انتقاد شدید عفو بین‌الملل از شرایط زنان کارگر خارجی در قطر
۱۳۹۳ اردیبهشت ۴, پنجشنبه
سازمان "عفو بین‌الملل" با انتشار گزارش تازه‌ای پرده از جزئیات بیشتری از خشونت، شکنجه و بردگی زنان کارگر خارجی در قطر برداشت.
قطر میزبان جام‌جهانی فوتبال در سال ۲۰۲۲ است و برای این مناسبت جهانی بزرگ قرار است استادیوم‌های ورزشی ، هتل‌ها و ساختمان‌های متعدد تازه‌ای بسازد.
این گزارش مفصل که با عنوان "ساعت‌های خوابم، تنها ساعت استراحت من است" منتشر شد، می‌گوید که زنان کارگر خارجی در قطر مجبورند تا ۱۰۰ ساعت در هفته کار کنند. کار اجباری، خشونت‌فیزیکی و خشونت جنسی بخشی از مصایبی است که زنان کارگر خارجی در قطر به شکل مداوم با آن مواجه‌اند.
"عفو بین‌الملل" می‌گوید بیشتر این زنان با وعده‌های دروغین کار خوب و حقوق مکفی رهسپار قطر شد‌اند. آنها هفت روز هفته مجبور به کار طاقت‌فرسا هستند و مواجه با خشونت‌اند.
سعید آدری، مدیر مسائل جهانی عفو بین‌الملل می‌گوید کارگران خارجی در قطر با "تبعیض سیستماتیک" روبرو هستند و حقوق بدیهی انسانی آنها زیرپا گذاشته می‌شود. برای تهیه‌ی این گزارش سازمان عفو بین‌الملل با بعضی از زنان قربانی این خشونت‌ها در قطر دیدار و گفت‌وگو کرده است.
سعید آدری می‌گوید:« بسیاری از این زنان کارگر حق ترک منزل کارفرما را ندارند. اگر هم جرات کنند و به کارفرما بگویند که می‌خواهند از خانه بروند، یا کتک می‌خورند یا تهدید به خشونت فیزیکی می‌شوند.»
دست‌کم ۸۴ هزار زن کارگر مهاجر در کشورهای عرب حوزه‌ی خلیج فارس به کار طاقت‌فرسا مشغول‌اند و بیشتر آنها از کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا برای کار به این کشورهای عرب‌نشین وارد می‌شوند.
گزارش عفو بین‌الملل می‌گوید وضعیت این زنان با "برده" فرق چندانی ندارد. آنها اگر از خانه‌ی کارفرما بروند، به عنوان "فراری" به پلیس گزارش شده و بازداشت و روانه‌ی زندان می‌شوند. کارگران بدون اجازه‌ی کارفرما حق ترک کشور و بازگشت به وطن خود را هم ندارند.
آزار جنسی و خشونت‌های شدید فیزیکی
دست‌اندرکاران تهیه‌ی این گزارش می‌گویند داستان‌های "شوکه‌کننده" و "وحشتناکی" از آزار جنسی و تجاوز به زنان کارگر خارجی در قطر را شنیده وثبت کرده‌اند.
در یکی از این موارد زن کارگر وقتی که کارفرما قصد تجاوز به او داشت سعی داشت خود را از پنجره‌ی خانه به بیرون پرتاب و فرار کند. دو پای این زن بعد از این‌که خود را از پنجره به بیرون پرتاب کرد شکست. اما کارفرما در همان حال به او تجاوز کرد و بعد از تجاوز تازه با بیمارستان تماس گرفت تا آمبولانسی به محل بفرستند.
وقتی پژوهشگران این تحقیق شش ماه بعد با این زن دوباره دیدار کردند، او هنوز روی ویلچر بود. دادستان دادگاه پرونده‌ی شکایت او را به دلیل "کمبود شواهد" مختومه اعلام کرد و کارفرمای او هرگز به دلیل تجاوز و خشونت محاکمه نشد.
اگر زن کارگری جرات کند و از خشونت جنسی کارفرما به دادگاه شکایت کند، در بسیاری از موارد خود به اتهام "رابطه نامشروع" متهم نیز می‌شود. در این صورت زنی که به او تجاوز شده خود به یک سال حبس محکوم شده و بعد نیز از کشور اخراج می‌شود.
سازمان عفو بین‌الملل از دولت قطر بابت چشم بستن بر این ظلم‌ها به شدت انتقاد کرده و خواستار آن شده تا دولت خیلی زود قانون کار در این کشور را تغییر داده و به‌روز کند. دولت قطر سال‌هاست وعده می‌دهد که قانون فعلی کار و حقوق کارگران را بازبینی خواهد کرد.
"بردگی مدرن" در قطر
قطر برای آماده‌سازی و ساخت ساختمان‌های لازم برای برگزاری جام‌جهانی دست‌کم یک میلیون کارگر خارجی وارد کشور کرده است.
فقط در بازه‌ی زمانی ژوئن تا اوت ۲۰۱۳ دست‌کم ۴۴ کارگر بر اثر سکته قلبی و سوانح ناشی از کار سخت در قطر جان خود را از دست دادند.
گزارش‌های نهادهای حقوق بشری می‌گوید کارگران خارجی مجبورند حتا در دمای پنجاه درجه‌ی سانتیگراد نیز کار کنند و گاه حتا آب آشامیدنی نیز در اختیار آنها قرار نمی‌گیرد.
محل اسکان کارگران در اغلب موارد غیربهداشتی است و بسیار بیش از گنجایش آن پر می‌شود. گاردین در مقاله‌ای وضعیت کارگر خارجی در قطر را "بردگی مدرن" توصیف کرد.
بسیاری از کارگران خارجی از نپال به قطر می‌روند. سفیر نپال در قطر این کشور را "زندانی با درهای باز" توصیف کرده و از وضعیت کارگران خارجی به شدت انتقاد کرد.
سازمان‌های مدافع حقوق بشر و فعالان مدنی بارها از فیفا انتقاد کرده‌اند که پذیرفته تا جام جهانی در قطر و در شرایطی برگزار شود که که حقوق صدها هزار کارگر نقض می‌شود.