اوکراین پس از تجاوز روسیه سومین واردکننده تسلیحات جهان شد
۱۴۰۱ اسفند ۲۲, دوشنبه
اوکراین در پی تجاوز نظامیان روسی به یکی از واردکنندگان اصلی تسلیحات جهان تبدیل شد که اغلب آنها کمک کشورهای غربی هستند. در شرق اوکراین نبردها بر سر شهر استراتژیک باخموت همچنان با شدت ادامه دارد.
تبلیغات
پس از تجاوز نظامیان روسی به اوکراین که ۲۴ فوریه سال پیش آغاز شد سیل کمکهای تسلیحاتی کشورهای غربی به این کشور به راه افتاد و تا کنون بیوقفه ادامه داشته است.
این کمکها که ایالات متحده آمریکا و آلمان در آن نقش مهمی دارند باعث شد که اوکراین در سال گذشته میلادی در جایگاه سومین واردکننده تسلیحات در جهان قرار گیرد.
موسسه پژوهشهای صلح (SIPRI) مستقر در استکهلم در تازهترین گزارش خود که شامگاه یکشنبه، ۲۱ اسفند (۱۲ مارس) منتشر شد میگوید در سال ۲۰۲۲ هند و عربستان سعودی پیشتاز واردات تسلیحات در جهان بودهاند.
جهش اوکراین از رتبه چهاردهم به سوم
در فاصله سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ سهم اوکراین از واردات جهانی جنگافزار و تجهیزات نطامی ۲ درصد بوده و کییف از این نظر در جایگاه ۱۴ قرار داشت.
موسسه سیپری در تازهترین گزارش خود میگوید تسلیحاتی که وارد اوکراین شدهاند در جلوگیری از پیشروی نیروهای روسی نقشی تعیینکننده داشتهاند.
روسیه در هفتههای ابتدایی جنگ موفق شد برخی مناطق، به طور عمده در شرق و جنوب اوکراین را اشغال کند اما نیروهای اوکراین از ابتدای پائیز با عقبراندن اشغالگران برخی شهرهای اشغال شده را بازپس گرفتند.
نیروهای روسی به تلافی شکستها حملههای گستردهای به زیرساختهای غیرنظامی و مناطق مسکونی در شهرهای بزرگ اوکراین را آغاز کردند که گفته میشود، در آنها از پهپادهای ساخت جمهوری اسلامی نیز استفاده شده است.
درگیریهای شدید بر سر تسلط بر شهر باخموت
ارتش روسیه از ابتدای آخرین ماه سال پیش با کمک مزدوران گروه شبهنظامی واگنر تدارک حمله گسترده به برخی مناطق استراتژیک شرق اوکراین، از جمله شهر باخموت را آغاز کرد. درگیری بر سر این شهر در تابستان هم جریان داشت.
در هفتههای اخیر نبردهای سنگینی در اطراف شهر باخموت گزارش شده و برخی مقامهای ارشد اوکراینی حدود دو هفته پیش احتمال عقبنشینی از این شهر را منتفی ندانستند.
منابع خبری روز دوشنبه به نقل از مقامهای دو طرف درگیری گزارش دادند نبردها بیش از پیش در مرکز شهر باخموت متمرکز شده و با شدت ادامه دارد.
اذعان به دفاع سرسختانه نیروهای اوکراینی
الکساندر سیرسکی، فرمانده نیروی زمینی ارتش اوکراین میگوید مزدوران گروه واگنر از جهتهای مختلف به سمت مرکز شهر باخموت در حرکت هستند و تلاش میکنند خطوط دفاعی نیروهای اوکراینی را در هم بشکنند.
یوگنی پریگوژین، فرمانده گروه واگنر گفته هر چه به مرکز شهر نزدیکتر میشویم درگیری شدیدتر و "آتش توپخانه دشمن" سنگینتر میشود.
فرمانده شبهنظامیان حامی مسکو در عین حال اذعان کرده که نیروهای اوکراینی برای هر متر از خاک خود سرسختانه میجنگند.
موقعیت "بسیار دشوار" متحدان مسکو در باخموت
پریگوژین با بیان این که "موقعیت دشوار، بسیار دشوار است" افزود، ذخایر و تسلیحاتی که ارتش اوکراین به باخموت ارسال میکند "بیپایان" است.
فرمانده گروه واگنر که از دوستان نزدیک ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه به شمار میرود پیش از این نیز گلایه کرده بود که نیروهای روسی و متحدانش با کمبود شدید تجهیزات و مهمات روبرو هستند.
باخموت در بخش اشغال نشده استان دونتسک در منطقه دونباس قرار دارد و از مراکز مهم حمل و نقل تجهیزات و از راههای ارتباطی اصلی نیروهای اوکراینی است.
مزدوران گروه واگنر که در نبرد برای تسلط بر باخموت نقشی محوری بر عهده دارند به تازگی اعلام کردند شرق این شهر را تصرف کردهاند.
