دعوت بان کی‌مون از نمایندگان جمهوری اسلامی برای شرکت در کنفرانس موسوم به "ژنو۲" با واکنش‌های متفاوتی از سوی دیگر دعوت‌شدگان به این نشست روبرو شد.

مخالفان حکومت بشار اسد، در واکنش به این دعوت حضور خود را در کنفرانسی که قرار است چهارشنبه، دوم بهمن در مونترو (سوئیس)، نزدیک دریاچه ژنو برگزار شود، مشروط اعلام کرده‌اند.

به گزارش رویترز یکی از اعضای ائتلاف ملی سوریه عصر دوشنبه (۳۰ دی/ ۲۰ ژانویه) اعلام کرد اگر دبیرکل سازمان ملل دعوت خود از ایران را تا ساعت ۸ شب (به وقت اروپای مرکزی) پس نگیرد، مخالفان بشار اسد در کنفرانس شرکت نمی‌کنند.

در این میان کشورهای غربی بر موضع پیش خود تاکید دارند و معتقدند ایران برای شرکت در این نشست باید به صورت صریح و شفاف توافق‌های ژنو۱ را تایید کند.

پذیرش صریح توافق‌های ژنو۱

به گزارش رویترز، فرانسه از ایران خواسته است پیش از حضور در کنفرانس صلح سوریه پای‌بندی خود را به توافق‌های نشست ژوئن ۲۰۱۲، از جمله تشکیل یک دولت انتقالی در سوریه و با مشارکت مخالفان اعلام کند.

وزیر خارجه فرانسه، لوران فابیوس روز دوشنبه (۳۰ دی/ ۲۰ ژانویه) تاکید کرد که اگر ایران خواهان شرکت در گفت‌وگوهای صلح سوریه است باید این شرط را بپذیرد.

"کاخ سفید" نیز با انتشار بیانیه‌ای با اشاره به دعوت دبیرکل سازمان ملل متحد از ایران، خاطر نشان کرد که پذیرش توافق‌های ژنو۱ "به صورت علنی و شفاف" شرط حضور این کشور در گفتگوهای روز چهارشنبه است.

همچنین ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا که برای گفتگو با همتایان اروپایی خود در بروکسل به سر می‌برد بیستم ژانویه تصریح کرد ایران برای شرکت در گفتگوهای صلح باید از توافق‌های کنفرانس ژنو۱ حمایت کند.

آمریکا اصرار دارد که بشار اسد در آینده سیاسی سوریه نقشی نخواهد داشت. اختلاف بر سر این موضوع از موانع اصلی حل بحران سوریه و پایان دادن به جنگ داخلی سه ساله در این کشور به شمار می‌رود.

ایران: دعوت را بدون شرط می‌پذیریم

سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به بیانیه‌ی کاخ سفید گفت: «ما همواره ضمن رد هر گونه پیش‌شرط، از هر راهکار سیاسی برای حل بحران سوریه حمایت کرده و جزو اولین کشورهایی بوده‌ایم که بر گفت‌وگو و راه‌های مسالمت‌جویانه به عنوان تنها راه حل برای پایان دادن به بحران سوریه تاکید داشته‌ایم.»

به گزارش خبرگزاری ایرنا مرضیه افخم افزود، از نظر ایران کنفرانس ژنو۲ می‌تواند زمینه‌های مناسب برای برداشتن گام‌های موثر در این چارچوب را فراهم سازد. او گفته است که ایران بدون پیش‌شرط در گفت‌وگوهای ژنو شرکت می‌کند.

مطابق برخی گزارش‌ها ظاهرا ایران بیش از آنکه با توافق‌های قبلی مخالفت جدی داشته باشد با اصل مشروط کردن حضورش در مذاکرات صلح سوریه مشکل دارد.

خبرگزاری ایسنا از قول بان کی‌مون و به نقل از پایگاه خبری الشرق الاوسط نوشت: «من مذاکراتی با آقای جواد ظریف، وزیر خارجه ایران داشتم و او تاکید کرد که کشورش اجرای کامل معاهده ژنو یک را درک می‌کند.»

روسیه: پذیرش دعوت پذیرش شرط است

به گزارش خبرگزاری فارس، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه هفته گذشته پس از دیدار با همتای ایرانی خود مشروط کردن حضور ایران در ژنو را تعجب‌برانگیز خواند اما در عین حال گفت: «پذیرش بیانیه ژنو۱ برای همه شرکت کنندگان در ژنو۲ ضروری است و بیانیه ژنو۱ در واقع زیربنای نشست ژنو۲ خواهد بود و نفس پذیرش دعوت به حضور در ژنو۲ به معنای پذیرش بیانیه ژنو۱ است.»

بنابر این گزارش وزیر خارجه ایران، محمد جواد ظریف نیز گفته است: «تهران پیش‌تر از توافق‌هایی که در ژنو۱ به دست آمده بود استقبال کرده است.»

منابع خبری روسی از قول ظریف نوشته‌اند که "ایران هیچ شرطی علاوه بر چیزی که از سایر شرکت‌کنندگان خواسته شده باشد، نمی‌پذیرد."

به گزارش خبرگزاری فرانسه لاوروف دوشنبه، ۲۰ ژانویه تاکید کرده که فراهم نشدن امکان شرکت ایران در مذاکرات چهارشنبه "اشتباهی نابخشودنی" خواهد بود.

ایران، بخشی از معضل سوریه

لاوروف از دعوت بان کی‌مون از تهران به عنوان اقدامی مسئولانه تقدیر کرد و گفت، روسیه با حضور نمایندگان ائتلاف ملی سوریه در کنفرانس نیز مخالفتی نکرده گرچه این ائتلاف با حمایت "نیروهای بیرونی" شکل گرفته است.

ایران از معدود حامیان حکومت بشار اسد در خاورمیانه محسوب می‌شود و متهم است که در سرکوب مخالفان نقشی مستقیم و فعال بر عهده دارد.

نیروهای اپوزیسیون سوریه که با تعلل بسیار آمادگی خود را برای شرکت در کنفرانس مونترو اعلام کرده بودند پس از دعوت ایران به این نشست برای حضور خود شرط گذاشته است.

به گزارش خبرگزاری آلمان مخالفان بشار اسد می‌گویند ایران برای حضور در کنفرانس ژنو۲ باید علاوه بر پذیرش طرح آمریکا و روسیه برای تشکیل یک دولت انتقالی، نیروها و مشاوران نظامی خود را از سوریه خارج کند.

روالف موتسه‌نیش (Rolf Mützenich) کارشناس سیاست خارجی حزب سوسیال دموکرات آلمان معتقد است که دعوت دبیرکل سازمان ملل از ایران برگزاری کنفرانس ژنو را به مخاطره نمی‌اندازد.

او اعتقاد دارد که برآورد بان کی‌مون مبنی بر این که "ایران بخشی از معضل و احتمالا در عین حال می‌تواند بخشی از راه حل بحران سوریه باشد" درست است.