فرماندهان ارتش آزاد سوریه، که سازمان‌یافته‌ترین تشکل نظامیان و شبه‌نظامیان مخالف حکومت بشار اسد محسوب می‌شود، پیش از این عملیات نظامی علیه نیروهای دولتی را از خاک ترکیه هماهنگ می‌کردند. منابع خبری غربی روز شنبه (۲۲ سپتامبر/ ۱ مهر) با استناد به یک فیلم ویدئویی منتشر شده در اینترنت گزارش دادند، مرکز فرماندهی شورشیان از یک هفته پیش به داخل خاک سوریه منتقل شده است.

تلاش برای هماهنگ کردن گروه‌های شورشی

به گزارش خبرگزاری فرانسه ریاض الاسد، فرمانده ارتش آزاد سوریه در پیام ویدئویی خود مستقر شدن مقر فرماندهی در داخل کشور را "خبری خوش برای ملت تاریخی و آزاد سوریه" توصیف کرده است. او از اشاره به مکان دقیق استقرار فرماندهان شورشیان خودداری کرده است. گفته می‌شود این مکان در "مناطق آزاد شده" قرار دارد.

مصطفی الشیخ، رئیس شورای نظامی ارتش آزاد سوریه هدف از این اقدام را متحد کردن تمام گروه‌های مسلح مخالف حکومت اسد عنوان کرده است. فرماندهان شورشیان که از افسران ارشد سابق ارتش سوریه هستند پیشتر به دلیل اقامت در ترکیه مورد انتقاد قرار گرفته بودند.

ارتش آزاد سوریه به دلیل حضور فرماندهانش در کشورهای ترکیه و اردن از تسلط و نفوذ لازم بر گروه‌های پراکنده‌ی شورشیان در داخل کشور برخوردار نبوده‌اند. همچنین میان سرهنگ کاظم سعدالدین که در داخل سوریه فرماندهی عملیات را بر عهده دارد و ریاض الاسد اختلاف‌هایی در گذشته به وجود آمده که انتظار می‌رود با تمرکز فرماندهی کاهش یابد.

تصرف یک گذرگاه مهم مرزی توسط شورشیان

چهار روز پیش (سه شنبه ۱۸ سپتامبر/ ۲۸ شهریور) درگیری‌های نظامی شدیدی میان نیروهای دولتی و مخالفان در مناطق مرزی سوریه و ترکیه آغاز شد که به اشغال یک گذرگاه مرزی مهم در روز چهارشنبه انجامید. در پی این موفقیت شورشیان، شماری از پناهندگان سوری از ترکیه با جشن و پایکوبی به خاک کشور خود بازگشتند.

ارتش آزاد سوریه که ابتدای تابستان سال گذشته به وسیله نظامیان جدا شده از ارتش سوریه تشکیل شد می‌گوید در حال حاضر هزاران نیروی آموزش دیده را در میان صفوف خود دارد. ریاض الاسد در آن زمان به عنوان اعتراض به سرکوب خشونت‌آمیز تظاهرکنندگان مخالف اسد به ترکیه گریخت.

چند ماه پس از تشکیل ارتش آزاد سوریه و با پناهنده شدن سرتیپ حاج علی به اردن، مرکز فرماندهی شورشیان برای مدتی به این کشور منتقل شد. سرتیپ حاج علی از سال ۲۰۰۸ میلادی تا پیش از فرار به اردن ریاست شورای دفاع ملی سوریه را بر عهده داشت.

نگرانی حکومت از پیشروی شورشیان در شمال

همزمان با این تحولات نبردهای سختی میان شورشیان و نیروهای دولتی در کلانشهر حلب رخ داده است. دیده‌بان حقوق بشر سوریه مستقر در لندن می‌گوید در این درگیری‌ها دست‌کم ۱۱ سرباز دولتی و پنج مخالف مسلح جان خود را از دست داده‌اند.

به گفته‌ی این تشکل حقوق بشری، ارتش سوریه قصد دارد به هر قیمتی مانع از تسلط شورشیان بر جنوب حلب که همجوار استان ادلب است شود. در صورت کنترل این منطقه توسط شورشیان، و با توجه به بخش بزرگی از ادلب که از کنترل نیروهای دولتی خارج شده شورشیان بر منطقه‌ی وسیعی که تا مرز ترکیه کشیده می‌شود مسلط خواهند شد.

سرنگونی یک جنگنده ارتش سوریه

ار استان درعا و در مناطق مرزی اردن نیز درگیری‌های شدیدی گزارش شده است. بنابر گزارش‌ها نبرد در داخل و حومه شهر مرزی نصیب تا بامداد شنبه ادامه داشته است. ظاهرا شب گذشته شورشیان به یک پایگاه دفاع ضد هوایی در نزدیکی شهر نصیب حمله کردند و هنگام عقب نشینی با مرزبانان سوری درگیر شدند.

تلویزیون العربیه روز شنبه گزارش داد یک جنگنده ارتش سوریه در نزدیکی یکی از پایگاه های ارتش آزاد سوریه در منطقه اتارب سرنگون شد. به گفته‌ی العربیه این جنگنده بامداد شبه هنگام بمباران مناطق مسکونی و مواضع شورشیان هدف موشک‌های ضدهوایی ارتش آزاد سوریه قرار گرفت.

به گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه در بمباران‌ها و درگیری‌های روز جمعه دست‌کم ۱۴۲ نفر جان خود را از دست داده‌اند که ۸۸ نفرشان شهروندان غیرنظامی بوده‌اند. برخی منابع حقوق بشری شمار قربانیان جنگ داخلی در سوریه را که با جنبش اعتراضی در ماه مارس ۲۰۱۱ آغاز شد تا ۳۰ هزار نفر برآورد می‌کنند.