محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران قرار است عصر سه‌شنبه (اول اکتبر/۹ مهر) در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس حاضر شود و ارزیابی سفر رئیس‌جمهور ایران به نیویورک را به اطلاع مجلسیان برساند. ظریف از جمله توضیح خواهد داد که ابتکار تماس تلفنی از سوی کدام‌یک از طرفین بوده است.

از زمانی که هیأت ایرانی از نیویورک به تهران بازگشته است، درگیر این موضوع فرسایشی شده‌که کدام طرف باعث و بانی گفت‌وگوی تلفنی میان اوباما و روحانی بوده و تابوی ۳۵ ساله را شکسته است.

اگرچه اوباما و روحانی در این تماس بر اراده سیاسی برای حل سریع مسئله هسته‌ای و همکاری در مسائل منطقه‌ای تأکید داشته‌اند و هر دو طرف و نیز بسیاری ناظران سیاسی این موضوع را مثبت و سازنده ارزیابی کرده‌اند، ولی مسئولان دولت روحانی از قرار معلوم باید حساب پس بدهند که خواست تماس از سوی ایرانی‌ها بوده است یا از طرف آمریکایی‌ها.

در واقع این اظهارات سوزان رایس، مشاور امنیت ملی آمریکا بود که تخم نفاق و ناآرامی را به دورن محافل محافظه‌کار و میانه‌رو حاکمیت ایران انداخت.

خانم رایس پس از بازگشت هیأت نمایندگی ایران به تهران در گفت‌وگو با شبکه سی‌ان‌ان، ضمن "صمیمانه" و "سازنده" خواندن نخستین تماس روسای جمهور ایران و آمریکا، اظهار داشت که روحانی از اوباما خواسته بود با او تماس بگیرد.

این اظهارات خانم رایس، توضیح پیرامون تماس تلفنی غیرمنتظره میان دو رئیس دولت ایران و آمریکا پس از ۳۵ سال را برای هیأت ایرانی پیچیده کرد. هیأت ایرانی می‌‌گوید که این اصرار آمریکایی‌ها بود که خواستار گفت‌وگوی تلفنی هرچند کوتاه با میان اوباما و روحانی شده بودند.

هر دو طرف مایل به گفت‌وگوی تلفنی بوده‌اند

وزیر امور خارجه ایران در صفحه فیسبوک خود به شرح دیدارهای خود در نیویورک پرداخته است. وی می‌نویسد: «از آغاز هفته که مقامات آمریکایی درخواست ملاقات بین دو رئیس جمهور را مطرح کرده بودند و به دلایل مختلف عملی نشده بود، کم و بیش تماس‌های غیررسمی بین دو هیئت ادامه داشت. در این میان ملاقات بنده و آقای کری در حاشیه جلسه ۵+۱ صورت گرفت و بعد هم در ادامه تماس‌های غیررسمی [با مقام‌های آمریکایی] مشخص شده بود که ممکن است دو رئیس‌[‌جمهور] بتوانند تلفنی صحبت کنند.»

ولی با این حال ظریف تأکید می‌کند که تماس نهایی برای گفت‌وگوی تلفنی را طرف آمریکایی گرفته است.

آقای ظریف ضمن "محترمانه و مثبت" خواندن این مکالمه ۱۵ دقیقه‌ی تلفنی می‌گوید: «نمی‌دانم چرا برخی در تهران این سفر و این مکالمه را که خاری در چشم بدخواهان ایران و اسلام و انقلاب است، با این حرکات نسنجیده زیر سؤال می‌برند.»

عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه و عضو هیأت اعزامی به نیوریوک نیز با تأکید بر این‌که آمریکایی‌ها در آخرین لحظات برای گفت‌وگوی تلفنی تماس گرفته‌اند، درباره مقدمات این تماس گفت: «تماس‌ها بین طرفین صورت گرفت و ایده‌های دیگری مطرح شد که در نهایت ایده گفت‌وگوی تلفنی مطرح و اوباما تلفنی با روحانی تماس گرفت و صحبت کردند.»

به گزارش فارس، عراقچی که در شبکه اول سیما سخن می‌گفت، معتقد است که روحانی "فصل جدیدی در سیاست خارجی کشور گشوده است... و تاریخ پرتنش [ایران و آمریکا] با یک گفت‌وگوی تلفنی به روابط معمول برنمی‌گردد.»

از نظر معاون وزیر خارجه ایران، "فضایی وجود دارد که باید گفت‌وگوها صورت گیرد" و رهبر جمهوری اسلامی نیز مخالفتی با آن ندارد.