باراک اوباما اگر چه نخستین رئیس‌جمهور سیاهپوست آمریکا محسوب می‌شود، اما مدت‌ها از موضع‌گیری‌های جدی در ارتباط با بحث نژادپرستی خودداری می‌کرد. حال اما او درباره ریشه‌ی عمیق این پدیده در جامعه آمریکا سخن گفته است.
باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکاعکس: dapd
تبلیغات
باراک اوباما که نخستین رئیس‌جمهور سیاهپوست آمریکاست، سکوت و خویشتنداری را پشت سر گذاشت و به طور جدی در ارتباط با پدیده نژادپرستی در کشورش موضع‌گیری کرد. وی از ریشه‌دار بودن نژادپرستی در جامعه آمریکا سخن گفت و از تبعیض سیاهپوستان در این کشور به‌صراحت انتقاد کرد.
وی یکشنبه (۷ دسامبر، ۱۶ آذر) در گفت‌وگویی با شبکه تلویزیونی BET که بیشتر مخاطبان آن سیاهپوست هستند تصریح کرد که نژادپرستی در جامعه آمریکا ریشه دوانده است. این مصاحبه قرار است روز دوشنبه (۸ دسامبر، ۱۷ آذر) به‌طور کامل پخش شود.
با توجه به خشونت‌های بیش از حد مأموران پلیس در قبال سیاهپوستان این بحث در آمریکا درگرفته که آیا نژادپرستی بخشی از مشکل است.
مواردی گوناگون در ماه‌های اخیر که به کشته شدن سیاهپوستان مظنون توسط پلیس انجامیده، اعتراضات گسترده‌ای را در سراسر آمریکا به دنبال داشت که برخی از آنها با درگیری معترضان با مأموران پلیس توأم بود.
غیرقابل قیاس با ۵۰ سال پیش
باراک اوباما در گفت‌وگوی خود با شبکه تلویزیونی BET در عین حال هشدار داد که اگر چه موارد یاد‌شده "دردناک هستند، اما باید از مقایسه و برابر دانستن آنها با مواردی که پنجاه سال پیش روی داده‌اند، خودداری کرد".
رئیس‌جمهور آمریکا در این راستا افزود: «اگر شما با والدین، پدربزرگ و مادر بزرگ و عموها و دایی‌های خود صحبت کنید، آنها به شما خواهند گفت که بسیاری از چیزها در مقایسه با گذشته بهتر است − شاید خوب نباشد، اما بهتر هستند».
لازم به یادآوری است که تبعیض نژادی شدیدی که در اوسط دهه‌ی پنجاه میلادی در آمریکا حاکم بود، پیدایش جنبش‌های اعتراضی و مدنی را به همراه داشت.
اوباما هفته گذشته اعلام کرد که قصد دارد به‌همراه اریک هولدر، وزیر دادگستری سیاهپوست آمریکا راهکارها و گام‌های لازم را در پیش گیرد تا مشکلات نژادپرستانه‌ی حاکم میان مأموران پلیس و ساکنان مناطق مختلف در سراسر آمریکا را حل و فصل کند.
وی در کارزارهای انتخاباتی خود به‌عمد از پرداختن جدی به مسائل نژادپرستی خودداری کرده بود تا بتواند از این طریق تمامی مردم آمریکا را سوای تبار و رنگ پوست‌شان خطاب قرار دهد و رأی آنان را جلب کند.
بیل ده بلزیو، شهردار نیویورک نیز شکاف میان پلیس و مردم را یکی از معضلات بنیادین در آمریکا می‌داند.
وی در گفت‌وگویی با شبکه ای‌بی‌سی خواستار بحث و تبادل نظر باز و صریح در ارتباط با پدیده نژادپرستی و پیشینه تاریخی آن در آمریکا شده است. شهردار نیویورک در عین حال ابراز خوشبینی کرد که از این طریق تفاهم میان میان پلیس‌های سفیدپوست و شهروندان سیاهپوست در آمریکا برقرار شود.
ادامه تبعیض نژادی در آمریکا
ناآرامی‌های شهر فرگوسن آمریکا باردیگر نشان داد که سیاهپوستان این کشور هنوز مورد تبعیض قرار می‌گیرند. وضعیت آنان در بسیاری گستره‌ها از زمان مارتین لوترکینگ تا کنون به‌رغم انتخاب اوباما تغییر زیادی نکرده است.
عکس: Getty Images
رویای برابری
با انتخاب باراک اوباما به عنوان رئیس جمهوری آمریکا، بسیاری بر این نظر شدند که دوران تبعیض نژادی در این کشور به پایان رسیده است و سیاهان آمریکا به حقوق برابر خود دست می‌یابند. ناآرامی‌ها در شهر فرگوسن آمریکا که در پی کشته شدن مایکل براون، جوان سیاهپوست به ضرب گلوله افسری سفیدپوست روی داد و همچنین آمارهای موجود در آمریکا نشان‌دهنده این هستند که این موضوع رویایی بیش نبوده است.
