژانتین، کریستینا فرناندز کیرشنر کرده بود.
دادگاههای آرژانتین جمهوری اسلامی ایران را مسئول این انفجار اعلام کردهاند، ولی مقامهای ایران این اتهام را رد میکنند.
در کیفرخواست ۲۸۹ صفحهای نیسمن که پس از مرگ او بهطور کامل منتشر شد، از رئیسجمهور، کریستینا کیرشنر، و وزیر خارجه، هکتور تیمرمن، به عنوان کسانی که در یک "نقشهی تبهکارانه" شرکت داشتهاند، یاد شده است.
مقامهای دولتی آرژانتین اتهامات دادستان ویژه پرونده "آمیا" را "دروغ" خوانده و رد کردهاند.
نیسمن قرار بود روز دوشنبه (۱۹ ژانویه) در جلسه غیرعلنی کنگره آرژانتین حاضر شود و در مورد دلایل خود در رابطه با مانعتراشیهای رئیسجمهور آرژانتین بر سر راه افشای نقش ایران در این انفجار جزئیات و توضیحاتی ارائه دهد.
پس از مرگ مشکوک آلبرتو نیسمن دادستان پرونده انفجار "آمیا"، هزاران نفر در آرژانتین تظاهرات کردند. نیسمن درباره نقش مقامات ایران در انفجار آمیا و توافقات پنهانی ایران و آرژانتین در اینباره تحقیقات مفصلی انجام داده بود.
عکس: AFP/Getty Images/A. Pagni
مرگ آلبرتو نیسمن دادستان ویژه رسیدگی به پرونده "آمیا"
روزنامه "بوئنوس آیرس هارلد" روز دوشنبه (۱۹ ژانویه / ۲۹ دی) گزارش داد که جسد آلبرتو نیسمن، دادستان ویژه رسیدگی به پرونده انفجار "آمیا" (مرکز یهودیان در بوئنوس آیرس) در منزل وی کشف شده است. او قرار بود روز دوشنبه (۱۹ ژانویه) در پارلمان حاضر شود و در مورد اتهاماتی که مطرح ساخته، توضیح بدهد.
عکس: AFP/Getty Images/A. Pagni
پس از مرگ مشکوک آلبرتو نیسمن هزاران نفر از مردم بوینس آیرس با شعار "من نیسمن هستم" در خیابانها تظاهرات کردند.
عکس: AFP/Getty Images/M. Failla
اکبر هاشمی رفسنجانی در لیست کیفرخواست آلبرتو نیسمن
آلبرتو نیسمن، دادستان پرونده بمبگذاری ۱۹۹۴ در آمیا پیش از مرگ چند تن از مقامات بلندپایه ایران و حزبالله لبنان را متهم کرد که شبکهای تروریستی در آمریکای جنوبی ایجاد کرده و دستور بمبگذاری در مرکز فرهنگی یهودیان را صادر کردهاند. محسن رضایی، علی اکبر ولایتی، اکبر هاشمی رفسنجانی، احمد وحیدی، علی فلاحیان، هادی سلیمانیپور و عماد مغنیه افرادی هستند که نام آنها در کیفرخواست نیسمن به چشم میخورد.
عکس: picture-alliance/epa/C. de Luca
انفجار در ساختمان آمیا در سال ۱۹۹۴
در کیفرخواست آلبرتو نیسمن از جمله به محسن ربانی، رایزن فرهنگی سابق ایران در آرژانتین اشاره شده که به ادعای نیسمن، مسئولیت "ایجاد شبکهای جاسوسی و اطلاعاتی در آمریکای جنوبی" را بر عهده داشته است.
