اقدام جدید دولت ترکیه برای بهرسمیت شناختن زبان کردی
۱۳۹۱ خرداد ۲۴, چهارشنبهروز سهشنبه (۱۲ ژوئن / ۲۳ خرداد) رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه در دیدار با نمایندگان حزب حاکم "توسعه و عدالت" در پارلمان اعلام کرد که از سال تحصیلی آینده آموزش زبان کردی در مدارس و دبیرستانها، بهویژه در مناطق کردنشین شرق و جنوب شرقی ترکیه آزاد خواهد بود.
به گفتهی اردوغان، برای دانشآموزان کلاسهای اول و دوم ۱۰ ساعت در هفته زبان کردی عرضه خواهد شد. ساعات آموزش زبان کردی برای کلاسهای بالاتر به تدریج کاهش مییابد، و در نهایت در کلاس هشتم به ۵ ساعت در هفته میرسد. بدین ترتیب دانشآموزان میتوانند علاوه بر انگلیسی، آلمانی و فرانسوی، زبان کردی را نیز به عنوان زبان دوم انتخاب کنند.
این خبر را پیشتر روزنامههای ترکی منتشر کرده بودند. روز دوشنبه (۱۱ ژوئن / ۲۲ خرداد) روزنامهی "وطن" ترکیه به نقل از "یک مقام آگاه" که نامش فاش نشده گزارش داد که دولت برای این منظور، در کنار کادر آموزشی، امکانات خودآموز از جمله نرم افزار، "سیدی" و "دیویدی" به زبان کردی در اختیار دانشآموزان میگذارد.
اردوغان این اقدام را "تاریخی" خواند و اظهار داشت که علاوه بر کردی، تدریس چند زبان دیگر هم در مدارس آزاد میشود. او همچنین گفت: «اکنون باید دید که چه کسانی از اصلاحات اساسی پشتیبانی میکنند و چه کسانی به مخالفت با آن برمیخیزند».
ساعاتی پس از انتشار این خبر توسط رسانههای ترکیه، حزب ناسیونالیست "جنبش ملیت گرا" (MHP) مخالفت خود را با آموزش زبان کردی در مدارس اعلام کرد. حزب "صلح و دموکراسی" (BPD) نیز ضمن ابراز مخالف خود با طرح جدید دولت، خواهان آن شد که آموزش در مناطق کردنشین ترکیه به زبان کردی باشد و کردی به عنوان دومین زبان اداری ترکیه به رسمیت شناخته شود.
سیاست دوگانهی دولت
دولت ترکیه از سال گذشته گامهای مشهودی برای به رسمیت شناختن زبان کردی برداشته و از همان زمان نیز پیوسته با مخالفت ناسیونالیستهای این کشور روبرو شده است. در مرداد سال گذشته برای نخستین بار در تاریخ ترکیه، زندگینامهی نمایندگان کرد پارلمان این کشور در وبسایت پارلمان به زبان کردی منتشر شد. همزمان، نمایندگان کرد حزب عدالت وتوسعه اجازه یافتند در پارلمان به زبان کردی صحبت کنند.
آموزش زبان کردی در دانشگاههای ترکیه نیز در سال گذشته آزاد شد. نخستین دانشکده به زبان کردی (کورمانچی و زازاکی) در مقطع چهار ساله لیسانس در دانشگاه آرتوقلو شهر ماردین کار خود را آغاز کرد و سپس دانشگاه آلپارسلان شهر موش زبان کردی را عرضه کرد.
همزمان با این اقدامات، دولت اردوغان با اعضای بلندپایه "حزب کارگران کردستان" (پ ک ک) مذاکراتی را آغاز کرد. پاییز گذشته یک کلیپ ویدیویی در اینترنت منتشر شد که حاوی گفتوگوهای نمایندگان "پ ک ک" و رئیس سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه، هاکان فیدان بود.
رسانهها گزارش دادند که مذاکرات مخفی در اسلو صورت گرفته و بخشی از یک سری گفتوگوها با اعضای "پ ک ک" برای پایان دادن به مبارزهی مسلحانهی این حزب بوده است. پیشتر عبدالله اوجالان، رهبر این حزب که در زندان به سر میبرد گفته بود که ماموران امنیتی با او در این رابطه "گفتوگوهای جالبی" داشتهاند.
.
به موازات مذاکره با نمایندگان "پ ک ک"، ماموران امنیتی به سرکوب فعالان کرد نیز میپردازند. به گزارش اشپیگل آنلاین، شمار زیادی از فعالان سیاسی کرد در زندان به سر میبرند. اتهام آنها، تلاش برای ایجاد یک دولت خودمختار در مناطق جنوب شرقی ترکیه عنوان شده است.