فهرست ناشرانی که از حضور در سی‌و‌چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب انصراف داده‌اند لحظه به لحظه افزایش پیدا می‌کند. بر اساس اخبار منتشر شده از وضعیت سی‌و‌چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، فهرست ناشران غایب در این نمایشگاه به وضوح بیشتر از غایبان سال‌های گذشته است.

وزارت ارشاد اعلام کرده است که نام این ناشران در صورت تحریم نمایشگاه حضوری، از بخش مجازی نیز حذف خواهد شد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

از میان ناشران شناخته‌شده‌‌تری که در فهرست حاضران نمایشگاه دیده می‌شوند می‌توان به امیرکبیر، علمی و فرهنگی، هرمس و طرح نو اشاره کرد. همچنین اعلام شده که نشر چشمه در بخش مجازی نمایشگاه حضور پیدا خواهد کرد.  

اسامی ناشرانی همچون اطراف، ایران‌بان، بدرقه جاویدان، بیدگل، پریان، توس، خاموش، عماد، رازبارش، روشنگران و مطالعات زنان، فرهنگ نشر نو، قطره، ققنوس، کتاب پارسه، گیسا، مازیار، نیلوفر و تعدادی دیگر، در فهرست ناشرانی دیده می‌شوند که حاضر به شرکت در نمایشگاه بین‌المللی کتاب امسال نشده‌اند.

دلایل عدم حضور ناشران در نمایشگاه کتاب امسال متفاوت است. برای نمونه نشر بیدگل اعلام کرده که این انتشارات در هیچ نمایشگاهی چه حضوری و چه مجازی، شرکت نخواهد کرد و تصمیم گرفته که کتاب‌های خود را در تارنمای نهنگ و با تخفیف به فروش برساند تا فشارهای مالی این روزها را پشت سر بگذارد.

برخی دیگر از ناشران از جمله نشر مهرگان خرد، دلیل دیگری را ذکر کرده و در توییتر، به طور ضمنی به شرایط سیاسی و اجتماعی خاص امسال کشور اشاره کرده و نوشته است که کتاب‌های خود را در تارنمای این انتشارات با ۲۵ درصد تخفیف به فروش می‌رساند.

بر خلاف وزارت ارشاد، نمایشگاه بین‌المللی از ناشران تحریمی خواسته است که با ذکر دلیل انصراف خود، برای شرکت در بخش مجازی درخواست بدهند تا امکان حضور مجازی آن‌ها بررسی شود.

حمایت کتاب‌فروشی‌ها از ناشران تحریم کننده

اگرچه انصراف از شرکت در نمایشگاه کتاب پیش از این نیز سابقه داشته اما گزارش‌‌ها حاکی از آن‌ هستند که امسال، همکاری و حمایت گسترده‌تری میان ناشران و کتاب‌فروشی‌ها شکل گرفته است. برخی از کتاب‌فروشی‌ها با صرف نظر از حاشیه سود خود، اقدام به فروش و عرضه کتاب‌های ناشران تحریم‌کننده کرده‌اند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که از سال ۱۳۶۶ تا کنون همه ساله برگزار شده، تحولات بسیاری را تجربه کرده است. این نمایشگاه تا سال ۱۳۸۴ در خیابان سئول برگزار می‌شد اما از آن پس به محلی که مصلّی خوانده می‌شود انتقال یافت.

این رویداد سالانه فرهنگی، همواره تحت تاثیر شرایط اجتماعی و سیاسی و اقتصادی بوده است. از این رو به نظر می‌رسد که دلیل انصراف گسترده ناشران از حضور در نمایشگاه امسال، آمیزه‌ای از چند عامل از جمله دلایل سیاسی و اقتصادی باشد. بسیاری از ناشران، مترجمان و نویسندگان، این نمایشگاه را "فروشگاه کتاب" می‌خوانند که در عمل، به زیان بازار نشر و کتاب است. 

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اخیرا در حاشیه نشست هیات دولت اخیرا اعلام کرده بود که سه‌هزار ناشر داخلی و خارجی در نمایشگاه حضور دارند. محمدمهدی اسماعیلی شمار بازدیدکنندگان سی و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را بین پنج تا هفت میلیون نفر تخمین زده و این نمایشگاه را "بزرگترین جشنواره فرهنگی در ایران و منطقه" خوانده است.