اولین جمعه اعتراضی ۱۴۰۲ در زاهدان با شعارهای ضد حکومتی
۱۴۰۲ فروردین ۴, جمعه
در نخستین جمعه اعتراضی زاهدان و گالیکش استان گلستان معترضان علیه حکومت و خامنهای شعار دادند. اینترنت در زاهدان دچار قطعی و اختلال شد و خطبههای نماز جمعه مولوی عبدالحمید که از اینستاگرام در حال پخش بود، قطع شد.
اولین جمعه اعتراضی در زاهدان و گالیکشعکس: UGC
تبلیغات
مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان، روز جمعه ۴ فرودین در نخستین نماز جمعه سال ۱۴۰۲ به کشتار معترضان و برخوردهای خشن با دستگیرشدگان در سال گذشته اشاره کرد و آن را "اشتباه و گناه سنگین" حکومت دانست.
عبدالحمید در ادامه صحبتهای خود اعتراض مسالمتآمیز را حق قانونی مردم دانست و از برخورد حکومت با معترضان انتقاده کرد. در این رابطه او به کشتهشدگان زاهدان هم اشاره کرد و آن را "سنگینترین گناهی دانست" که اتفاق افتاده است.
امام جمعه اهل سنت زاهدان همچنینگفت: «مردم زیادی در این سال عزادار شدند و برخلاف سنت و فرهنگ نوروز که به خاطر آمدن سال نو خوشحالی میکنند، بسیاری بر سر مزارها بوده و گریه میکردند.»
عبدالحمید همچنین اظهار امیدواری کرد سال ۱۴۰۲ سالی باشد که مردم ایران همه مشکلات را پشت سر بگذارند.
اینترنت در زاهدان قطع شد
کانال تلگرامی "رصد بلوچستان" روز جمعه ۴ فرودین (۲۴ مارس) گزارش داد مقامات امنیتی اقدام به قطع اینترنت شهر زاهدان کردند ولی مردم همانند هفتههای گذشته در مصلی حضور یافته و پس از اقامه نماز جمعه علیه حکومت شعار دادند.
رصد بلوچستان در ادامه گزارشهای خود نوشته است "مردم در اولین جمعه ماه رمضان و با زبان روزه به خیابانها آمده و خواستار سرنگونی حکومت خامنهای و برچیده شدن ظلم در این ماه مبارک" شدند.
معترضان بلوچ شعارهایی همچون "مرگ بر سپاهی و بسیجی"، "این آخرین پیامه هدف کل نظامه" "میمیریم میمیریم، ذلت نمیپذیریم" و "مرگ بر خامنهای"، "مولانای باغیرت حرف تو حرف ملت" سردادند.
معترضان در زاهدان برای بیست و پنجمین بار به خیابانها آمدند و اعتراض کردند. جمعههای اعتراضی پس از کشتار بلوچها در ۸ مهر ۱۴۰۱ آغاز شد.
گروه رسانههای "حال وش" که اخبار مربوط به بلوچها را پوشش میدهد تعداد کشتهشدگان احراز هویت شده اعتراضات زاهدان و خاش در جمعه خونین را دستکم ۱۲۱ نفر اعلام کرده است. بیش از ۳۰۰ تن نیز مجروح شدند که حدود ۱۵ نفر از آنان از ناحیه چشم جراحت برداشتند.
سربازی: بلوچها خواهان عدم تمرکزگرایی هستند
حبیبالله سربازی یکی از فعالان سیاسی شناختهشده میان شهروندان بلوچ در گفتگو با دویچه وله میگوید، در نخستین اعتراضات سال ۱۴۰۲ از باید منتظر "شکلگیری یک سری صفبندیهای جدیدی" باشیم. او تاکید میکند مردم شعار "ولایت، سلطنت، یکصد سال جنایت" را سر دادند و "در پلاکاردی خواهان برچیده شدن سیستم مرکزگرایی شدند".
