از آخرین روزهای هفته گذشته امکان هشتگ‌نویسی فارسی نیز به توییتر اضافه شد. این اتفاق که هم‌زمان بود با روز انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی خیلی زود باعث شد یکی از اولین هشتگ‌های بسیار پرکاربرد فارسی‌زبانان کلمه انتخابات باشد. اما هشتگ چیست؟

اگر عضو تازه‌وارد وب‌سایت توییتر هستید یا حتی اگر قدیمی هستید، ممکن است این سوال برای‌تان وجود داشته باشد که این علامت # که در توییتر و در کنار برخی از کلمات دیده می‌شود چیست. به این علامت هشتگ (hashtag) گفته می‌شود. و اگر کاربر توییتر بخواهد تجربه حضور خود در توییتر را پربارتر کند یکی از موثرترین راه‌ها استفاده بجا و درست از هشتگ است.

هشتگ توییت‌ها را دسته‌بندی و قابل جستجو می‌کند. برای مثال وقتی توییتی درباره نامزدهای مجلس می‌نویسید و در کنارش هشتگ انتخابات (#انتخابات) می‌گذارید، هر کس که هشتگ انتخابات را در توییتر جستجو کند به همه توییت‌هایی که در آن‌ها این هشتگ به کار برده شده از جمله توییت شما دست می‌یابد.

برای دست‌یابی به توییت‌هایی که در آن‌ها از یک هشتگ بخصوص استفاده شده لزوماَ مجبور به جستجوی آن در قسمت جستجوی توییتر نیستید و با کلیک بر مثلا کلمه انتخابات در هشتگ (#انتخابات) به همه توییت‌هایی که در آن‌ها این هشتگ استفاده شده دست میابید. این بدین معنی‌ست که کلمه بعد از # قابل کلیک کردن می‌شود و شما را به توییت‌های هم‌موضوع دیگر می‌رساند.

البته اگر صفحه توییتر شما عمومی نیست و فقط دوستانی که از سوی شما پذیرفته شده‌اند می‌توانند توییت‌های شما را بخوانند عملاَ کسی جز همان دوستان هم نمی‌تواند در نتایج جستجوی هشتگ توییت‌های شما را ببیند.

تا پیش از اضافه شدن امکان هشتگ نویسی فارسی کاربران ایرانی معمولاَ از هشتگ‌های انگلیسی استفاده می‌کردند برای مثال در توییت‌شان می‌نوشتند #iran و یا در مورد خاص انتخابات #iranelection.

در هشتگ نویسی انگلیسی وقتی می‌خواهید دو یا سه کلمه مجزا را پس از # استفاده کنید باید آن‌ها را پشت هم و بی‌فاصله تایپ کنید. در غیر این صورت فقط کلمه اول پذیرفته خواهد شد. توییتر اعلام کرده به زودی امکان نیم فاصله را برای فارسی ایجاد می‌کند تا ایرانیان بتوانند چندین کلمه را بعد از هشتگ استفاده کنند.

از دیگر کاربردهای هشتگ‌نویسی

البته در مواردی استفاده از هشتگ معنای دیگری نیز دارد. خصوصاَ پیش از آن‌که امکان هشتگ نویسی فارسی از سوی توییتر به وجود آید، این کاربرد بیش‌تر به چشم می‌آمد. مثلاَ وقتی توییت می‌کنید و در آن از عبارت #ازرنجی‌که‌می‌بریم استفاده می‌کنید، امکان پدیدار شدن توییت شما در نتایج جستجو تقریباَ صفر است چون چنین هشتگی به ندرت استفاده می‌شود یا اصلاَ استفاده نمی‌شود (مقایسه کنید با استفاده از #ایران که بسیار پرکاربرد است). کاربر توییتر با استفاده از هشتگ‌های این چنینی که به نوعی فانتزی هستند در پی بیان این مطلب است که محور اصلی‌ جستجویش چیست. این استفاده نشان می‌دهد که جایگاه موضوع در زندگی وی در چه دسته‌بندی قرار داشته و به نوعی تاکید دوباره بر مفهومی است که در پی انتقال آن است.

به این توییت نگاه کنید: ویزای شنگن‌ام رد شد #جبرجغرافیایی

برخی نیز برای شوخی از آن استفاده می‌کنند. مثلا در انتهای توییتی که مساله‌ای عجیب در آن نوشته شده می‌نویسند #واقعی یا #جدی. این برای خلاصه کردن توییت هم بسیار کاربرد دارد، چرا که یک توییت نمی‌تواند بیش‌تر از ۱۴۰ حرف باشد و به جای آن‌که کاربر مجبور باشد در توییت‌اش بنویسد شوخی کردم که با احتساب فاصله ۹ حرف است، کافی‌ست بنویسد #شوخی که ۵ حرف دارد. در توییتر با توجه به محدودیت تعداد حروف، صرفه‌جویی در استفاده از حروف به نفع کاربر است.

کمپین‌های هشتگی

با این‌همه هشتگ‌ها صرفاَ برای شوخی یا دسته‌بندی نیستند. همین هشتگ‌های به ظاهر ساده در انقلاب‌ها و اتفاقات منطقه و جهان نقش پررنگی دارند. کاربران درباره موضوعات مختلف با ایجاد کمپین‌های مختلف هشتگی سعی می‌کنند صدای خود را به دنیا برسانند.

برای مثال معترضان مصری یا سوری یا طرفداران عضویت فلسطین در سازمان ملل یا اشغال‌گران وال‌استریت با ایجاد یک کمپین ابتدا چند روز در شبکه‌های اجتماعی تبلیغ می‌کنند تا تعداد زیادی از کاربران (هر چه بیش‌تر بهتر) در یک روز و در یک محدوده زمانی مشخص در همه توییت‌های خود از یک هشتگ مثلا #palestineUN استفاده کنند. هر چه تعداد استفاده از یک هشتگ بیش‌تر باشد آن هشتگ جزو پراستفاده‌ترین هشتگ‌های روز توییتر می‌شود و هم به اخبار و گزارش‌های رسانه‌های معتبر دنیا که معمولاَ گزارشی از هشتگ‌های پر استفاده هفتگی یا ماهانه هستند راه می‌یابد و سرانجام کاربرهای دیگر توییتر نیز در گزارش سایت توییتر آن را می‌بینند.

معترضان جهان آن‌لاین از این طریق تلاش می‌کنند صدای خود را به رسانه‌های رسمی تحمیل و به جهان برسانند.

وب‌سایت http://hashtags.org/ نیز یک وب‌سایت جدا از توییتر است که می‌توان در آن یک کلمه را جستجو و میزان استفاده از آن را به عنوان هشتگ در محدوده‌های زمانی خاص هم در قالب نمودار و هم توییت‌های جداگانه مشاهده کرد.

مریم میرزا
تحریریه: شهرام اسلامی