امید نتانیاهو به نابودی کامل سلاحهای شیمیایی سوریه
۱۳۹۲ شهریور ۲۴, یکشنبه جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا پیش از ظهر یکشنبه (۱۵ سپتامبر/۲۴ شهریور) وارد تلآویو و سپس راهی اورشلیم شد. هدف از سفر جان کری به اسرائیل، گفتوگو با رهبری این کشور درباره وضعیت سوریه و نیز روند صلح با فلسطینیان است.
سفر جان کری یک روز پس از توافق حاصل شده با روسیه در مورد خلع سلاح شیمیایی رژیم اسد در ژنو صورت میگیرد.
اسرائیل در رابطه با این توافق موضعی خویشتندارانه گرفته است. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل روز یکشنبه پیش از سفر جان کری به کشورش، ابراز امیدواری کرد که این توافق با موفقیت عملی شود.
نتانیاهو که در مراسم بزرگداشت چهلمین سالگشت جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۷۳ (موسوم به "جنگ یوم کیپور") سخن میگفت افزود که این توافق آزمونی است که آیا واقعا تمام زرادخانه شیمیایی سوریه نابود خواهد شد.
جان کری و همتای روسی او سرگئی لاوروف روز شنبه (۱۴ سپتامبر/۲۳ شهریور) به توافق رسیدند که سوریه باید ظرف یک هفته اطلاعات کامل درباره زرادخانه شیمیایی خود را ارائه دهد. توافق شده که تا اواسط سال آینده میلادی ۲۰۱۴ تمام سلاحهای شیمیایی سوریه نابود شوند.
رسانههای اسرائیلی مینویسند که جان کری در نظر دارد نخستوزیر اسرائیل را در جریان جزئیات طرح خلع سلاح شیمیایی سوریه قرار دهد. اسرائیل وجود یک زرادخانه شیمیایی در یک کشور همجوار را تهدیدی بزرگ برای خود میداند و نگران است که این سلاحها روزی به دست شبهنظامیان افراطی اسلامگرا بیافتد.
به گزارش خبرگزاری آلمان، از نظر نخستوزیر اسرائیل، در این مورد نیز "معیار نه حرف، بلکه عمل است". وی ابراز امیدواری کرد که این طرح خلع سلاح "به نتیجه برسد". نتانیاهو هدف از این توافق را نابودی کامل زرادخانه سلاحهای شیمیایی دانست که "رژیم (سوریه) علیه غیرنظامیان بکار میبندد".
یووال اشتاینیتز، وزیر امور راهبردی اسرائیل معتقد است که این توافق "فوائد و مضراتی" را در بر دارد. وی افزود، این توافق بیش از آنچه که انتظار میرفت گسترده است، زیرا سوریه تعهد داده که کارخانههای سلاحشیمیایی را نیز نابود کند و هرگز دست به تولید چنین سلاحی نزند.
وزیر سوری توافق حاصل شده را یک پیروزی برای اسد خواند
باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا در عین استقبال از این توافق گفته است که گزینهی حمله نظامی همچنان باز خواهد ماند.
رئیسجمهور آمریکا با انتشار بیانیهای اعلام کرد با وجود پیشرفتهای حاصلشده در چارچوب این توافق، هنوز راه درازی در پیش است. وی تهدید کرده است که اگر رژیم سوریه به تعهدات خود پایبند نباشد، با حمله نظامی آمریکا روبهرو خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری آلمان، در این میان علی حیدر، وزیر امور آشتی ملی، توافق حاصل شده را یک پیروزی برای رژیم بشار اسد خواند. وی گفت که این یک "پیروزی برای سوریه است که حاصل تلاشهای دوستان روسی بوده است".
وزیر امور آشتی ملی به خبرگزاری روسی ریانووستی گفت که این توافق "از یک سو به سوریها کمک کرد که بحران را پشت سر بگذارند و از سوی دیگر مانع از جنگ علیه سوریه میشود و بهانه را از دست کسانی گرفته است که میخواهند لجام این جنگ گسسته شود".
اگرچه این توافق مورد استقبال بینالمللی قرار گرفته است، ولی سناتورهای آمریکایی منتقد دولت اوباما میگویند که این "آغاز یک بنبست دیپلماتیک" خواهد بود. اپوزیسیون سوریه نیز آن را نیرنگی از سوی بشار اسد میداند.
بر اساس توافق واشنگتن و مسکو، از اواسط ماه نوامبر بازرسان "سازمان ممنوعیت سلاحهای شیمیایی" (OPCW) به سوریه خواهند رفت تا کار خود را در رابطه با کنترل سلاحهای شیمیایی آغاز کنند. آنها پیشاپیش زمینههای نقل و انتقال سلاحها را تدارک خواهند دید.
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا روز شنبه پس از حصول توافق در ژنو گفت که جهانیان از اسد انتظار دارند موافقت خود با نابودی سلاحهای شیمیایی را هر چه سریعتر عملی سازد.
کری افزود: «دیگر فضایی برای بازی کردن یا امتناع وجود ندارد و رژیم اسد راهی جز پیروی کامل ندارد.»