عکس: R. Carr/Getty Images
ادامه فقر
شمار فقرای آمریکا در میان سیاهپوستان این کشور بسیار بیشتر از سفیدپوستان آن است. در سال ۱۹۷۴ هشت درصد سفیدپوستان و ۳۰ درصد سیاهپوستان آمریکا فقیر بودند. امروز این نسبت به ۱۰ درصد در میان سفیدپوستان و ۲۸ درصد در میان سیاهپوستان رسیده است.
عکس: Frederic J. Brown/AFP/Getty Images
شمار بیکاران
شمار بیکاران سیاهپوست آمریکا از پنجاه سال پیش تاکنون دوبرابر شمار بیکاران سفیدپوست این کشور بوده است. این آمار به ساختار اقتصادی این کشور توسعه یافته و شمار مجموع بیکاران آن ربطی ندارد.
عکس: picture-alliance/dpa/Justin Lane
درآمد خانواده‌ها
نسبت درآمد خانواده‌های سیاهپوست آمریکا به خانواده‌های سفید پوست این کشور تفاوتی فاحش را نشان می‌دهد. در سال ۱۹۶۴ میلادی درآمد یک خانواده سیاهپوست حدود ۵۵ درصد یک خانواده سفیدپوست بود. این آمار در حال حاضر نیز در همین حد باقی مانده است.
عکس: DW/Antje Passenheim
کاهش پس‌انداز
به خاطر درآمد کم خانواده‌های سیاهپوست آمریکا تعجب‌آور نیست که پس‌انداز آنان نیز از خانواده‌های سفیدپوست این کشور کمتر باشد. پس‌انداز سیاهپوستان آمریکا به نسبت سفیدپوستان این کشور طی ۳۰ سال گذشته کمتر شده است.
عکس: Getty Images
مجازات زندان
احتمال این که یک سیاهپوست در آمریکا به زندان بیفتد شش‌بار بیشتر از یک سفیدپوست آمریکایی است. در سال ۱۹۶۰ احتمال به زندان افتادن یک سیاهپوست پنج‌بار بیشتر از یک سفیدپوست بود. البته این نکته را نیز باید در نظر گرفت که در سال ۱۹۶۰ شمار زندانیان کمتر از زمان حال بود.
عکس: M. Tama/Getty Images
آموزش پایه
آموزش پایه در میان سیاهپوستان آمریکا به نسبت سال ۱۹۶۴ افزایش یافته است. امروزه نه-دهم سیاهپوستان آمریکا آموزش پایه خود را به پایان می‌رسانند. در سال ۱۹۶۴ تنها سه-دهم سیاهپوستان آمریکا موفق به پایان آموزش پایه خود می‌شدند. شمار سیاهپوستان در تحصیلات دانشگاهی اما هنوز بسیار کمتر از دانشجویان سفیدپوست است.
عکس: Chris Hondros/Newsmakers/Getty Images
آموزش جداگانه
حدود ۴۰ درصد کودکان سیاهپوست آمریکا هنوز به دبستان‌هایی می‌روند که تقریبا همه شاگردان مدرسه سیاهپوست هستند. در سال ۱۹۶۸ میلادی ۶۴ درصد کودکان سیاه پوست به مدارس سیاهپوستان می‌رفتند.
عکس: Mario Tama/Getty Images
زندگی در گتو
۴۵ درصد کودکان سیاهپوست آمریکایی در محله‌های فقیرنشین زندگی می‌کنند. شمار کودکان سفیدپوست فقیری که در "گتو" زندگی می‌کنند با ۱۲ درصد بسیار کمتر از کودکان سیاهپوست است.
عکس: picture alliance / blickwinkel/Blinkcatcher
دو واقعیت
سیاهان و سفیدان آمریکا زندگی متفاوتی دارند و برداشت‌شان از واقعیت‌های موجود در آمریکا نیز باهم متفاوت است. سیاه پوستان آمریکا فکر می‌کنند که در عرصه‌های مختلف اجتماعی تبعیض نژادی در موردشان اعمال می‌شود؛ عرصه‌هایی چون برخورد با پلیس، برخورد با آنها در دادگاه، در محل کار، در فروشگاه یا رستوران.
عکس: Reuters/S. Lam
رویای برابری
سفیدپوستان آمریکا تبعیض نژادی در حق سیاهان این کشور را چون سیاهپوستان نمی‌بینند. آنها فکر می‌کنند شرایط سیاهپوستان بهتر شده است. ۳۵ درصد سفیدپوستان بر این نظرند که شرایط سیاه پوستان به نسبت پنج‌سال پیش بهتر شده، اما تنها ۲۶ درصد سیاهپوستان این نظر را اعلام کرده‌اند.
