امیرعبداللهیان: تهران و باکو مانع سوءتفاهم در روابط شوند
۱۴۰۰ مهر ۲۱, چهارشنبه
وزیر خارجه ایران در مکالمه تلفنی با همتای خود از جمهوری آذربایجان خواستار رفع نگرانیهای متقابل از طریق گفتوگو شد. سخنگوی وزارت خارجه به تازگی گفته تهران نگرانیهای خود را به باکو منتقل کرده است.
تبلیغات
در ادامه تنشها میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان، وزیران خارجه دو کشور درباره آخرین تحولات دوجانبه تلفنی گفتوگو کردند.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، حسین امیر عبداللهیان سهشنبه شب، بیستم مهرماه به همتای آذربایجانی خود گفت: «دو کشور باید مانع سوءتفاهم در مناسبات فیمابین شده و شایسته است به سرعت روابط خود را در مسیر درست و رو به رشد ادامه دهند.»
در هفتههای اخیر مناسبات جمهوری اسلامی و جمهوری آذربایجان پرتنش بوده و برگزاری مانورهای نظامی در دو طرف مرز بر این تنشها افزوده است.
مسئله حضور نیروهای اسرائیلی در آذربایجان که ایران ادعا میکند تا مرزهای این کشور هم نفوذ کردهاند و اختلال در تردد کامیونهای ایرانی به سمت ارمنستان از جمله مسائل مورد اختلاف بین دو کشور است.
بنابر این گزارش امیرعبداللهیان در گفتوگو با جیحون بایراموف خاطرنشان کرد توقع تهران از باکو این است که مشکل تردد ترانزیتی کامیونها مرتفع شود.
چندی پیش ماموران جمهوری آذربایجان مانع عبور کامیونهای ایران به سمت خانکندی، مرکز منطقه قرهباغ شدند و دو راننده ایرانی را به اتهام عدم پرداخت عوارض بازداشت کردند.
پس از درگیریهای نظامی سال گذشته در منطقه قرهباغ، نظامیان جمهوری آذربایجان بخشی از جاده مواصلاتی بین ایران و ارمنستان را تحت کنترل خود درآوردند. آذربایجان با ایجاد پست گمرکی از کاميونهای حامل بار و خودروهای شخصی غير ارمنستانی عوارض جادهای دریافت میکند. آذربایجان مدعی شد که علیرغم تذکرات چندگانه به مقامات جمهوریاسلامی ایران ممنوعیت ورود به قرهباغ توسط کامیونهای ایرانی، پرداخت تعرفه و بازرسی از کامیونها رعایت نشده و آنها مجبور به برخورد شدند.
به گزارش ایرنا بایراموف در گفتوگو با همتای ایرانی خود پیشنهاد کرده مقامهای گمرک دو کشور برای حل مشکلات ترانزیت کالاهای ایرانی مذاکره کنند. او همچنین وعده داده آزادی دو راننده کامیون ایرانی را پیگیری کند.
نگرانیها و انتظارات برآورده نشده تهران
امیرعبداللهیان به همتای آذربایجانی خود گفته است: «تهران و باکو دشمنانی دارند و طرفین نباید به دشمنان فرصت اختلال در مناسبات بین دو کشور را بدهند و نگرانیها را باید از طریق گفتوگو و همکاری حل و فصل کنند.»
سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران در نشست خبری ۱۹ مهرماه خود گفته بود برخی از نگرانیهای ایران به مقامات آذربایجان منتقل شده و باکو وعده داده این نگرانیها را رفع کند. او در عین حال افزود انتظارات تهران هنوز برآورده نشده است.
در هفتههای اخیر نگرانی از حضور نیروهای اسرائیلی در آذربایجان و نزدیک مرز ایران موضوعی بوده که از سوی بسیاری از مقامهای سیاسی و نظامی جمهوری اسلامی، حتی رهبر آن علی خامنهای نیز مطرح شده است.
پیشتر الهام علیاف، رئیس جمهوری آذربایجان به این اتهامها واکنش نشان داده بود و نیروهای مرزبانی این کشور نیز روز دوشنبه در بیانیهای تاکید کرد که "هیچگاه نیروهای طرف ثالث در مرز دولتی آذربایجان وجود نداشته و نخواهند داشت".
بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا
الهام علیاف، رئیس جمهوری آذربایجان به همراه مهربان علیوا، همسر و دخترش لیلا از شهر شوشا که به تازگی از اشغال ارمنستان خارج شده بازدید کرد. او پیشتر این شهر را پایتخت فرهنگی جمهوری آذربایجان نامیده بود.
