آتنا دائمی و گلرخ ایرایی، دو فعال حقوق مدنی که در بند زنان زندان اوین به سر می‌برند، در نامه‌ای از سفرای خارجی خواستند تا بدون برنامه از پیش تعیین‌شده از زندان‌های ایران بازدید کنند. آنها همچنین از عاصمه جهانگیر، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران هم خواستند تا از زندان‌های ایران بازدید کرده و با زندانیان گفت‌وگو کند.

به نوشته سایت "کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران" این دو زندانی در نامه‌ای که تاریخ انتشار آن به ۱۷ تیرماه (۸ ژوئیه) باز می‌گردد، توضیح داده‌اند که سفرای خارجی تنها از بندهای مشخصی از زندان اوین بازدید کرده‌اند و زندانیان سیاسی نیز از ورودشان بی‌خبر بوده و به این ترتیب با آنها دیداری نداشته‌اند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

آتنا دائمی و گلرخ ایرایی در نامه خود نوشته‌اند: «طبیعی است که حتی اگر در منازلمان مهمانانی را دعوت نماییم خانه را به بهترین شکل ممکن زیبا خواهیم کرد و طبیعی ست که همان فضای روبروی اجرای احکام کنونی زندان اوین که جایگاه اعدام و جوخه آتش زندانیان سیاسی در دهه شصت بوده حالا در سال ٩۶ تبدیل به محفل پذیرایی از ۴۵ سفیر شده است.»

این دو فعال مدنی زندانی گفته‌اند که از طریق روزنامه‌ها از بازدید سفرا با خبر شده‌اند و نوشته‌اند که روز حضور بازدیدکنندگان خارجی، زندانیان را "به بهانه‌های دادگاه و بیمارستان از بند خارج کرده و به انفرادی‌های دو−الف بردند و تا خروج شما از زندان در آنجا به اجبار ماندند که نه آنها شما را ببینند و نه شما آنها را."

در این نامه به تفصیل از شرایط دشوار حاکم در اوین از جمله آب آشامیدنی ناسالم که "منجر به بیماری کلیوی چند صد یا هزار نفر زندانی" شده سخن به میان آمده و نویسندگان خطاب به سفرای خارجی نوشته‌اند: «آیا به شما گفته‌اند که برای زنان زندانی در این زندان به دلیل معذوریت شرعی معاینه توسط پزشک مرد، تزریق دارو و تست نوار قلب انجام نمی‌شود؟ آیا گفتند که حتی یک پرستار زن برای انجام این امور برای ما زنان در این زندان وجود ندارد؟»

آتنا دائمی و گلرخ ایرایی در ادامه این نامه به "بندهای متروکه ۳۵۰ (بند سیاسی آقایان) و بند روحانیت" اشاره کرده و نوشته‌اند: «آیا برایتان گفته شده که چند زندانی تمام مدت حبسشان را در سلولهای انفرادی بازداشتگاه‌ها مى‌گذرانند؟ افرادی همچون محمد علی طاهری که بیش از ۵ سال است که در سلولهای انفرادی دو-الف سپاه پاسداران به سر می برد.»

این دو زندانی سیاسی از سفرای خارجی بازدیدکننده از اوین خواسته‌اند که "در خوش‌نمایی‌ها از وضعیت زندان و زندانیان" با مقامات ایران شریک نشوند و برای به دست آوردن تصویری حقیقی خود به صورت سرزده از زندان‌های ایران بازدید کنند.

آتنا دائمی به اتهام‌هایی نظیر "اجتماع و تبانی برای برهم زدن امنیت کشور"‌و "توهین به رهبری" در ابتدا به ۱۴ سال حبس تعزیری محکوم شد که طبق رأی دادگاه تجدیدنظر این حکم به ۷ سال کاهش یافت.

گلرخ ایرایی نیز به اتهام "توهین به مقدسات" و "تبلیغ علیه نظام" در سال ۹۵ به شش سال حبس محکوم شد. یکی از اتهامات این فعال حقوق بشر نوشتن داستانی منتشرنشده درباره سنگسار بوده است.

انتقاد شیرین عبادی

پیش از این نیز شیرین عبادی، برنده جایزه نوبل صلح و رئیس کانون مدافعان حقوق بشر، در نامه‌ای جداگانه به گفته‌های ستایش‌آمیز برخی از سفرای خارجی مقیم تهران اعتراض کرده و نوشته بود در روز بازدید "دست‌کم ۲۰ زندانی سیاسی و مالی از زندان اوین به بهانه اعزام به دادسرا و دادگاه از بند ۴ به بند دو الف سپاه پاسداران در اوین منتقل شده‌اند" تا به این ترتیب ملاقاتی بین آنان و سفرا صورت نگیرد.

بیشتر بخوانید: واکنش به بازدید سفیران ده‌ها کشور از زندان اوین

بازدید سفرای حدود ۵۰ کشور خارجی از زندان اوین به روز چهارشنبه (۵ ژوئیه/ ۱۴ تیر) باز می‌گردد، که در رسانه‌های ایران انعکاس زیادی داشت. ستاد حقوق بشر قوه قضائیه مدعی شده بود که سفیران خارجی پس از بازدید از اوین "از وضع مطلوب این زندان ابراز شگفتی کرده‌اند".

در رسانه‌ها سخنان ستایش‌آمیزی در همین رابطه از سفیران اندونزی، کره جنوبی و پرتغال منتشر شده بود. انتشار این گزارش‌ها اعتراض‌هایی را به ویژه از سوی زندانیان سابق اوین در پی داشت.

زندان اوین یکی از مشهورترین زندان‌های ایران است که در سال ۱۳۵۰ افتتاح شد. در سال‌های اخیر گزارش‌های متعددی در مورد وضعیت نامناسب اوین از جمله تراکم زندانیان و امکانات پایین بهداشتی و درمانی در این زندان منتشر شده است.