انتخابات ریاست جمهوری ایران و بیم و امید اقتصاد آلمان
۱۳۹۶ اردیبهشت ۲۹, جمعه
توافق هسته‌ای میان ایران و کشورهای ۱+۵ که از دی ماه ۱۳۹۴ در قالب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) اجرایی شد، بزرگترین دستاورد سیاست خارجی دولت یازدهم ارزیابی می‌شود.
با این توافق بخش بزرگی از تحریم‌هایی که مانع گسترش روابط بازرگانی و بانکی ایران، به ویژه با کشورهای غربی بود برداشته یا تعلیق شد اما هنوز تا عادی شدن اوضاع راه درازی در پیش است.
فولکر ترایر، رئیس تجارت خارجی اتاق صنایع و بازرگانی آلمان می‌گوید ایران از قابلیت رشد اقتصادی خوبی برخوردار است و اگر تضمینی برای بالا بردن این ظرفیت در کوتاه و میان مدت وجود داشته باشد، ادامه ریاست جمهوری حسن روحانی است.
به گزارش خبرگزاری رویترز خوش‌بینی‌هایی که توافق هسته‌ای در ابتدا در میان صنایع آلمان پدید آورده بود اکنون به "واقع‌بینی محتاطانه" بدل شده، زیر بسیاری از انتظارها هنوز به طور کامل برآورده نشده است.
بیشتر بخوانید: افزایش ۲۵ درصدی واردات ایران از آلمان
با این همه ظرفیت‌های کشوری با ۸۰ میلیون نفر جمعیت که از منابع قابل توجه نفت و گاز برخوردار است همچنان برای فعالان اقتصادی و صنایع آلمان از جاذبه زیادی برخوردار است و افزایش سطح مبادلات دو کشور در یک سال گذشته این واقعیت را تائید می‌کند.
میزان رشد اقتصاد ایران در سال گذشته نزدیک به ۷ درصد اعلام شده و آلمان نیز به نسبت از این رشد بهره‌مند شده است؛ صادرات آلمان به ایران پس از یک دوره افت، سال پیش حدود یک چهارم افزایش و به ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون یورو ارتقاء یافت.
ایران در رتبه ۶۱ شریکان تجاری آلمان
در این مدت ارزش صادرات ایران به آلمان ۳۰۰ میلیون یورو بوده، به طوری که حجم مبادلات دو کشور طی یک سال به نزدیک ۳ میلیارد یورو رسیده است. به رغم این، ایران در میان شریکان تجاری آلمان در جایگاه ۶۱ام قرار دارد.
بیشتر بخوانید: روابط بازرگانی ایران و آلمان؛ بیشتر از پارسال، کمتر از انتظار
تحرک در روابط اقتصادی آلمان و ایران در سال جاری میلادی ادامه داشته و در دو ماه نخست سال تولیدکنندگان آلمانی ۳۸ درصد بیشتر از مدت مشابه سال قبل کالا به ایران صادر کرده‌اند.
بر همین اساس اتاق بازرگانی و صنایع آلمان همچنان برآوردهای گذشته‌ی خود را معتبر می‌داند و پیش‌بینی می‌کند حجم مبادلات تجاری دو کشور طی سه سال به ۵ میلیارد و تا پنج سال آینده حتی به ۱۰ میلیارد یورو افزایش یابد.
با این همه هنوز تمام موانع شکوفایی روابط اقتصادی با ایران بر طرف نشده، زیرا اغلب بانک‌ها و موسسه‌های مالی بزرگ اروپایی و بین‌المللی همچنان در ارائه تسهیلات برای پروژه‌های مشترک با ایران بسیار محتاطانه عمل می‌کنند.
این معضل تنها شامل تولیدکنندگان محلی در آلمان نمی‌شود، بلکه کمپانی‌های بین‌المللی، و بیش از همه فعالان صنایع نفت و گاز نیز برای تامین سرمایه لازم برای پروژه‌های خود در ایران با مشکل روبرو هستند.
