وزیر خارجه دولت سیزدهم درخواست کشورهای غربی برای پیوند زدن مسائل منطقه‌ای به مذاکرات هسته‌ای را اشتباه خوانده و می‌گوید این مسائل باید بین ایران و کشورهای منطقه از طریق گفت‌وگو و همکاری دنبال شود.

حسین امیرعبداللهیان در گفت‌وگوی مفصلی با روزنامه دولتی ایران که یک‌شنبه نهم آبان منتشر شد در این باره گفت: «من در دوره‌ای که معاون وزارت خارجه بودم، حامی این دیدگاه بودم که جزئیات مذاکرات هسته‌ای باید به اطلاع کشورهای منطقه برسد؛ یعنی معتقدم اعضای مذاکره‌کننده کشورمان باید همسایگان و بازیگران موثر منطقه را در جریان روند مذاکرات برجام بگذارند.»

پیش از این برخی کشورهای منطقه از جمله امارات متحده عربی و عربستان سعودی خواستار مشارکت در مذاکرات احیای برجام در وین و آگاهی از جزئیات توافق‌های احتمالی در این مذاکرات شده‌اند.

جمهوری اسلامی که همواره با وارد کردن مسائلی دیگری مانند فعالیت منطقه‌ای و برنامه‌های موشکی خود به مذاکرات هسته‌ای به شدت مخالفت کرده به این درخواست روی خوش نشان نداد و سخنان اخیر امیرعبداللهیان تا حدودی غیرمنتظره به نظر می‌رسد.

اطلاع‌رسانی به کشورهای منطقه؛ مستقیم و با واسطه

او به روزنامه ایران گفته در چهل روز گذشته با شخصیت‌هایی از "ترکیه، عمان، قطر، عراق، پاکستان، اندونزی، چین، روسیه، همسایگان شمالی و حتی آفریقای جنوبی" دیدار و تماس تلفنی داشته و یکی از مسائلی که مطرح کرده موضوع‌هایی بود که در فرایند مذاکرات احیای برجام پیگیری می‌شوند.

امیرعبداللهیان گفت: «به عنوان مثال من به وزیر خارجه عمان گفتم: از شما می‌خواهم مواضع ما را به بقیه کشورها هم منتقل کنید و این اطلاعات را در اختیار آن دسته از کشورهایی هم که با ما رابطه ندارند، قرار دهید. ما مایل هستیم این کشورها بدانند اگر در زمینه برجام اقدامی انجام می‌دهیم به هیچ وجه علیه منطقه و هیچ یک از همسایگان ما نخواهد بود.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

ظاهرا اطلاع‌رسانی به کشورهای منطقه درباره مذاکرات احیای برجام توسط آمریکا هم انجام می‌شود. رابرت مالی، نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران در هفته پایانی مهر ماه اعلام کرد که قصد دارد در سفر به امارات، قطر و عربستان با مقام‌های این کشورها درباره برجام و مسائل منطقه‌ای رایزنی کند.

نمایندگان ایران و پنج کشور باقیمانده در توافق از میانه فروردین ماه امسال مذاکراتی را در وین آغاز کردند که هدف آن احیای برجام عنوان می‌شود. آمریکا برای نخستین بار پس از خروج از توافق هسته‌ای به طور غیرمستقیم در این مذاکرات مشارکت دارد.

انتظارات متفاوت از مذاکرات وین

شش دور مذاکرات وین پیش از تشکیل دولت ابراهیم رئیسی برگزار شد و ایران در ماه‌های اخیر به دلیل تعلل در ادامه مذاکرات بارها با انتقاد و سرزنش روبرو شده است.

آمریکا اردیبهشت ۱۳۹۷، در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای خارج شد و تحریم‌های تعلیق شده علیه جمهوری اسلامی را دوباره اعمال کرد.

ایران از نخستین سالگرد خروج آمریکا از توافق هسته‌ای اجرای تعهدات خود مطابق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را کاهش داد و این روند با تعلیق اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و محدود کردن نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه یافت.

جمهوری اسلامی شرط احیای برجام را "لغو تحریم‌های ظالمانه" آمریکا عنوان می‌کند و واشنگتن و هم‌پیمانانش پیش‌شرط این کار را بازگشت به اجرای تعهدات برجامی می‌خوانند.

فرمول "ساده" ایران برای احیای برجام

امیرعبداللهیان برای احیای برجام فرمول به ظاهر ساده‌ای ارائه کرده و می‌گوید اگر آمریکا برای بازگشت به توافق هسته‌ای اراده‌ای جدی داشته باشد "اصلاً نیازی به این همه مذاکره وجود ندارد".

او به روزنامه ایران گفت: «کافی است از همین فردا یک فرمان اجرایی از سوی رئیس جمهور امریکا صادر شود و آنها اعلام کنند به نقطه‌ای که ترامپ از آن خارج شد، برمی‌گردند.»

به گفته وزیر خارجه دولت ابراهیم رئیسی، آمریکا از "کانال‌های مختلف دیپلماتیک" این پیام را به تهران منتقل کرده که اراده و نیت جو بایدن برای بازگشت به توافق هسته‌ای جدی است اما این مسئله در رفتار واشنگتن قابل مشاهده نیست.

تکرار درخواست ۱۰ میلیارد دلاری

حسین امیرعبداللهیان می‌گوید "مقام‌های واسطه" گفته‌اند اراده رئیس جمهوری آمریکا برای احیای برجام جدی است و "پیشنهادهایی هم از سوی دولت امریکا داشتند".

او بدون اشاره به این پیشنهادها به تکرار یک درخواست قبلی پرداخت که با آن مخالفت شده است: «من به آنها گفتم: باید نشانه‌ای وجود داشته باشد که ثابت کند شما در این مسیر ثابت‌قدم و جدی هستید بنابراین باید اقدامی را به عنوان نشان دادن حسن‌نیت خود انجام دهید؛ مثلاً ۱۰ میلیارد دلار از پول‌های ایران در بانک‌های خارجی را آزاد کنید.»

وزیر خارجه ایران در هفته‌های اخیر این پیشنهاد را چند بار دیگر مطرح کرده اما مقام‌های آمریکایی از آن استقبال نکرده‌اند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

علی باقری کنی، معاون سیاسی وزارت خارجه جمهوری اسلامی که برای فراهم کردن مقدمات از سرگیری مذاکرات احیای برجام در وین، با انریکه مورا، هماهنگ‌کننده مذاکرات و معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار کرده به تازگی اعلام کرد مذاکرات وین در ماه نوامبر از سرگرفته می‌شود و تاریخ دقیق آن احتمالا هفته آینده مشخص خواهد شد.

جو بایدن و سران سه کشور اروپایی طرف توافق هسته‌ای روز شنبه در حاشیه نشست کشورهای گروه ۲۰ در ایتالیا با یکدیگر دیدار و درباره آینده توافق هسته‌ای با ایران و مذاکرات وین رایزنی کردند.

سران این چهار کشور در بیانیه‌ای "نگرانی عمیق" خود از تعلل جمهوری اسلامی در بازگشت به مذاکرات وین را اعلام و بر ضرورت کسب اطمینان از این که ایران هرگز به بمب اتم دست پیدا نکند تاکید کردند.