عکس: AFP/Getty Images/A. Burafi
معاملات پنهانی میان آرژانتین و جمهوری اسلامی
آلبرتو نیسمن همچنین رئیسجمهور کنونی وکارلوس منم، رئیسجمهور پیشین آرژانتین را متهم کرده بود، برای آنکه مناسبات این کشور با جمهوری اسلامی تیره نشود، در روند رسیدگی به این پرونده و روشن شدن ماجرا ممانعت به وجود میآورند. بنا بر گزارشها آلبرتو نیسمن در کیفرخواست ۲۸۹ صفحهای از معاملات پنهانی میان رئیسجمهور آرژانتین و جمهوری اسلامی ایران تهیه کرده بود که متن کامل آن پس از مرگش منتشر شد.
عکس: AFP/Getty Images/A. Burafi
پنهان کردن نقش مقامات ایران در انفجار آمیا در ازای دریافت نفت
پس از مرگ مشکوک آلبرتو نیسمن روزنامه نيويورک تايمز به استناد بخشهايی از کیفرخواست ۲۸۹ صفحهای آلبرتو نیسمان نوشت که رئیس جمهور آرژانتین در گفتوگو با تهران وعده داده، "در ازای صادرات گوشت و محصولات غذایی به ایران در برابر دریافت نفت، برای لغو احکام بازداشت اینترپل علیه مقامهای ایرانی تلاش کند".
عکس: AFP/Getty Images/A. Burafi
سخنان متناقض رئیسجمهور آرژانتین درباره مرگ آلبرتو نیسمن
پس از مرگ آلبرتو نیسمن دادستان پرونده بمبگذاری سال ۱۹۹۴ در آمیا، کریستینا فرناندز کیرشنر، رئیسجمهور آرژانتین ادعاهای متناقضی کرد. رئیسجمهور آرژانتین ابتدا اعلام کرد نیسمن خودکشی کرده است. از سپس مدعی شد که دادستان پرونده بمبگذاری ۱۹۹۴ آمیا قطعا به قتل رسیده و هدف قاتلان بدنام کردن رئیسجمهور بوده است.
عکس: picture-alliance/dpa
اعتراضات در آرژانتین برای روشنشدن ابعاد مرگ آلبرتو نیسمن
عکس: Reuters/M. Brindicci
آلبرتو نیسمن دادستان پرونده انفجار "آمیا"
ادعای خودکشی آلبرتو نیسمن ۵۱ ساله پیش از این در حالی توسط برخی مقامات امنیتی آرژانتین صورت گرفته بود که هنگام کشف جسد نیسمن در وان حمام خانهاش، هیچگونه آثار پودر باروت روی انگشتان او دیده نشده بود.
عکس: REUTERS/Marcos Brindicci/Files
تظاهرکنندگان با پلاکارد "من نیسمن هستم"
نکته جالب اینجاست که در سال ۲۰۱۳ برخی از نمایندگان کنگره آمریکا دولت آرژانتین را متهم کردند با وجود تأکید بر قصد این کشور برای روشن شدن دخالت ایران در انفجار تروریستی سال ۱۹۹۴ در مرکز یهودیان بوئنوس آیرس، مانع از حضور آلبرتو نیسمن، بازپرس ویژه پرونده این انفجار در کنگره آمریکا و ارائه توضیح در این مورد شده است.
عکس: AFP/Getty Images/A. Pagni
"احتمال دخالت حکومت باتجربه ایران در قتل آلبرتو نیسمن"
بنا بر گزارشها پس از مرگ مرموز آلبرتو نیسمن، برخی رسانههای آرژانتین از احتمال دست داشتن عوامل جمهوری اسلامی ایران در جایگاه "مشاور قاتلان" در قتل آلبرتو نیسمن خبر داده و نوشتند: «حکومت اسلامی ایران در انجام این گونه جنایات تجربیات زیادی دارد.»
عکس: picture-alliance/dpa/D. Fernandez
در انفجار روز هیجدم ژوئیه ۱۹۹۴ در ساختمان آمیا٬ مرکز یهودیان بوئنوسآیرس، ۸۵ نفر کشته و بیش از ۳۰۰ تن زخمی شدند.
