در هفته‌ی گذشته موضع‌گیری‌های رسمی و علنی آمریکا درباره تحولات مصر از سوی هیلاری کلینتون، وزیر امورخارجه این کشور بیان می‌شد. اما پس از یک هفته سکوت، بار دیگر باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا نسبت به اوضاع سیاسی در مصر سخنانی ابراز داشت.

باراک اوباما در روز جمعه (۱۵ بهمن/ ۴ فوریه) با فاصله‌گیری بیشتر از حسنی مبارک اعلام کرد که گذار سیاسی در مصر باید هرچه زودتر آغاز شود. رئیس‌جمهور آمریکا به همراه نخست‌وزیر کانادا در یک کنفرانس مطبوعاتی به صراحت گفت که رهبری مصر باید به خواست‌های مردم مصر گوش بسپارد.

اوباما تصریح کرد که در هفته‌ی گذشته دوبار با مبارک تماس تلفنی داشته و از وی خواسته است که با قبول مطالبات مردم مصر، تصمیم ‌خود را اتخاذ کند. گرچه اوباما در سخنان خود سعی بر توصیفی غیرمستقیم از رابطه آمریکا با مصر داشت، اما آشکار بود که کاخ سفید به دوران پس از مبارک می‌اندیشد. با این حال اوباما در کنفرانس مطبوعاتی خود بطور علنی خواستار کناره‌گیری حسنی مبارک از مقام ریاست‌جمهوری نشد.

اوباما تاکید کرد که تنها مردم مصر حق دارند که «درباره کشور و آینده دولت خود تصمیم بگیرند و نه کس دیگری». رئیس‌جمهور آمریکا افزود: «مذاکرات در این زمینه باید با مشارکت گسترده‌‌ی اپوزیسیون مصر عملی شود و باید به اعتراضات کسانی توجه شود که در پی آینده‌ای بهتر هستند.»

عمر سلیمان، معاون جدید رئیس‌جمهور مصر درصدد است که در روز شنبه (۱۶ بهمن/۵ فوریه) با گروه‌های مخالف گفت‌وگو کند.

مذاکرات پشت پرده

در هفته گذشته آمریکا کوشید، از طریق فرانک وایزنر، فرستاده ویژه کاخ سفید به قاهره با مقامات دولتی و اپوزیسیون گفت‌وگو کند و تصویری واقعی از روند تحولات در مصر به کاخ سفید ارائه کند.

اوباما در سخنان خود ضمن تایید این تلاش‌ها گفت که در تماس‌های تلفنی با حسنی مبارک توصیه‌هایی به وی کرده است. اوباما به مبارک گفته است: «با کسانی مشورت کند که در کنار وی هستند و پس از گوش‌سپاری به خواست‌های مردم، تصمیم‌گیری کند.»

رئیس‌جمهور آمریکا همچنین تایید کرد که در پشت پرده با متحدان خود نقشی مشورتی در تحولات مصر بر عهده گرفته است. بدین خاطر اوباما به مبارک گفته است: «با توجه به رخداد‌های دو هفته گذشته، راه بازگشتی به روش‌های قدیمی وجود ندارد. سرکوب و خشونت از سوی دولت و بستن مجاری اطلاعاتی دیگر کارآیی خود را از دست داده‌اند.»

اوباما همچنین شدیداَ خشونت‌های روزهای گذشته در مصر را محکوم کرد. به گفته وی «حمله به خبرنگاران، فعالان حقوق‌بشر و تظاهرکنندگان صلح‌جو به هیچ‌وجه قابل قبول نیست.» وی ضمن هشدار به دولت مصر، از مقامات مسئول خواست که موازین حقوق‌بشر را رعایت کنند.

رابرت گیبس، سخنگوی کاخ سفید با توجه به تصاویر و گزارش‌های ارسالی از مصر تصریح کرد که فعالیت خبرنگاران در مصر هنوز با خطرات زیادی همراه است. گیبس گفت: «گزارش‌های رسیده از مصر درباره حمله به خبرنگاران، بویژه حمله به خبرنگاران خارجی، همچنان نگران‌کننده هستند.»

به گفته گیبس آمریکا می‌کوشد که امکان خروج برخی خبرنگاران خود از مصر را فراهم کند.

ادامه تظاهرات در دوازدهمین روز اعتراضات

به‌رغم امتناع مبارک از واگذاری قدرت، معترضان در دوازدهمین روز پیاپی در میدان تحریر قاهره به تجمع خود ادامه دادند. به گزارش خبرگزاری‌های خارجی در شامگاه جمعه و بامداد شنبه (۱۶ بهمن/۵ فوریه) هزاران نفر «با آرامش» در قاهره دست به تظاهرات زدند.

معترضان تاکید کردند، تا برکناری حسنی مبارک، از مبارزه‌ی خود دست برنخواهند داشت. گرچه به دستور مقامات دولتی منع تردد شبانه در قاهره به مدت ۳ ساعت کاهش یافته، اما مردم بدون توجه به آن همچنان در خیابان‌های پایتخت حضور دارند.

SI/DK