انتخابات در ایران؛ کشمکش‌های جناحی در آستانه آغاز مناظره‌ها
۱۴۰۳ خرداد ۲۸, دوشنبه
مناظره‌های انتخاباتی میان نامزدهای دوره چهاردم انتخابات ریاست جمهوری در ایران از شامگاه امروز دوشنبه ۱۷ ژوئن (۲۸ خردادماه) در تلویزیون دولتی ایران آغاز می‌شود. در مجموع پنج مناظره تلویزیونی میان نامزدها پیش‌بینی شده است.
در همین زمینه رئیس سازمان صدا و سیما درباره تمهیدات در نظر گرفته‌شده برای مناظره‌ها گفت: «به منظور رعایت اخلاق انتخاباتی پیشنهاداتی به کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات دادیم و خواستیم کمیسیون دخالت صریح‌تر و روشن‌تری در جریان برگزاری مناظره‌ها داشته باشد.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
پیمان جبلی این دخالت‌ها را شامل "ورود مستقیم کمیسیون در صورت مشاهده تخلف یا تذکر یا به عبارتی حتی ورود به روند برگزاری مناظره" اعلام کرد.
"از فریب رنگارنگ هر روزه شما بیزاریم"
مسعود پزشکیان، نامزد مورد حمایت جناح موسوم به اصلاح‌طلبان روز یکشنبه ۲۷ خردادماه در مراسمی در دانشگاه تهران حضور یافت. در این نشست بیانیه انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف خطاب به پزشکیان خوانده شد.
این بیانیه از پزشکیان پرسید: «شما کاندیدای انتخاباتی هستید که حتی صلاحیت مقربین حلقه اصلی حاکمیت هم در آن احراز نشده است. این صلاحیت که از روی مصلحت است، چه ارزشی دارد؛ جز آن که نمایشی باشد برای جذب مشارکت مردم؟»
بیانیه مزبور با تاکید بر اینکه "ما دیدیم که چگونه پیش چشمان ما در دانشگاه شریف هنگامی که امنیت و آرامش دانشگاه زیر پای نهادهای امنیتی بود، از آنها حمایت کرده و لحظاتی بعد خود را طرفدار جنبش مردم نشان دادید"، پرسید: «اکنون چه چیزی تغییر کرده، جز آن که تاریخ مصرف اصلاح‌طلبان برای مردم گذشته است.»
بیشتر بخوانید: اظهارات "بحث‌برانگیز" برخی از نامزدهای ریاست جمهوری در ایران
این بیانیه با اشاره به سرکوب دانشجویان و زنان مخالف حجاب اجباری افزود: «ما ربوده‌شدن زنان و دختران را به جرم گیسوانشان دیده‌ایم و فراموش نکرده‌ایم که مردم در اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ برای چه به خیابان آمده بودند.»
انجمن اسلامی دانشگاه صنعتی شریف با تاکید بر اینکه "ما باور نداریم که رنگ‌و‌بوی این حضور جز فریبی برای کسب چند رأی بیشتر برای صندوق باشد"، تصریح کرد: «ما از این فریب رنگارنگ هر روزه شما بیزاریم.»
ظریف خواستار عذرخواهی زاکانی شد
علیرضا زاکانی روز شنبه ۲۶ خردادماه در یکی از برنامه‌های تلویزیونی درباره توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ میان جمهوری اسلامی و کشورهای غربی (موسوم به برجام) با بیان اینکه "در برجام منافع ملی رعایت نشد"، گفت: «اراده نظام برجام نبود، اراده نظام مذاکره بود؛ محصول اراده نظام، برجام نبود.»
مقام‌های مسئول در جمهوری اسلامی اغلب در سخنانش از علی خامنه‌ای به عنوان "نظام" یاد می‌کنند.
او افزود مقامات وقت وزارت خارجه "به دلیل تفکری که دنبال حل مشکلات از طریق دشمنان ایران بود، نتوانست موفق شود".
این سخنان او اما واکنش محمدجواد ظریف، وزیر وقت خارجه جمهوری اسلامی در دولت حسن روحانی را در پی داشت.