سربازی افزود: «به نطر میآید که از زمانی که سیستم مرکزگرایی در ایران روی کارآمده وضعیت سیستان و بلوچستان روز به روز بدتر شده است چون همه رسیدگیها برای مرکز بوده و حتی همین الآن هم پروژه انتقال آب هلیلرود که تالاب جازموریان را به کلی خشک میکند به صنایع مرکز در راستای سیاست مرکزگرایی است. اینها پروژههای سسستم مرکزگرایان هستند که وضعیت بلوچستان را با چالش مواجه کرده است.»
ادامه اعتراضات ترکمنها و بلوچها در گالیکش
همزمان با زاهدان اعتراض اهل سنت ترکمن و بلوچ در گالیکش استان گلستان نیز ادامه داشت.
توهرا، "فعالان حقوق بشر ترکمنصحرا" در توییتی نوشته است معترضان ترکمن و بلوچ در اعتراضات خود در گالیکش خواستار آزادی زندانیان سیاسی شدند.
گرگیج خواستار شکسته شدن اعتصاب غذای زندانیان سیاسی شد
مولانا گرگیج در نماز جمعه ۴ فروردین خواستار شکستن اعتصاب غذای وحید بهشتی و زندانیان سیاسی شد.
گرگیج گفت: «این افراد اعتصاب را تنها راه رسیدن به خواستههای خود میدانند، لذا خواهان شکستن اعتصاب این عزیزان هستیم و امروز هم مردم ضمن روزه در اعتصاب هستند به امید آنکه به خواستههای خود برسند.»
وحید بهشتی، فعال سیاسی از روز پنجشنبه ۲۳ فوریه با خواست قرار دادن نام سپاه در لیست تروریستی مقابل وزارت خارجه بریتانیا در لندن تحصن و اعتصاب غذا کرده است.
"حکومتها هم مثل فصلها تغییر میکنند"
مدیر دارالعلوم فاروقیه با اشاره به سال نو و آمدن بهار گفت: «همانطور که فصلها تغییر میکنند حکومتها نیز تغیر میکنند، پس ظلم و گرفتن رشوه و رانتخواری و فسادهای کلان را متوقف کنید و قضات در دادگاه نیز قضاوت درستی داشته باشند.»
این عالم برجسته اهل سنت کشور در ادامه خواستار آزادی زندانیان سیاسی و پایان دادن پروندهسازی برای آنان شد.
آنچه جنبش "زن، زندگی، آزادی" در ایران تغییر داد
دستگاه تبلیغاتی جمهوری اسلامی جنبش "زن، زندگی، آزادی" را "اغتشاش" خواند و پس از سرکوب خشن، پایان آن را اعلام کرد. همزمان با روز جهانی زن، شاهد تصاویری از زنان ایرانی هستیم که نشانگر تن ندادن آنها به حجاب اجباری است.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
با قتل ژینا مهسا امینی پس از بازداشت توسط گشت ارشاد در روز سهشنبه ۲۲ شهریور ۱۴۰۱، جنبشی در ایران به راه افتاد که در تاریخ این کشور بیسابقه است. "زن، زندگی، آزادی" به شعار تحولخواهی و برگذشتن از جمهوری اسلامی تبدیل شد.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
جنبش "زن، زندگی، آزادی" از همان روز نخست با سرکوب، گلوله، بازداشت و شکنجه دهها هزار نفر از معترضان پاسخ داده شد. گرچه دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی اجازه انتشار هیچ آماری در این زمینه را نداده، اما محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه، در روز ۱۵ اسفند خبر "عفو" بیش از ۸۰ هزار نفر توسط رهبر جمهوری اسلامی را داد.
