اوکراین یک پهپاد ایرانی مورد استفاده روسیه را منهدم کرده است
۱۴۰۱ شهریور ۲۲, سهشنبه
برای اولین بار ارتش اوکراین پهپادی ایرانی را که از سوی روسیه در جنگ علیه این کشور استفاده شده، هدف قرار داده است. ارتش اوکراین گفته پلاک روی این پهپاد نشان میدهد که از نوع موسوم به "شاهد" است.
تبلیغات
خبرگزاری آسوشیتدپرس از کییف گزارش داده که ارتش اوکراین روز سهشنبه ۱۳ سپتامبر برای اولین بار اعلام کرده که با یک پهپاد انتحاری ایرانی که در میدان جنگ از سوی ارتش روسیه به کار گرفته شده بود، مواجه شده است.
سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی آمریکا در ماه ژوئیه گفته بودند که تهران صدها پهپاد حامل بمب به روسیه ارسال کرده تا از آنها در جنگ علیه اوکراین استفاده شود.
یک مقام نظامی اوکراین و نیز یک وبسایت نزدیک به ارتش این کشور تصاویری از لاشه این پهپاد را منتشر کردهاند. این پهپاد فرمی مثلثی یا دلتا شکل دارد و در ایران با نام "شاهد" به نمایش درآمده است.
مقام نظامی و وبسایت اوکراینی هردو گفتهاند که نیروهای اوکراینی در حمله کییف برای در هم شکستن خطوط روسیه در اطراف خارکیف در جبهه شرقی، این پهپاد را در نزدیکی کوپیانسک دیدهاند.
این تصاویر نشان میدهند که پهپاد شاهد توسط نیروهای اوکراینی سرنگون شده و بر اثر برخورد آنطور که برنامهریزی شده بود، منفجر نشده است.
بر اساس پلاک حکشده روی این پهپاد، مدل آن "M214 Geran-2" است که جزو سلاحهای روسیه نیست.
سفیر ایران در سازمان ملل به پرسش درباره این خبر پاسخی نداده است.
ایران چندین مدل پهپاد شاهد دارد. این پهپادها بر فراز ناوهای هواپیمابر آمریکایی در خلیج فارس به پرواز درآمده و در جنگ یمن از سوی شورشیان حوثی برای حمله به تاسیسات نفتی عربستان استفاده شدهاند. همچنین گفته شده دو ملوان که بر روی یک نفتکش عمانی بودند در سال ۲۰۲۱ در اثر حملات پهپادی کشته شدند.
گفته میشود پهپاد مثلثی شکل شاهد بردی حدود دو هزار کیلومتر دارد هرچند ایران اطلاعات کمی در این باره منتشر کرده است.
متخصصان این گونه پهپادهای حامل بمب را "مهمات در پرواز" مینامند. این پهپاد به مقصدی پرواز میکند که احتمالاً قبل از پرواز برنامه ریزی شده است و یا در هوا بر فراز هدف یا در برخورد با آن منفجر میشود.
پس از خروج امریکا از برجام و اعمال تحریمهای شدید علیه ایران، جمهوری اسلامی به روسیه نزدیکتر شده است. گفت و گوها برای بازگشت به برجام نیز فعلا متوقف شده است.
ارسال پهپاد از ایران به روسیه برای استفاده از جنگ علیه اوکراین در حالی صورت میگیرد که جمهوری اسلامی بر سر پرونده شلیک به هواپیمای مسافربری اوکراین نیز با کییف درگیر است. در اثر شلیک دو موشک سپاه به این هواپیما ۱۷۶ سرنشین آن کشته شدند.
ایران پیوسته خبرهای مربوط به ارسال پهپاد به روسیه را تکذیب کرده یا حداکثر آن را بخشی از از قراردادهای مربوط به قبل از شروع جنگ اوکراین توصیف کرده است. اطلاعات تازه اوکراین در باره استفاده از پهپاد شاهد در جنگ جاری توجیه و تکذیب ایران را دشوارتر خواهد کرد.