بیشتر بخوانید: تهدید سپاه نسبت به "تکرار تجربه بنی‌صدر" در انتخابات پیش‌رو
ظریف پرسید زاکانی چگونه ادعا می‌کند که "برجام اراده نظام نبود" وقتی که این توافق "در مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان و شورای عالی امنیت ملی تصویب شده" و مصوبه شورای عالی مورد تایید علی خامنه‌ای قرار گرفت؟
ظریف تاکید کرد که زاکانی "تنها در صورتی می‌تواند بگوید برجام اراده نظام نبوده که خود و اقلیت همفکرانشان را معادل نظام بدانند".
وزیر سابق امور خارجه جمهوری اسلامی همچنین زاکانی را به "نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی" متهم کرد و خواستار "عذرخواهی" او شد تا "نیاز به طرح شکایت و پیگیری از طریق مراجع قانونی نباشد".
زاکانی: ما حجاب‌بان نداریم
موضوع حجاب اجباری همچنان یکی از مهمترین بحث‌ها در رقابت‌های انتخاباتی است. از جمله آنها مسعود پزشکیان در یک برنامه تلویزیونی گفت: «اینکه ما به پوشیدن لباس انسان‌ها گیر بدهیم و توقع داشته باشیم آن طوری که آنها می‌خواهند لباس بپوشیم در کجای دین آمده است؟ بعضی وقت‌ها ممکن است مردم بخاطر لج ما جور دیگری لباس بپوشند؛ ما نباید مردم را سر لج بی‌اندازیم.»
علیرضا زاکانی نیز با ادعای اینکه "ما حجاب‌بان نداریم"، افزود: «این چیزی که در رسانه‌ها تبلیغ می‌کنند غلط است.»
او در حالی چنین ادعایی را مطرح کرده که تصاویر و ویدئوهای پرشمار از حضور افراد موسوم به حجاب‌بان در خیابان‌ها به‌ویژه ایستگاه‌های مترو منتشر شده است.
مطالب بیشتر در زمینه انتخابات سال ۱۴۰۳ را اینجا بخوانید
گزارش‌های پرشمار همچنین از درگیری‌های لفظی و فیزیکی میان نیروهای موسوم به حجاب‌بان با شهروندان به‌ویژه زنانی که تن به حجاب اجباری نمی‌دهند، خبر داده‌اند.
از جمله آنها آرمیتا گراوند ۱۶ ساله، روز ٩ مهر سال ۱۴۰۲ در مترو "شهدا" در تهران، بدون حجاب اجباری مطلوب حکومت جمهوری اسلامی، پس از ورود به واگن بیهوش شد و بعدا خبر رسید که به کما رفت و سرانجام روز ۶ آبان‌ماه درگذشت. گزارش‌ها از درگیری نیروهای حجاب‌بان با این نوجوان خبر داده‌اند.
سعید جلیلی، نامزد جناح تندرو نزدیک به جبهه پایداری نیز در یک برنامه تلویزیونی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه "سخت‌گیری اجتماعی در حوزه حجاب یا فیلترینگ در دولت شما بیشتر یا کمتر می‌شود؟" در عباراتی گنگ پاسخ داد: «اگر مفهوم مسئولیت‌پذیری را که یک مفهوم عمیقاً فرهنگی است باور داشتی، آن‌وقت فضای مجازی یک فرصت حداکثری می‌شود.»
با این حال بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان به مواضع نامزدها درباره حجاب اجباری انتقاد کرده‌‌اند و موضوع بازنگری در حجاب اجباری را خارج اراده رئيس‌جمهور در حکومت ایران دانستند.
در همین زمینه، عباس عبدی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی اصلاح‌طلب در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی اکس (توییتر سابق) نوشت: «نامزدهای ریاست جمهوری ساختار مسئولیت گشت ارشاد را نمی‌پذیرند تا رای آورند.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران قرار بود خردادماه سال ۱۴۰۴ برگزار شود اما در پی مرگ ابراهیم رئیسی قرار است این انتخابات زودهنگام روز هشتم تیرماه سال جاری برگزار شود.
مصطفی پورمحمدی، علیرضا زاکانی، سعید جلیلی، مسعود پزشکیان، محمدباقر قالیباف و امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی شش نامزدی هستند که صلاحیت آنها از سوی شورای نگهبان تایید شده است.