ارتش اوکراین اعلام کرد سه روستای "بلاهوداتنه"، "نسکوچنه" و "ماکاریوکا" که تحت کنترل روسها بودند، آزاد شدند. به گفته منابع اوکراینی در این ضدحملات شش تانک از نوع لئوپارد آلمانی و برادلی آمریکایی منهدم شدند.
تبلیغات
ارتش اوکراین از نخستین موفقیت نظامی، در چارچوب ضدحملات خود علیه نیروهای روسی خبر داد. نیروهای مسلح اوکراین روز یکشنبه (۱۱ ژوئن/ ۲۱ خرداد) موفق شدند سه روستا در منطقه دونتسک را بازپس بگیرند.
به گفته ارتش، سربازان اوکراینی ابتدا روستای "بلاهوداتنه"، واقع در شرق دونتسک را "آزاد" کردند. کمتر از سه ساعت بعد نیز گارد مرزی اوکراین از بازپسگیری روستای "نسکوچنه" خبر داده و اعلام کرد که پرچم اوکراین بار دیگر بر فراز این منطقه به اهتزاز درآمده است. شامگاه یکشنبه نیز معاون وزیر دفاع اوکراین خبر داد یک روستای دیگر به نام "ماکاریوکا" از روسها پس گرفته شده است.
نیروهای اوکراینی ویدئویی را منتشر کردند که نشان میدهد پرچم این کشور بر فراز یک ساختمان نیمه ویران، برافراشته شده است. گفته شده از سمت نیروهای روسی نیز چند تن به اسارت سربازان اوکراینی درآمدهاند. ارتش روسیه تا کنون در رابطه با این گزارشها اظهارنظر نکرده است.
این برای نخستین بار در چند ماه اخیر است که اوکراینیها موفق به بازپسگیری چندین منطقه شدهاند. پیشتر کییف تنها از بازپسگیری چند صد متر مربع در حومه شهر باخموت، پس از نبردی طولانی، خبر داده بود.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، شامگاه شنبه بدون اشاره به جزئیات گفته بود که این کشور عملیات "ضد حمله و دفاعی" خود علیه روسیه را آغاز کرده است.
کارشناسان نظامی معتقدند اوکراین در حال حاضر تلاش میکند تا نقاط ضعف را در خطوط دفاعی به شدت مستحکم روسیه شناسایی کرده و از آنها برای ضدحملات خود با هدف بازپسگیری مناطق اشغالی استفاده کند. اگر نیروهای اوکراینی موفق به نفوذ در منطقه زاپوریژیا شوند، میتوانند ارتباط زمینی میان روسیه و شبه جزیره کریمه را قطع کنند که این به معنای شکستی بزرگ برای روسیه خواهد بود. مسکو سال ۲۰۱۴ این شبه جزیره را به خاک خود ضمیمه کرد.
در همین حال یک گروه پیادهنظام اوکراین که در جنوب زاپوریژیا مستقر است، در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه تأیید کرد که شش تانک ارسالی از سوی متحدان غربی اوکراین، در اثر حملات روسیه منهم شدند. بنا بر این گزارش این تانکها از نوع برادلی آمریکایی و لئوپارد آلمانی بودهاند.
دستکم هفت کشته و ۳۵ تن مفقود
همزمان به گفته منابع اوکراینی روز یکشنبه در جریان عملیات تخلیه غیرنظامیان در منطقه سیلزده جنوب این کشور سه تن جان خود را از دست دادند. فرماندار منطقه خرسون اوکراین نیز در تلگرام نوشت، روز یکشنبه ده تن دیگر نیز بر اثر گلولهباران یک قایق نجات توسط نیروهای روسی، زخمی شدند.
به گفته مقامات اوکراینی آمار تلفات جانی تخریب سد کاخوفکا تا کنون به دستکم هفت تن رسیده است. ۳۵ تن نیز مفقود اعلام شدهاند.
جنگ در اوکراین و ضعف مرگبار تانکهای روسی
تصاویر منتشرشده از تجاوز نظامی روسیه به اوکراین از ضعف مرگبار تانکهای روسی "تی ۷۲" حکایت دارند. وقتی این تانکها مورد اصابت قرار میگیرند، برجکهایشان از بدنه جدا میشود. توضیحات بیشتر در این گزارش تصویری.
عکس: Rodrigo Abd/dpa/AP/picture alliance
تانک پرتیراژ
تانک "تی ۷۲" ارتش روسیه یکی از پر تیراژترین تانکهای جهان است و در ارتشهای ۳۸ کشور مورد استفاده قرار میگیرد. ده کشور دیگر نیز از این تانک تا سال ۲۰۱۸ استفاده میکردهاند.
عکس: picture-alliance/dpa
سری "تی"
سری "تی" تانکهای تهاجمی ارتش روسیه در دوران جنگ سرد با تانک "تی ۶۴" آغاز شد و با "تی ۷۲" و "تی ۸۴" ادامه پیدا کرد. البته "تی ۱۴ آرماتا" (عکس) که به آن "تی ۹۹" نیز گفته میشود جدیدترین تانک ارتش روسیه است که در سال ۲۰۱۵ از آن رونمایی شده است.