مهم‌ترین علت این وضعیت پابرجا بودن شماری از تحریم‌های غیرهسته‌ای ایالات متحده آمریکا علیه جمهوری اسلامی است که ارتباط بانکی و مالی با تهران را مخاطره‌آمیز کرده است.
افزون بر این انتظار نمی‌رود که با روی کار آمدن دونالد ترامپ که توافق هسته‌ای با ایران را "بدترین قرارداد ممکن" خوانده محدودیت‌ها برای همکاری با این کشور کاهش یابد.
به گزارش رویترز، رئیس تجارت خارجی اتاق بازرگانی آلمان فضای موجود در میان فعالان اقتصادی این کشور در ارتباط با اوضاع ایران را چنین توصیف می‌کند: «نگرانی [اصلی] پابرجا ماندن دشواری‌ها است، نه بیشتر شدن آنها.»
امید به پیروزی روحانی در انتخابات
او خاطر نشان می‌کند که به رغم این دشواری‌ها، پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری پیش‌رو در ایران دستاوردهایی خواهد داشت.
حسن روحانی در مبارزات انتخاباتی تاکید کرده که در صورت پیروزی آمادگی دارد همان گونه که برای برداشته شدن تحریم‌های هسته‌ای تلاش کرد در مسیر لغو دیگر تحریم‌ها نیز گام بردارد.
گرچه تحقق این وعده از اختیارات رئیس جمهوری فراتر است، فعالان اقتصادی آلمان ابراز امیدواری می‌کنند مسیری که در دولت یازدهم برای تنش‌زدایی و تعامل با غرب در پیش گرفته شده ادامه یابد.
حسن روحانی در یکی از سخنرانی‌های انتخاباتی خود متذکر شده که تحقق برخی از وعده‌های او در گرو پیروزی قاطع است و با کسب ۵۱ درصد آراء (مانند سال ۹۲) به سادگی ممکن نخواهد بود.
بیشتر بخوانید: ادامه روابط اقتصادی آلمان و ایران به رغم پیروزی ترامپ
ابراهیم رئیسی، رقیب اصلی روحانی در انتخابات ریاست جمهوری که از حمایت آشکار و پنهان نیروهای نظامی و نهادهای تحت فرمان رهبر جمهوری اسلامی برخودار است با سیاست‌های تنش‌زدایی دولت یازدهم به شدت مخالف می‌کند.
آرامش و شکوفایی یا تنش و سراشیبی سقوط ؟
فولکر باوم‌گارتن در گزارشی که ۱۸ مه از رادیو آلمان پخش شد خاطر نشان کرد که اگر روحانی در انتخابات پیروز شود و بتواند سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی جذب کند اقتصاد ایران می‌تواند در مسیر شکوفایی قرار بگیرد اما با روی کار آمدن احتمالی رئیسی، چه بسا چرخ اقتصاد این کشور دوباره سراشیبی سقوط را طی کند.
حسن روحانی در سخنرانی‌های انتخاباتی خود بارها انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری را سرنوشت‌ساز خوانده است. او هفته گذشته در ورزشگاه آزادی گفت: «ملت ما در ٢٩ اردیبهشت اعلام می‌کند که آیا به سال ٩٢ برمی‌گردیم یا به سوی ١٤٠٠ می‌رویم. ملت ما اعلام می‌کند که آیا مسیر آرامش را انتخاب می‌کند و یا تنش را.»
بخش قابل توجهی از تیم انتخاباتی رئیسی را وزیران و مدیران ارشد دولت محمود احمدی‌نژاد تشکیل می‌دهند. فعالان اقتصادی داخلی و خارجی نگرانند که در صورت پیروزی رئیسی، ایران مانند دوران دولت‌های نهم و دهم در مسیر انزوا قرار بگیرد.