عکس: Fatemeh Bahrami/AA/picture alliance
منابع حقوق بشری شمار کشتهشدگان خیزش انقلابی "زن، زندگی آزادی" را از روز ۲۶ شهریور تا ۲۰ دی، ۵۲۰ نفر اعلام کردند که در میانشان ۷۰ کودک و نوجوان زیر ۱۸ سال دیده میشوند. ۱۰۹ نفر از بازداشتشدگان نیز در معرض خطر اعدام قرار دارند.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
جمهوری اسلامی اعتراضات را "اغتشاش" و معترضان را "اغتشاشگر" نامید و مسئولیت هیچ یک از کشتهشدگان را برعهده نگرفت. نهادهای امنیتی و رسانههای وابسته به آنها برای بسیاری از کشتهشدگان پروندهسازی کردند و علت مرگ آنان را "خودکشی"، "سقوط از بلندی"، "مصرف کنسرو ماهی مسموم" و یا "مسموم شدن به دلیل مصرف الکل" اعلام کردند.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در سارایوو گفت: «در اغتشاشات، پلیس به سمت احدی شلیک نکرده و هیچکس در ایران بر اثر شلیک پلیس یا برخورد پلیس و یا نیروهای امنیتی کشته نشد، بلکه برعکس به دلیل بهکارگیری سلاح گرم و سرد توسط عوامل خارجی که وارد ایران شدند یا افرادی که تحت تاثیر قرار گرفتند، بیش از ۶۷ نیروی پلیس در ایران به شهادت رسیدهاند، بدون اینکه شلیکی کنند یا از سلاح گرم استفاده کنند.»
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
در مقابل همه سرکوبها و انکارها، بر شمار زنانی که جنبش "زن، زندگی، آزادی" موجب شکستن ترس آنها از "حجاب اجباری" شد، افزوده گردید.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
اینک هر روز پیشنهادی از سوی یکی از ارگانها و مقامات جمهوری اسلامی برای برخورد با این زنان ارائه میشود. موسی غضنفرآبادی، رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، از طرحی ویژه خبرداد و گفت: «در این طرح با کشف حجاب، کارت ملی شخص مسدود میشود و تا زمانی که فرد بیحجاب، جریمه بیحجابیاش را پرداخت نکند، همه خدمات اجتماعی او مثل امکان بهرهبردن از سیستم بانکی کشور و… را از او میگیریم.»
عکس: Michinari Nishida/AP/picture alliance
در هفتههای اخیر حتی در برخی از شهرهای ایران رستورانها و داروخانههایی که به زنان بیحجاب خدمات ارائه کردند نیز پلمب شدند.
عکس: Vahid Salemi/AP/picture alliance
برخی ظاهر شدن زنان در معابر عمومی بدون حجاب را "قانون شکنی" میخوانند، زیرا به موجب تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی: «زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند، به حبس از ده روز تا دو ماه و یا از پنجاه هزار تا پانصد هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.»
عکس: Arne Immanuel Bänsch/dpa/picture alliance
پس از اعتراضات اخیر محمدصالح هاشمی گلپایگانی، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر جمهوری اسلامی، "قوانین نامساعد" را علت اصلی به سامان نرسیدن بحث عفاف و حجاب دانست و خبر از طرحی جدید داد و گفت: «ما در طرح جدید حجاب، جرم کشف حجاب را به تخلف تخفیف دادهایم.»
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
منتقدان میگویند: «در طول تاریخ بشر، قوانین زیادی وضع شدهاند که اشتباه بوده و بعدا لغو شدهاند». زمانی بردهداری قانونی بود، تفکیک نژادی در نظام آپارتاید در آفریقای جنوبی قانون بود و در آلمان نیز به مدت ۱۲۳ سال همجنسگرایی طبق پاراگراف ۱۷۵ قانون جزا، جرم محسوب میشد. این قانون اما در سال ۲۰۰۲ میلادی لغو و همه احکام صادره بر مبنای آن "نقض" شد.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
در ۴۴ سال تاریخ جمهوری اسلامی میلیاردها تومان بودجه صرف شده و ۲۶ دستگاه قانونگذار و اجرایی متولی و موظف به اجرای باصطلاح "حجاب و عفاف" بودند. تصاویر این روزهای خیابانهای شهرهای ایران اما موید شکست سیاست "حجاب اجباری" است.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
به گفته مسیح علینژاد، فعال حقوق زنان: «حجاب اجباری، دیوار برلین جمهوری اسلامی است». این دیوار با جنبش "زن، زندگی، آزادی" ترکهای سختی برداشته است.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
علیرغم همه فشارها و سرکوبها، ایجاد رعب و وحشت، اسیدپاشی و حمله با گاز سمی به مدارس دخترانه، باز هم زنان ایران شجاعانه به جمهوری اسلامی نه میگویند.