مطابق ارزیابی موسسه پژوهشهای صلح، آمریکا با فاصله زیاد نسبت به دیگر کشورهای جهان بزرگترین صادر کننده تسلیحات است و ۴۰ درصد این بازار را در اختیار دارد.
موسسه مستقر در استکهلم میگوید روسیه با سهم ۱۶ درصدی از صادرات تسلیحات جهان در جایگاه دوم قرار دارد. جنگ اوکراین تجارت جنگافزار روسیه را با چالشهای جدی روبرو کرده است.
در ماههای اخیر گزارشهایی در رسانههای غربی منتشر شد مبنی بر این که احتمالا جمهوری اسلامی موشکهای بالستیک هم برای استفاده در جنگ علیه اوکراین در اختیار روسیه قرار خواهد داد.
رئیس جمهوری چین در راه دیدار با پوتین؟
زمزمههایی درباره کمک احتمالی تسلیحاتی چین به روسیه نیز به گوش میرسد که با واکنش تند کشورهای غربی و تهدید پکن به اعمال تحریم روبرو شده است. چین خود را در جنگ اوکراین "بیطرف" معرفی میکند و کمک تسلیحاتی به روسیه را تکذیب کرده است.
چین که تا به حال از محکوم کردن تجاوز نظامی به اوکراین خودداری کرده در سالروز آغاز حمله نظامیان روسی ازابتکار صلحی برای خاتمه دادن به درگیریها رونمایی کرد که با استقبال کییف و متحدانش روبرو نشد.
خبرگزاری رویترز میگوید، شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین قصد دارد به زودی برای دیدار با همتای روسی خود، پوتین به مسکو سفر کند.
رویترز به نقل از منابع آگاه گفته، این سفر احتمالا هفته آینده انجام خواهد شد. ولادیمیر پوتین ماه گذشته از سفر قریبالوقوع شی به مسکو خبر داده بود اما تا کنون به طور رسمی تاریخی برای این سفر اعلام نشده است.
سلاحهایی که غرب در اختیار اوکراین گذاشت به روایت تصویر
بدون کمکهای تسلیحاتی کشورهای غربی، اوکراین توان مقابله با تجاوز ارتش روسیه را نداشت. چه سلاحهایی برتری تسلیحاتی روسیه بر اوکراین را برهم زدند؟ در این گزارش تصویری ببینید:
تجاوز نظامی روسیه به اوکراین با ورود و پیشروی هزاران دستگاه تانک و زرهپوش به خاک این کشور آغاز شد. یکی از مهمترین سلاحهایی که بلای جان تانکهای روسی و مانع از پیشروی آنها شد موشک دوشانداز ضد تانک هدایت شونده جاولین (نیزه) است. طبق آمار رسمی فقط آمریکا ۴هزار و ۶۰۰ دستگاه از این موشکها را در اختیار اوکراین قرار داده و دیگر کشورهای غربی نیز شمار دیگری به اوکراین فرستادهاند.
آمریکا ۵ فروند هلیکوپتر ترابری نظامی میل ۱۷ ساخت روسیه که تاکنون ۱۵ هزار فروند از آن ساخته شده و در ۷۰ کشور مستقر هستند را در اختیار ارتش اوکراین قرار داده است. همچنین یکصد فروند پهپاد انتحاری نیز به ارتش اوکراین تحویل داده شده است.
عکس: Reuters/Kacper Pempel
پایان برتری هوایی با اف آی ام-۹۲ استینگر
نیروی هوایی اوکراین عملا از چند هواپیما و هلیکوپتر قدیمی ساخت اتحاد شوروی سابق تشکیل شده بود. تجاوز نظامی روسیه به اوکراین با برتری مطلق هوایی این کشور همراه بود که ارسال موشکهای دوشانداز ضد هوایی استینگر با سیستم گرمایاب به این برتری هوایی پایان داد. آلمان ۵۰۰ دستگاه، آمریکا ۱۴۰۰ دستگاه و سایر کشورهای غربی نیز مقادیر دیگری استینگر به اوکراین کمک کردند.
عکس: picture-alliance/epa/C. Rehder
موشک ضد تانک NLAW
سلاح دوشپرتاب و یک بار مصرف "ضد تانک سبک نسل بعدی" (NLAW) در سوئد توسعه یافته و در بریتانیا تولید شده است. بریتانیا تا ماه مارس ۶ هزار راکت به اوکراین کمک کرده که ۳ هزار و ۶۱۵ قبضه آن "NLAW" بوده است.
عکس: Pavlo Palamarchuk/AP/dpa/picture alliance
خوردوهای زرهپوش و کمکهای دارویی
دولت آلمان تاکنون ۸۰ دستگاه خودرو زرهپوش به همراه ۵۰ دستگاه آمبولانس و کمکهای دارویی دیگر به اوکراین ارسال کرده است.
