حسین امیرعبداللهیان، معاون وزارت خارجه که در مصاحبه با واحد مرکزی خبر سخن می‌‌گفت آمریکا را متهم کرد که اهدافی مغرضانه در منطقه دنبال می‌کند و سیاست‌هایش در عراق و سوریه به تشدید فرقه‌گرایی منجر شده است.

عبداللهیان گفت: «آمریکا در عراق به جای مبارزه با تروریسم، تمرکز بر وحدت ملی و قدرت دولت و موسسات حکومتی بر تشدید فرقه‌گرایی متمرکز شده است.»

باراک اوباما روز پنجشنبه (۱۹ ژوئن/ ۲۹ خرداد) در جمع خبرنگاران به تشریح سیاست‌های آمریکا در مقابله با خطر قدرت‌گیری تروریسم در عراق پرداخت. او ضمن تشریح اقدامات امنیتی و نظامی، بر ضرورت تحولات سیاسی در عراق، از جمله تشکیل یک دولت فراگیر تاکید کرد.

رئیس جمهور آمریکا سپس بدون پشتیبانی از نوری مالکی، نخست‌وزیر عراق، گفت که دولت مورد نظر باید بر اساس نتایج انتخابات پارلمانی اخیر در عراق ایجاد شود.

گرچه "حزب دولت قانون" نوری مالکی در این انتخابات حائز بیشترین آرا شد، ولی تشکیل مجدد دولت از سوی وی با ابهاماتی روبرو بوده است. در روزهای اخیر و زیر فشار وضعیت بحرانی در غرب عراق، بیش از پیش امکان نخست‌وزیری مجدد مالکی زیر سؤال رفته است. بنا بر برخی گزارش‌ها، دولت آمریکا نیز در حال فاصله‌گیری هر چه بیشتر از مالکی است. در واشنگتن این گونه استدلال می‌شود که با رفتن مالکی که روابط تنگاتنگی با ایران دارد، سنی‌ها نیز انگیزه‌ای در حمایت از داعش نخواهند داشت.

اوباما همچنین در مورد سیاست ایران در عراق گفت: «در صورتی که مواضع ایران همچون موضع آمریکا درقبال بحران عراق بی طرفانه وبا درنظر گرفتن منافع همه گروه‌های عراقی باشد، کاخ سفید از آن حمایت خواهد کرد.»
رئیس جمهور آمریکا افزود که هرگونه تلاش از سوی ایران در حل بحران عراق که صرفا بر حمایت شیعیان متکی باشد به وخیم‌تر شدن بحران منجر می‌شود.

در سه سال اخیر ایران پیوسته از سوی کشورهای غربی متهم شده است که با حمایت یک‌جانبه از رژیم بشار اسد و نیز سیاست‌های دولت نوری مالکی عملا به میدان‌دارشدن افراط‌گرایی و قدرت‌گیری نیروهایی مانند داعش کمک کرده است.

انتقاد آیت‌الله سیستانی، حمایت ایران

روز جمعه (۲۰ ژوئن/ ۳۰ خرداد) اعلام شد که آیت‌الله سیستانی نیز خواهان تشکیل یک دولت وحدت ملی شده که "همه گروه‌های قومی و مذهبی در آن سهیم باشند و اشتباهات قبلی را تکرار نکند". این موضع سیستانی نیز به مثابه دوری بیشتر مرجع شیعه از نوری مالکی تلقی شده است.

امیرعبداللهیان در اظهارات خود در مصاحبه با واحد مرکزی خبر حمایت صریحی از مالکی نکرد، ولی لحن و جملات او بر قطع حمایت ایران از نخست‌وزیر کنونی عراق دلالت نداشت. او از جمله بر توجه به نتایج آرای انتخابات اخیر پارلمانی عراق تاکید کرد که حزب مالکی در آن بیشترین آرا را به دست آورده است؛ او راهکار حل و فصل بحران عراق را دارای دو گام دانست و افزود: «وحدت کرد، سنی و شیعه در مبارزه با تروریسم از طریق حمایت عملی همه کشورها و دولت‌ها و نیز وحدت سیاسی کردها، ‌اهل سنت و شیعه در روند سیاسی بر مبنای نتایج حاصل از انتخابات پارلمان اخیر این کشور با در نظر داشتن قطعی رای ماخوذه از مردم دو گام ضروری برای تحقق این هدف است.»

همزمان ائمه جمعه در ایران در خطبه‌های روز جمعه به دفاع از نوری مالکی، نخست‌وزیر عراق پرداختند. کاظم صدیقی، امام جمعه تهران پیشروی داعش را "توطئه کشورهای منطقه" دانست و افزود: «اکنون که نوری مالکی در انتخابات، دوباره در قدرت تثبیت شده، با سلاح تکفیر می‌خواهند برای آن چالش درست کنند».