طالبان از تمام افغان‌های مهاجر خواسته‌اند که به کشور بازگردند و وعده داده‌اند که زندگی در صلح در انتظارشان است. ملا محمد حسن آخوند، رئیس کابینه حکومت طالبان، در پیام خود به مناسبت عید قربان به همه کسانی که از کشور گریخته‌اند، وعده عفو عمومی داد. او گفت افغانستان امن است و همه می‌توانند بازگردند.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

نیلوفر ابراهیمی، نماینده پیشین پارلمان، در گفت‌وگو با دویچه‌وله می‌گوید: «عاملان خشونت امروز در قدرت هستند، برای مثال در مقام وزیر کشور. طبیعی است که حالا ادعا می‌کنند کشور امن شده است.» او به سراج‌الدین حقانی، وزیر کشور حکومت طالبان، اشاره می‌کند.

حقانی مسئول چندین حمله مرگبار تا سال ۲۰۲۱ در افغانستان شناخته می‌شود و به دلیل مظنون بودن به هماهنگی و پشتیبانی از "حملات مرزی علیه نیروهای آمریکایی و ائتلاف در افغانستان"، در فهرست افراد تحت تعقیب FBI قرار دارد. با وجود گذشته‌اش، او اکنون نقش کلیدی در ساختار قدرت طالبان دارد و به‌ویژه مسئول امنیت و پلیس است.

ابراهیمی که پس از تسلط طالبان مجبور به ترک کشور شد، می‌گوید: «طالبان هرگونه مقاومتی را سرکوب می‌کنند و مردم را مرعوب می‌سازند.» او می‌افزاید: «در ولایت بدخشان در شمال‌شرق کشور، آن‌ها علیه کشاورزانی اقدام کرده‌اند که دیگر نمی‌دانند چه چیزی بکارند، چون طالبان کشت خشخاش را ممنوع کرده‌اند.»

در افغانستان، یکی از فقیرترین کشورهای جهان، تا ۸۰ درصد جمعیت در بخش کشاورزی کار می‌کنند. کشت تریاک، حتی در دوران خشکسالی، نسبت به سایر محصولات کشاورزی سودآورتر بود و منبع درآمدی مطمئن برای بسیاری از کشاورزان به شمار می‌رفت. طالبان به دستور رهبر عالی خود، هبت‌الله آخندزاده، کشت خشخاش را در سراسر کشور ممنوع کرده‌اند – بدون آنکه جایگزینی ارائه دهند. حالا کشاورزان درمانده‌اند و نمی‌دانند چگونه خانواده‌های خود را سیر کنند.

سوء‌تغذیه و ازدواج‌های اجباری

از زمان تسلط طالبان، بیش از نیمی از جمعیت افغانستان به زیر خط فقر سقوط کرده‌اند. میلیون‌ها نفر به کمک‌های بشردوستانه وابسته‌اند. جمعیت کشور حدود ۴۱/۵ میلیون نفر است که بنا بر آمار صندوق جمعیت سازمان ملل، حدود ۴۳ درصد آن‌ها کودکان بین صفر تا ۱۴ سال هستند.

بر اساس گزارش اخیر صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) در مارس ۲۰۲۵، نیمی از کودکان در افغانستان به کمک‌های فوری نیاز دارند. شمار کودکان دچار سوء‌تغذیه حاد رو به افزایش است. بسیاری از دختران خردسال به اجبار ازدواج داده می‌شوند، چون خانواده‌هایشان دیگر توانایی تأمین غذای آن‌ها را ندارند.

یکی از فعالان شبکه زنان "شنبه بنفش" در نامه‌ای به دویچه‌وله می‌نویسد: «این‌ها کودکانی هستند که نه تنها از حق تحصیل، رشد فردی و حتی بازی کودکانه محروم‌اند، بلکه با پیامدهای دردناکی مانند زایمان زودرس، فقر شدید، خشونت خانوادگی و انزوای اجتماعی مواجهند. آن‌هم در جامعه‌ای که ساختارهای حمایتی برای زنان و کودکان عملاً فروپاشیده است.»

این فعالان تلاش می‌کنند از طریق شبکه‌های خود اطلاعاتی در اختیار زنان و دختران جوان قرار دهند و به‌صورت خصوصی به آن‌ها آموزش دهند. در حکومت طالبان، زنان دیگر اجازه تحصیل در دانشگاه‌ها را ندارند و مدارس پس از کلاس پنجم برای دختران ممنوع شده است. این فعال می‌نویسد: «بیش از هر زمان دیگری به همبستگی واقعی و بدون قید و شرط جامعه جهانی نیاز داریم. ما را تنها نگذارید.»

ترس از اخراج به "کشوری امن"

بسیاری از مادران ناامید به کشورهای همسایه گریخته‌اند – از جمله دیبا، مادر سه فرزند. او پیش از تسلط طالبان در وزارت آموزش و پرورش افغانستان کار می‌کرد و یکی از بنیان‌گذاران نهادی برای توانمندسازی زنان بود؛ نهادی که بعداً توسط طالبان تعطیل شد. پس از ماه‌ها زندگی تحت سلطه طالبان، این فعال حقوق زنان ناگزیر شد کشورش را ترک کرده و به پاکستانبگریزد.

او در گفت‌وگو با دویچه‌وله می‌گوید: «همه دارایی‌هایم را فروختم و فرار کردم.» او از ترس اخراج پس از پایان اعتبار ویزایش نگران است. در حال حاضر، صدها هزار پناهجوی افغان از پاکستان اخراج می‌شوند. فقط در ماه‌های آوریل و مه، برآورد می‌شود حدود ۲۰۰ هزار نفر اخراج شده‌اند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

دیبا می‌گوید: «ترجیح می‌دهم اینجا مخفی شوم تا اینکه به افغانستان برگردم.» در افغانستان تحت حاکمیت طالبان، او به عنوان زن حتی اجازه ندارد آزادانه در جامعه رفت‌وآمد کند، چه برسد به این‌که شغلی برای تأمین خانواده‌اش بیابد. او می‌داند که دخترانش هرگز زندگی‌ای خودخواسته نخواهند داشت. او امیدوار است راهی بیابد تا خود و فرزندانش را به کشوری امن منتقل کند.

سایر کشورها نیز در حال برنامه‌ریزی برای بازگرداندن پناهجویان افغان هستند. ایران، برای مثال، اعلام کرده که امسال قصد دارد چهار میلیون افغان را به "میهن امن" شان بازگرداند. فقط در ماه مه، ۱۵ هزار نفر اخراج شده‌اند. طالبان قول داده‌اند که آن‌ها را "به گرمی" خواهند پذیرفت.