اوباما: درخواست از بین بردن برنامه هستهای ایران واقعبینانه نیست
۱۳۹۲ آذر ۱۷, یکشنبه باراک اوباما٬ رئیسجمهور آمریکا٬ روز شنبه (۱۶ آذر/۷ سپتامبر) در سخنانی در یک اتاق فکر اسرائیلی در واشنگتن بار دیگر از توافق هستهای با ایران دفاع کرد و گفت ایده برچیدن کامل امکان غنیسازی و از بین بردن تاسیسات هستهای ایران اساسا واقعگرایانه نیست. به گفته رئیسجمهور آمریکا٬ توافق هستهای با ایران باید به این کشور امکان بهرهگیری صلحآمیز از فنآوری هستهای را بدهد.
به گزارش خبرگزاری رویترز٬ آقای اوباما در این سخنرانی که بهصورت زنده از تلویزیون اسرائیل پخش میشد٬ بار دیگر تاکید کرد که اگر تهران در عمل به تعهدات توافقشده ناکام بماند٬ با افزایش تحریمها یا گزینههای دیگری نظیر حمله نظامی بالقوه مواجه خواهد شد.
او گفت شانس دستیابی به توافق نهایی با ایران چیزی بیش از پنجاهپنجاه نیست و هیچ تضمینی برای دستیابی به توافق نهایی وجود ندارد «اما ما باید آن را امتحان کنیم». به گفته رئیسجمهور آمریکا٬ با همه مخاطراتی که در پیش رو است «حرکت به جلو بهتر از حرکت رو به عقب است».
بیشتر بخوانید: آمریکا: کشورهای منطقه از توافق اتمی با ایران نگران نباشند
اسرائیل آشکارا ناخرسندی خود را از توافق ژنو میان ایران و ۱+۵ اعلام کرده و از زمان حصول این توافق٬ روابط واشنگتن-تلآویو به سردی گراییده است. بر اساس این توافق٬ امکان پیشبرد و پیشرفت برنامه هستهای از ایران سلب میشود٬ اما اسرائیل میگوید این توافق به ایران زمان لازم برای تولید و توسعه تسلیحات هستهای را خواهد داد.
ایالات متحده همواره در برابر این ادعاها استدلال کرده که توافق ژنو به جامعه جهانی امکان بررسی صحت و سقم ادعاهای ایران پیرامون صلحآمیز بودن اهدافش از پیگیری برنامه بحثبرانگیز هستهای را خواهد داد٬ و در مدتی کمتر از شش ماه مشخص خواهد شد که عزم ایران برای رفع ابهامات و نگرانیهای موجود تا چه اندازه جدی است.
بیشتر بخوانید: کری: امنیت اسرائیل اولویت توافق هستهای با ایران بود
رفع تحریمها٬ مهمترین نگرانی اسرائیل
مقامات اسرائیلی بیش از هرچیزی از توافق بر سر رفع بخشی از تحریمها علیه ایران مخالفاند. آنها معتقدند کاستن از فشار تحریمها «هدیهای خطرناک» به کشوری است که موجودیت اسرائیل را در معرض تهدید قرار داده است. بنیامین نتانیاهو پیشتر توافق تاریخی ژنو را «یک اشتباه تاریخی» خوانده بود.
باراک اوباما در این سخنرانی بنیامین نتانیاهو را دوست خود خواند٬ اما تاکید کرد که در برخی زمینهها با او «اختلافنظرهای تاکتیکی چشمگیر» دارد. به اعتقاد اوباما٬ توافق موقت (ششماه) با ایران بستر مناسبی برای یک توافق جامعتر فراهم میکند که بر اساس آن بلندپروازیهای هستهای ایران به خوبی کنترل خواهد شد.
بیشتر بخوانید: دفاع اوباما از توافق هستهای با ایران در عید اخلاص یهودیان
آقای اوباما بار دیگر تاکید کرد که او احتمال زیادی میدهد که یک «وضعیت پایانی» رضایتبخش برای هر دو طرف حاصل شود. او گفت: «اگر ما نتوانیم به توافق جامع و وضعیت پایانبخش مد نظرمان برسیم، آنگاه فشار اعمالشده بر ایران افزایش خواهد یافت و ما برای بهرهگیری از همه گزینهها٬ از جمله گزینه نظامی آماده خواهیم شد.»
او همچنین گفت، باور به اینکه متوقف کردن پیشرفت برنامه هستهای ایران بدون مجموعه تحریمهایی که پیوسته منسجمتر شدند ممکن میبود٬ چندان واقعبینانه نیست. به اعتقاد او در صورت فقدان تحریمها٬ مذاکرات شانس بسیار کمی برای موفقیت داشتند.