با مهمترین پهپادهای جهان آشنا شوید
تا سال ۲۰۰۷ میلادی تنها آمریکا بود که به "پرنده هدایتپذیر از دور" یا به اختصار "پَهپاد" نظامی سنگین مسلح بود. حالا بیش از ۳۰ کشور از این تکنولوژی استفاده میکنند. نگاهی به دنیای پهپادها در این گزارش تصویری:
عکس: AP Photo/picture alliance
پهپادها را میتوان در کنار ماموریت تعریف شده "شناسایی" یا "عملیاتی" با وزن، ارتفاع، برد و زمان پروازی هم تقسیمبندی کرد. بدین ترتیب پهپادهای تا ۲۰ کیلو گرم وزن جزو رده سبک، ۲۰ تا ۱۵۰ کیلو جزو رده نیمه سنگین و ۱۵۰ تا ۶۰۰ کیلو جزو رده سنگین و بالای ۶۰۰ کیلو وزن جزو رده فوق سنگین محسوب میشوند.
عکس: Liz Wolter/US Navy/picture alliance
Northrop Grumman X-47
از سری "B" این پهپاد رادار گریز در سال ۲۰۱۱ رونمایی شد و در اختیار نیروی دریایی آمریکا قرار گرفت. این پهپاد بیش از ۱۱ متر طول، با بالهای باز نزدیک به ۱۹ متر عرض و بیش از سه متر ارتفاع دارد. این پهپاد تا ارتفاع ۱۲ هزار و ۱۹۲ متری و شعاع ۲ هزار و ۷۷۰ کیلومتر پرواز میکند، میتواند در آسمان بصورت خودکار سوختگیری کند و قابلیت حمل ۲ هزار ۴۵ کیلوگرم سلاح را دارد.
عکس: AP Photo/picture alliance
CH-5
سری پنجم پهپادهای چینی چیزی کمتر از رقیب آمریکایی " MQ-9-Reaper" ندارند. این پهپاد ۶ هزار و ۵۰۰ کیلومتر برد دارد، میتواند ۶۰ ساعت در آسمان بماند و مسلح به ۲۴ راکت است و تا یک هزار کیلوگرم میتواند مهمات حمل کند. تولید سری دیگری از این پهپادها با توانایی ماندن ۱۲۰ ساعت در آسمان و افزایش برد آن به ۱۰ هزار کیلومتر در برنامه قرار دارد.
عکس: Shan He/dpa/picture alliance
General Atomics MQ-1
این پهپاد که پیشتر با نام "RQ1" شناخته میشد از سال ۱۹۹۵ تا سال ۲۰۱۸ مهمترین پهپاد شناسایی و بعدا عملیاتی ارتش آمریکا بود. در کشورهای افغانستان، پاکستان، بوسنی، لیبی، یمن و سوریه از آن صدها بار برای حملات نظامی هدفمند استفاده شده است. ۳۶۰ فروند از این پهپاد به نیروی هوایی آمریکا تحویل داده شد که آخرین آن در سال ۲۰۱۱ بود.
عکس: picture-alliance/dpa/T. Lopez
General Atomics MQ-9
از این پهپاد برای حمله به کاروان قاسم سلیمانی در عراق استفاده شد. " MQ-9" از سال ۲۰۰۷ به خدمت ارتش آمریکا درآمد و سری "بی" آن در روز ۲۰ مارس سال ۲۰۲۰ آزمایش شد. این پهپاد میتواند تا ۲۷ ساعت در آسمان بماند و توانایی حمل ۱۳۶۱ کیلو مهمات دارد. تا سال ۲۰۱۹ به نیروی هوایی آمریکا ۲۶۹ فروند تحویل داده شده است.
عکس: Reuters/J. Smith
RQ-4 Global Hawk
کمپانی "نورثروپ گرومن" سازنده سری پهبادهای "RQ" است. این پهپاد "شناسایی" است که ۴۶ فروند آن در اختیار نیروی هوایی و دریایی آمریکا قرار گرفته است. این پهپاد میتواند تا ۴۰ ساعت در ارتفاع ۲۰ کیلومتری پرواز و اطلاعات جمهآوری و مخابره کند.
عکس: Imago/US Air Force
Heron
پهپاد شناسایی هرون اسرائیلی در اختیار ارتشهای آلمان، هند، استرالیا، فرانسه، برزیل ترکیه، کانادا، آمریکا و ویتنام قرار گرفته است. از این پهپاد در عملیاتهایی با فاصله طولانی استفاده میشود، چرا که توانایی سی ساعت پرواز در ارتفاعی حدود ۱۰ کیلومتر را داراست.