عکس: AFP/Getty Images/D. Luna
در آرژانتین حدود ۳۰۰ هزار یهودی زندگی میکنند. آنان بزرگترین جامعه یهودیان را در آمریکای لاتین تشکیل میدهند.
عکس: AFP/Getty Images/A. Pagni
آلبرتو نیسمن پیش از مرگ در کیفرخواست خود به مذاکراتی محرمانه و همچنین غیرمحرمانه میان مقامات آرژانتین و ایران اشاره میکند که در جریان آن، طرفین به این مورد توافق رسیدهاند که تقاضای پیگیرد و بازداشت متهمان توسط پلیس بینالمللی، اینترپل، پس گرفته شود.
عکس: AFP/Getty Images
تظاهرکنندگان با پلاکارد "من نیسمن هستم"
عکس: AFP/Getty Images/A. Pagni
اعتراضات در آرژانتین برای روشنشدن ابعاد مرگ آلبرتو نیسمن
عکس: Reuters/M. Brindicci
عکس 161 | 16
خودکشی یا قتل؟
پس از انتشار خبر مرگ نیسمن اعلام شد که او خودکشی کرده است. در ادامه گفته شد که مشخص نیست مرگ خودخواسته بوده یا دادستان آرژانتیتی وادار به شلیک به خود شده است. ویویانا فین، دادستان آرژانتینی، روز شنبه (۲۴ ژانویه) در بوئنوسآیرس اعلام کرد که علت مرگ دادستان پرونده آمیا شلیک گلوله به سر بوده است. بر این اساس، سلاح با سر قربانی "بیش از یک سانتیمتر فاصله نداشته است". به گفته خانم فین، در بررسی صحنه جرم مدرکی دال بر دخالت فرد دیگری در این ماجرا به دست نیامده است.
از سوی دیگر، در معاینات پیکر نیسمن اثری از باروت روی دست او دیده نشده است. این موضوع به گمانهزنیها در مورد قتل او قوت میبخشد.
کریستینا فرناندز، رئیس جمهوری آرژانتین، پیش از این گفته بود که باور ندارد نیسمن خودکشی کرده باشد. برخی مقامات دولتی آرژانتین میگویند، این احتمال وجود دارد که عدهای از نیروهای امنیتی اخراج شدهی این کشور پشت ماجرا باشند.
مذاکرات محرمانه مقامات آرژانتین و ایران
نیسمن در کیفرخواست خود به مذاکراتی محرمانه و همچنین غیرمحرمانه میان مقامات آرژانتین و ایران اشاره میکند که در جریان آنها، طرفین به این توافق رسیدهاند که تقاضای پیگیرد و بازداشت متهمان توسط پلیس بینالمللی، اینترپل، پس گرفته شود.
جمهوری اسلامی دخالت در حوادث تروریستی در آرژانتین را همواره تکذیب کرده اما دادستان ویژه پرونده و همکارانش در سال ۲۰۰۷ درخواست صدور حکم جلب ۹ نفر از جمله اکبر هاشمی رفسنجانی و علیاکبر ولایتی را به پلیس بینالمللی (اینترپل) ارائه کرد.
اینترپل از میان این افراد برای شش نفر حکم جلب بینالمللی صادر کرد که نام وزیر وقت اطلاعات، علی فلاحیان، فرمانده وقت سپاه پاسداران، محسن رضایی و عماد مغنیه، فرمانده عملیات ویژه حزبالله در آن زمان در میان آنها به چشم میخورد.
به باور دادستان ویژه پرونده "آمیا"، انگیزهی انجام این "نقشهی توطئهآمیز" حفظ منافع و روابط تجاری دو طرفه میان ایران و آرژانتین، از جمله در عرصه تأمین انرژی بوده است.
آلبرتو نیسمن رئیس جمهور آرژانتین را متهم کرده بود که در گفتوگو با تهران وعده داده است که در ازای مبادلهی گوشت و محصولات غذایی آرژانتین با نفت ایران، برای لغو احکام بازداشت اینترپل علیه مقامهای ایرانی تلاش کند.