عکس: Alexander Zemlianichenko/AP Photo/picture alliance/dpa
مشخصات فنی تی ۷۲
تانکهای سری "تی" به نسبت همتایان غربی خود کوچکتر و از ارتفاع کمتری برخوردارند و برای کاربرد آن به پرسنل کمتری نیاز است. تانک تی ۷۲ دارای ۶ متر و ۹۰ سانتیمتر طول، ۳ متر و ۶۰ سانتیمتر عرض و ۲ متر و ۲۰ سانتیمتر ارتفاع است. این تانک با مهمات خود ۴۱ تن و ۵۰۰ کیلو وزن دارد، دارای موتوری با ۱۲ سیلندر و سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت است.
عکس: Reuters/M. Shemetov
مجموعه تی ۷۲
تانک تی ۷۲ دارای شمار زیادی زیرمجموعه است که برخی از آنها شامل تی ۷۲ اورال ساخته سال ۱۹۷۴، تی ۷۲ کا، تی ۷۲ آ ساخت سال ۱۹۷۵ و زیرمجموعههای آن، تی ۷۲ بی و زیرمجموعههای آن، تی ۷۲ اس و زیرمجموعههای آن و همچنین شمار دیگری از مدلهای این تانک که در الجزایر، رومانی و عراق ساخته شدهاند.
عکس: AFP/Getty Images
تسلیحات تی ۷۲
تانک تی ۷۲ دارای یک توپ ۱۲۵ میلیمتری با لوله صاف و بدون خان است با ۴۴ گلوله که ۲۲ عدد آن در یک خشاب به شکل "چرخ و فلک" و گرد در قسمت برجک تعبیه شده که بصورت اتوماتیک شلیک میشوند. دو مسلسل کالیبر ۷/ ۱۲ و ۶۲/ ۷ نیز بخش دیگری از تسلیحات این تانک را تشکیل میدهند. مدل تی ۷۲ آ همچنین مجهز به "مه افکن" ۸۱ میلیمتری است که ۳۰۰ متر مربع را مهآلود میکند.
عکس: Alexander Ermochenko/Reuters
استفاده جنگی
از تانک تی ۷۲ در جنگ ایران و عراق، جنگ قرهباغ، حمله عراق به کویت، جنگ دوم خلیج فارس، جنگ داخلی لیبی و سوریه و اخیرا در تجاوز نظامی روسیه به اوکراین استفاده شده است.
عکس: Daniel Leal-Olivas/AFP/Getty Images
قیمت تانک تی ۷۲
قیمت هر دستگاه تانک "تی ۷۲ ام یک" در سال ۱۹۹۲ معادل یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلار بوده است. البته قیمت آن به همراه مهمات و قطعات یدکی یک میلیون و ۸۰۰ هزار دلار بوده است.
عکس: Vladyslav Musiienko/REUTERS
ضعف اصلی تی ۷۲
وجود ۲۲ گلوله در یک خشاب بشکل "چرخ و فلک" در قسمت کف برجک باعث شده تا به محض اصابت یک دوشانداز ضد تانک مثل آر پی جی ۷ یا موشک ضد تانک جاولین این مهمات دچار آتشسوزی و انفجار شوند.
عکس: Maxym Marusenko/NurPhoto/IMAGO
شدت انفجار
شدت انفجار مهمات در تانک تی ۷۲ به حدی است که برجک تانک از بدنه جدا شده و تا ارتفاع یک ساختمان دو طبقه به هوا پرتاب میشود.
عکس: Zohra Bensemra/REUTERS
سرنوشت خدمه تانک
وجود مهمات در یک چرخ و فلک و شلیک اتوماتیک آن باعث کاهش تعداد خدمه در تانکهای روسی شده است. همه تانکهای روسی دارای یک فرمانده، یک توپچی یا هدفگیر و یک راننده هستند. در صورت هدف قرار گرفتن تانک و انفجار مهمات، این سه نفر خدمه از هیچ شانسی برای فرار برخوردار نیستند و درجا کشته میشوند.
عکس: Rodrigo Abd/dpa/AP/picture alliance
ضعفی که برطرف نشد
ضعف مرگبار تانکهای روسی و جدا شدن برجک آن از زمان جنگ دوم خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ میلادی و رویارویی تانکهای تی ۷۲ ارتش صدام حسین با نیروهای آمریکایی برای اولین بار مشخص شد. اما با گذشت سه دهه این ضعف همچنان پابرجاست و در اوکراین تلفات سنگینی به ارتش روسیه وارد میکند.
عکس: Marko Djurica /REUTERS
تلفات سنگین در اوکراین
به گزارش وزارت دفاع بریتانیا، ۵۸۰ دستگاه تانک متعلق به ارتش روسیه تا اواخر ماه آوریل در تجاوز به اوکراین نابود شدهاند.
عکس: Maxym Marusenko/NurPhoto/IMAGO
تلفات سنگین و آموزش خدمه
در مجموع ۲۰ هزار دستگاه از این تانک تولید شده است که ۹ هزار ۲۰۰ دستگاه آن در اختیار ارتش روسیه قرار دارد. از این تعداد تنها یک هزار ۲۰۰ دستگاه فعال و قابل استفاده هستند. ارتش روسیه شاید بتواند تانکهای منهدم شده را به سرعت جایگزین کند اما به گفته منابع نظامی، آموزش پرسنل این تانک و رساندن آنها به مرحله حضور در میدان جنگ تا یک سال طول میکشد.