عکس: Imago Images/StockTrek Images/O. Zidon
IAI Harop
صنایع هوا- فضای اسرائیل نیز با پهپاد انتحاری هاروپ در زمره پهپادهای مهم جهان جای گرفته است. هاروپ با یک هزار کیلومتر برد، ۶ ساعت پرواز و قابلیت حمل ۲۳ کیلو مواد منفجره را دارد و سامانههای ضد هوایی توانایی رهگیری و ردگیری آن را ندارند.
عکس: Getty Images/AFP/E. Piermont
Northrop Grumman MQ-8
یک بالگرد بدون سرنشین ساخت ایالات متحده آمریکا با قابلیت نشست و برخاست عمودی و توانائی اجرای عملیات از عرشه هر واحد شناور میباشد. سری "بی" این بالگرد به موشکهای ضد تانک و هوا به زمین مجهز شده است. تا کنون ۳۰ فروند از این هلیکوپترهای بدون سرنشین تحویل ارتش آمریکا شدهاند.
عکس: US Navy/picture alliance
Bayraktar TB2
ترکیه در سالهای اخیر به یک قدرت پهپادی تبدیل شده است. شرکت "سلجوق بایراکدار"، داماد رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه، سازنده این پهپادها است. از این پهپاد در مناطق کردنشین، شمال سوریه و جنگ لیبی استفاده شده و در منطقه ترکنشین جزیره قبرس نیز مستقر شدهاند. از سال ۲۰۱۷ نزدیک به یکصد فروند از این پهپاد در اختیار ارتش ترکیه قرار گرفته است.
عکس: Murat Cetinmuhurdar/Turkish Presidency/handout/picture alliance / AA
TAI Anka
صنایع هوا – فضای ترکیه همچنین سری پهپادهای "آنکا" را نیز ساخته است که بیش از ۲۶ ساعت در هوا میماند و قابلیت حمل ۲۰۰ کیلو مهمات را دارد و میتوان آن را از طریق ماهواره نیز کنترل کرد. این پهپاد دارای ۲۰۰ کیلومتر محدوده عملیاتی است.
عکس: TAI
شاهد ۱۲۹
ایران نیز به ساختن پهپادهای متعددی دست زده است که از ابابیل، پهپادهای سری مهاجر، شاهد، شاهد ۱۲۹، سریر اس ۱۲۰، فطرس، رعد ،شاهد ۱۲۳ و کمان ۱۲ میتوان نام برد. شاهد ۱۲۹ (عکس) از سال ۲۰۱۳ در خط تولید قرار گرفته، دارای ۲ هزار کیلومتر برد است و یک نمونه آن به چهار موشک ضد تانک سدید ۱ مجهز شده است.
عکس: Fars Agency
Lockheed Martin RQ-170
تازه در سال ۲۰۱۱ پس از سقوط یک فروند پهپاد شناسایی رادار گریز "آر کیو ۱۷۰" در خاک ایران، این پهپاد شهرت جهانی یافت. چند سال بعد جمهوری اسلامی ایران مدعی شد که موفق به مهندسی معکوس این پهپاد شده و ۵۰ دستگاه از آن را تولید کرده است.
عکس: dapd
S-70 Okhotnik-B
پس از فروپاشی اتحاد شوروی، روسیه در عرصه ساخت پهپاد از آمریکا عقب افتاد و تلاش اخیر این کشور با ارائه "سوخو ۷۰ اخوتونیک" شباهت زیادی به رقیب آمریکایی خود "RQ 170" دارد که چند سال پیش در خاک ایران سقوط کرد. این پهپاد میتواند ۲ تن مهمات حمل کند، سرعت آن یک هزار کیلومتر در ساعت و محدوده عملیات آن ۶ هزار کیلومتر است. از سال ۲۰۲۴ قرار است در اختیار ارتش روسیه قرار گیرد.
این پهپاد رادارگریز ساختِ کارخانهٔ داسو اویاسیون در کشور فرانسه است. این هواگرد برای نخستین بار در ۱ دسامبر ۲۰۱۲ میلادی مورد استفاده قرار گرفت و هدف آن تحقیقات بر روی تکنولوژی پهپادی است و قرار نیست مورد تولید سریالی قرار بگیرد.