دیمیتری مدودیف، رییس جمهور روسیه در نشست سالانه‌ی حزب حاکم "روسیه واحد"، اعلام کرد که از نامزدی پوتین در انتخابات آتی ریاست جمهوری در ماه مارس سال ۲۰۱۲حمایت می‌کند. پوتین نیز وعده داد که  در صورت انتخاب شدن به عنوان رییس جمهور، مدودوف را مامور تشکیل کابینه خواهد کرد. برخی از کارشناسان این رویداد را "شوک سیاسی" تلقی کردند که تاثیر عظیمی بر سیاست داخلی و خارجی خواهد داشت.

آلکسی کودرین، وزیر دارایی روسیه به دلیل تقسیم دوباره‌ی قدرت در رهبری روسیه استعفا‌ء کرد. کودرین گفته است که اگر سال آینده نخست وزیر و رییس جمهور جای خود را عوض کنند، حاضر به ادامه‌ی همکاری در دولت جدید نخواهد بود. گرباچف، آخرین رئیس جمهور شوروی سابق نیزاز "چرخش مداوم قدرت در اطراف پوتین" به شدت انتقاد کرد.

چرخش مثبت قدرت

آلکساندر راهر، کارشناس شورای روابط خارجی آلمان چرخش قدرت در رهبری روسیه را مثبت ارزیابی می‌کند.  یکی از آخرین کتاب‌های این کارشناس آلمانی بنام "پوتین بعد از پوتین"،  "Putin nach Putin"  نام دارد. وی معتقد است که آنچه که در روسیه اتفاق افتاده قابل پیش‌بینی بوده است.

راهر چرخش قدرت در روسیه را هم "دمکراسی کنترل شده" تلقی می‌کند. وی همچنین تاکید می‌کند، گرچه این اتفاق با نگرش غرب همسویی ندارد، اما آنچه که در روسیه اتفاق افتاده بر اساس قانون اساسی این کشور اتفاق افتاده است. وی خاطرنشان می‌کند: «غرب همانگونه که با چین و ترکیه مدارا دارد با روسیه نیز باید کنار بیاید».

راهر نهایتا به نیاز روزافزون انرژی اروپا به روسیه اشاره می‌کند و نتیجه می‌گیرد: «هیچگونه آلترناتیوی در مقابل پوتین فعلا نیست. بخش عظیمی از مردم روسیه فکرمی‌کنند پس از بیست سال سقوط شوروی سابق کشورشان ضعیف شده و بنابراین روسیه باید تلاش کند تا به یک ابرقدرت تبدیل شود و تنها پوتین است که می‌تواند روسیه را به چنین اهدفی هدایت کند».

سکوت ایران

درباره‌ی تحولات مربوط به انتخابات ریاست جمهوری روسیه، مقام‌های سیاسی ایران تاکنون واکنش جدی نشان نداده‌اند. به‌نظر آلکسی موخین مدیر "مرکز مطالعات سیاسی در مسکو" و مولف "زندگینامه‌ی ولادیمیر پوتین"،  برای ایران و کشورهای آسیای میانه، چرخش در رهبری روسیه چیز جدیدی نمی‌تواند باشد.

موخین که پوتین را به خوبی می‌شناسد و آخرین اثر او بنام "پیمان پوتین و مدودف" روز یکشنبه سوم مهر در مسکو منتشر شده، به دویچه وله می‌گوید: صحبت کردن از انتخاب قطعی پوتین به مقام ریاست جمهوری در شرایط کنونی اشتباه است. وی می‌افزاید: «پوتین فقط نامزد ریاست جمهوری شده و هنوز وی به این پست انتخاب نشده و نمایندگان پارلمان روسیه دراین باره هنوز تصمیمی نگرفته‌اند».

"پوتین برای ایران بهتر از مدودف

کارشناسان روسی که با دویچه وله صحبت کردند از خرسندی مقام‌های ایران و رضایت آن‌ها از این "چینش" در رهبری روسیه سخن می‌گویند. به عقیده‌ی آن‌ها بویژه گرایش‌های ضد غربی پوتین مورد توجه جمهوری اسلامی است.

النا دونایوا از انستیتو خاورشناسی مسکو تاکید می‌کند که ایرانی‌ها پوتین را به مدودف  ترجیح می‌دهند. وی در این رابطه خاطرنشان می‌کند: «نظرات ایرانی ها متفاوت است و بین نخبگان سیاسی و حتی مردم کسانی هستند که به روسیه چندان اعتمادی ندارند و فرقی هم نمی‌کند که پوتین یا مدودف در راس قدرت باشند. به رغم آن، رهبران ایران پوتین را بیشتر می شناسند و او را به مدودیف ترجیح می هند».

النا دونایوا روز چهارشنبه ششم مهر با هیئت نماندگان مجلس ایران به ریاست علی مطهری در مسکو دیدار داشت. وی  درباره علاقه حکومت ایران به توسعه‌ی مناسبات دو کشورهمسایه می‌گوید: «نمایندگان مجلس ایران برای آشنایی با مهمترین مرکز ایران‌شناسی روسیه یعنی انستیتو خاورشناسی مسکو به کشور ما سفر کرده بودند».

امید مقام‌های ایران به تغییر سیاست روسیه

النا دونایوا از انستیتو خاورشناسی مسکو به دویچه وله می‌گوید:«در ایران همیشه این سوال مطرح بوده که چه کسی در ریاست جمهوری آتی روسیه قدرت خواهد گرفت. ایرانی ‌ها امیدوارند در صورت سرکار آمدن پوتین سیاست روسیه در قبال ایران تغییرکند. چون معتقدند که مدودف بیشتر از غرب پیروی می‌کند.»

وی می‌افزاید: «گرچه برخی از سیاستمداران عمل‌گرا و روسیه شناسان ایرانی به همکاری‌های استراتژیک دو کشور فکر می‌کنند. اما اکنون شرایط و وضعیت ایران در سطح بین‌الملل تغییریافته و پوتین هم در قبال ایران روش مدودف را دنبال خواهد کرد، زیرا خودش آن را پایه گذاری کرده است».

کارشناس انستیتو خاورشناسی مسکو در ادامه‌ی صحبت‌های خود نتیجه می‌گیرد که بازگشت پوتین به قدرت به هر حال به نفع ایران است چون ایران نیز مثل روسیه طرفدار جهان چند قطبی است.

پوتین تا سال ۲۰۲۴ در قدرت

تحلیل گران مسائل روسیه پیش‌بینی ‌می‌کنند پیروزی پوتین در انتخابات ریاست جمهوری ماه مارس سال  ۲۰۱۲حتمی است.

ولادمیر پوتین ۵۸ سال دارد و از سال دو هزار تا ۲۰۰۸ میلادی در دو دور رئیس جمهور روسیه بود. وی در آن زمان نمی‌توانست بر اساس قانون اساسی روسیه مجددا در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کند. کارشناسان اکنون پیش بینی می‌کنند، پس از اصلاحات جدید قانون اساسی مبنی بر افزایش دوران ریاست جمهوری از چهار سال به شش سال، پوتین تا سال ۲۰۲۴ در راس قدرت باقی خواهد ماند.

طاهر شیرمحمدی
تحریریه: جواد طالعی