الهام علیاف، رئیس جمهوری آذربایجان به همراه مهربان علیوا، همسر و دخترش لیلا از شهر شوشا بازدید کرد. این شهر تحت کنترل "جمهوری آرتساخ" قرار داشت که پس از امضای توافقنامه آتشبس میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان به کنترل آذربایجان درآمد. (عکس: بازدید از مسجد جامع گوهریه یوخاری)
رئیس جمهوری آذربایجان پس از ورود به شهر با سربازان ارتش در میدان شوشا که پرچم آذربایجان در آن به اهتزاز درآمده بود، دیدار کرد. او پس از ادای احترام به پرچم آذربایجان گفت: «شوشا با عملیات حرفهای ارتش از اشغال آزاد شد، مطمئنم این عملیات و جنگ ۴۴ روزه در کتاب مدارس نظامی بینالمللی به عنوان درس آموزش داده خواهد شد.»
علیاف با هشدار به ارمنستان گفت: «اگر آنها به انتقام فکر کنند، یک بار دیگر مشت آهنین ما را میبینند، پاسخ ما سختتر خواهد بود.» رئیس جمهوری آذربایجان در سخنان خود به سربازان دستور داد که مانند چشمانشان از سرزمینهای آزاد شده محافظت کنند.
عکس: Azerbaijani President Press Office/TASS/dpa/picture alliance
رئیس جمهوری آذربایجان روزپنجم ژانویه سال جاری گفت: «شوشا را پایتخت فرهنگی کشورمان اعلام میکنیم. شهر شوشا شایسته این است. به نظر من شوشا نه تنها پایتخت فرهنگی آذربایجان بلکه میتواند پایتخت فرهنگی منطقه باشد. فرهنگ شوشا غنی است و مرمت و بازسازی آن آغاز شده است.»
عکس: Azerbaijani Presidency/AA/picture alliance
الهام علیاف به همراه همسر و دخترش در مراسم کلنگزنی فرودگاه شوشا.
عکس: Azerbaijani Presidency/AA/picture alliance
مهربان علیوا نیز در این سفر با لباس نظامی، همسرش الهام علیاف، رئیس جمهوری آذربایجان را همراهی میکرد.
علیاف با اشاره به اینکه ارمنستان در دوره اشغال ۶۷ مسجد را تخریب کرده گفت: «ارمنستان نمیتواند دوست کشورهای مسلمان باشد. کشوری که مساجد را به این حال درمیآورد، نمیتواند دوست کشورهای مسلمان باشد. پذیرش ارمنستان به عنوان کشور دوست، ریاکارانه و بیخدایی است. چگونه رهبران کشورهای مسلمان میتوانند با کسانی که مساجد را تخریب میکنند دوست باشند؟»
رونمایی از مجسمه عزیز حاجی بیگف یا "حاجی بیف"، آهنگساز معروف آذربایجانی و همچنین وزیر کشور جمهوری دموکرات آذربایجان در بین سالهای ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۰ بود. او متولد روستای آقجا بدیع در نزدیکی شوشا بود. عزیر حاجیبیُف اولین آهنگساز شرق و اولین آهنگساز شوروی بود که به مدال هنرمند خلق شوروی نایل شد. وی همچنین نشان لنین را دریافت کرد. او تدوینکننده آهنگ سرود ملی کنونی جمهوری آذربایجان است.
عکس: picture alliance / AA
بازدید از موزه مرتضی رضا اوغلو مشهور به "بلبل" از خوانندگان معروف آذربایجان. او در این خانه در سال ۱۹۰۷ در شهر شوشا تحصیل موسیقی را آغاز کرد و سپس به شهر گنجه منتقل شد.
عکس: picture alliance / AA
در این دیدار همچنین الهام علیاف، به همراه مهربان علیوا، همسر و دخترش لیلا از مسیر مواصلاتی شهر فضولی به شهر شوشا که قرار است احداث شود دیدن کردند. شرکت آذریول طی اطلاعیهای در این باره اعلام کرد: «پیشبینی میشود این جاده که ۱۰۱،۵ کیلومتر طول و ۳۷،۷ متر عرض دارد، در مدت زمان یک سال و نیم تکمیل شود.»
الهام علیاف هنگام بازدید از شوشا عکسی از حضور پدرش حیدر علیاف، رئیس جمهوری سابق آذربایجان را نشان داد که ۳۹ سال پیش در همین مکان گرفته شده بود.
عکس: picture alliance / AA
جمعیت شوشا در سال ۲۰۲۰ بالغ بر ۳۴ هزار و ۷۰۰ نفر بوده است که ۲۳ هزار و ۹۰۰ نفر از آنها در شهر شوشا و ۱۰ هزار و ۸۰۰ نفر نیز در روستاها ساکن بودهاند. مساحت این شهرستان ۳۱۰ کیلومتر مربع است.