عکس: Daniel Karmann/dpa/picture alliance
ارسال استرالا ۲ انبار شده در آلمان
از دوران جنگ سرد در انبارهای تسلیحاتی آلمان دمکراتیک (آلمان شرقی) موشکهای دوشانداز ضد هوایی استرلا ۲ ساخت اتحاد شوروی که در ناتو به آن "سام ۷" گفته میشد، نگهداری میشدند. به دستور دولت آلمان ۲۷۰۰ قبضه از این موشکها برای کمک به اوکراین فرستاده شدند. دیگر کشورهای عضو پیمان ورشو سابق مانند لهستان و رومانی نیز از این موشکها به اوکراین فرستادهاند.
عکس: Michael Mandt/Bundeswehr/dpa/picture alliance
هاموی، رادار و قایقهای گشتزنی
در میان کمکهای آمریکا به اوکراین ۷۰ دستگاه خودرو "هاموی" (هامر اچ وان)، ۳ فروند قایق گشتزنی، ۸ دستگاه سیستم رادار، ۲۵ هزار کلاهخود و ۲۵ هزار جلیقه ضد گلوله دیده میشود.
عکس: AFP/Getty Images/S. Supinsky
سلاح ضد تانک، مسلسل و فشنگ و غذای سربازی
پانصد قبضه "سلاح ضد تانک ۳" به همراه یک هزار گلوله، ۱۰۰ قبضه تیربار "ام ژ۳"، ۱۶ میلیون فشنگ، ۲۳ هزار کلاهخود، ۱۳۰۰ جلیقه ضد گلوله، ۳۵۰ هزار پرس غذای سربازی از دیگر کمکهای آلمان تا ماه مارس به اوکراین بوده است.
عکس: Philipp Schulze/dpa/picture alliance
توپ، خمپاره و فشنگ
آمریکا همچنین تاکنون ۶۰ میلیون فشنگ، بیش از یک میلیون خمپاره و گلوله توپ، ۳۰۰ قبضه خمپارهانداز، یک هزار قبضه کلت کمری، ۵ هزار قبضه تفنگ و ۶۰۰ قبضه مسلسل به ارتش اوکراین کمک کرده است.
عکس: Sgt Paris/Capers /UPI Photo/imago
کمکهای هلند
هلند نیز کمکهای نظامی به اوکراین ارسال کرده است. این کمکها شامل ۴۰۰ قبضه سلاح ضد تانک، ۲۰۰ قبضه موشک ضد هوایی استینگر، ۱۰۰ قبضه سلاح تکتیرانداز، ۳۰ هزار فشنگ مربوطه و دستگاه مینیاب میشود.
عکس: Bundeswehr/Walter Wayman
دفاع ضد پهپاد
ارتش اوکراین همچنین چهار سیستم دفاعی ضد پهپاد از آلمان دریافت کرده است. افزون بر این ارتش اوکراین ۱۶ دوربین دید در شب و همچنین دوربینهای دیگر نیز تحویل گرفته است.
عکس: Nicolas Armer/dpa/picture alliance
ارسال بیامپی به اوکراین
دولت آلمان به جمهوری چک اجازه داده است تا ۵۸ دستگاه "PbV-501" که سابقا به آن "بی ام پی ۱" گفته میشد را در اختیار اوکراین قرار دهد. این زرهپوشها قبلا متعلق به جمهوری دمکراتیک آلمان (آلمان شرقی) بود که پس از وحدت دو آلمان در اختیار ارتش آلمان قرار گرفتند که بعدا در پایان دهه ۹۰ میلادی به سوئد و از آنجا به جمهوری چک تحویل داده شدند. استفاده از این خودروها منوط به اجازه آلمان است.
عکس: Stefan Sauer/dpa/picture alliance
هدیه موشک ضد هوایی اس ۳۰۰
دولت اسلواکی سیستم موشکهای پدافند هوایی اس ۳۰۰ خود که ساخته روسیه است را به اوکراین هدیه کرده است. برد این موشکها بالغ بر ۱۰۰ کیلومتر است و بدین ترتیب باز هم از برتری هوایی روسیه کاسته شده است.
عکس: picture-alliance/dpa
ارزش کمکها تا حال چقدر بوده است؟
اتحادیه اروپا روز چهارشنبه ۱۳ آوریل (۲۴ فروردین) یک بسته ۵۰۰ میلیون یورویی به اوکراین کمک کرد که در مجموع کمکهای این اتحادیه به یک و نیم میلیارد یورو رسید. متعاقب آن دولت بایدن نیز از تحویل تجهیزات نظامی به ارزش ۸۰۰ میلیون دلار دیگر خبر داد که مجموع کمکهای ایالات متحده به اوکراین به ۲/ ۳ میلیارد دلار بالغ میشود. فرانسه نیز تاکنون ۱۰۰ میلیون یورو کمک نظامی کرده است.