ایران آژانس بینالمللی انرژی اتمی را متهم به نقض بیطرفی کرد
۱۴۰۰ خرداد ۲۰, پنجشنبه
نماینده ایران در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین، به آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره رویکردی جانبدارانه هشدار داد. او بی آنکه پاسخی به پرسشها درباره آثار اورانیوم در چند مرکز بدهد، رفتار آژانس را غیرحرفهای خواند.
تبلیغات
کاظم غریبآبادی، نماینده ایران در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین در سخنرانی خود در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی از عملکرد این آژانس و گزارش اخیر دبیرکل آن انتقاد کرد.
غریبآبادی روز پنجشنبه ۲۰ خرداد (۱۰ ژوئن) به فعالیتهای هستهای اسرائیل اشاره کرد و سکوت آژانس در قبال حمله به دانشمندان هستهای ایران و همچنین حمله اخیر به تاسیسات هستهای نطنز را نشانه عدم رعایت بیطرفی آژانس دانست.
نماینده جمهوری اسلامی مدعی شد که این سکوت و از جمله گزارش اخیر رافائل گروسی، دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی باعث ایجاد این شائبه میشود که این آژانس یک سازمان سیاسی است تا یک سازمان حرفهای.
غریبآبادی گزارش روز دوشنبه رافائل گروسی به شورای حکام آژانس را اقدامی "غیرسازنده" دانسته است. او با اشاره به نشستهای اخیر مقامات جمهوری اسلامی با دبیرکل آژانس و از جمله دیدار علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با او در تهران، مدعی شده که ایران نهایت همکاری با آژانس را از خود نشان داده است.
نماینده جمهوری اسلامی در وین همچنین ادعا کرد که در گزارش اخیر آژانس هیچ نکته جدیدی وجود نداشته و عملا تکرار گزارش پیشین این نهاد بوده است.
فرار به جلوی ایران
اظهارات کاظم غریبآبادی در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی نوعی فرار به جلو به شمار میآید. او روز دوشنبه هفتم ژوئن، پس از اعلام نظر رافائل گروسی درباره عدم همکاری مطلوب ایران با آژانس، این نهاد را متهم به "سیاسیکاری" کرده بود.
غریبآبادی در سخنرانی امروز خود نیز همین اتهام را تکرار کرده است. این در حالی است که رافائل گروسی در گزارش خود به شورای حکام به چند نکته مبهم در فعالیتهای هستهای ایران اشاره کرده بود.
از جمله به مشاهده آثار اورانیوم در تورقوزآباد و مرکزی در نزدیکی اصفهان. افزون بر آن، فاکسنیوز گزارش جدیدی درباره فعالیتهای مشکوک ایران در تاسیسات هستهای سنجریان منتشر کرده که متکی بر تصاویر ماهوارهای است.
گروسی از مقامات ایران خواستار توضیح پیرامون غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم شده بود. دبیرکل آژانس در عین حال گفته بود که این میزان غنیسازی اورانیوم توسط ایران هیچ توجیه غیرنظامی ندارد و عملا فاصله ایران تا دسترسی و تجهیز به جنگافزارهای هستهای کاهش جدی یافته است.
ایالات متحده آمریکا نیز به ایران در مورد عدم همکاری با آژانس هشدار داده است. مهلت همکاری محدود ایران با آژانس، تا روز ۲۴ ژوئن تمدید شده است. هدف از این تمدید، فراهم کردن شرایط برای کسب توافق هستهای در کمیسیون مشترک برجام اعلام شده بود.
آمریکا از ایران درخواست کرده است که اولتیماتومی برای همکاری با آژانس تعیین نکند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا از ایران درخواست کرده از انجام هر اقدامی که بتواند بر کسب توافق هستهای و احیای برجام تاثیری نامطلوب برجای نهد، بپرهیزد.
خروج از برجام و معاملاتی که دود میشوند
با امضای دونالد ترامپ، آمریکا از برجام خارج شد. سال گذشته شرکتهای آلمانی ۵/ ۳ میلیارد یورو به ایران و ۱۱۱ میلیارد یورو به آمریکا صادر کردند. معاملاتی که با خروج آمریکا از برجام به خطر افتادهاند در این گزارش تصویری:
عکس: Reuters/J. Ernst
با این امضای دونالد ترامپ، دولت آمریکا نه تنها از توافقنامه اتمی "برجام" خارج شده، بلکه میخواهد تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی را نیز بار دیگر از سر گیرد. بدین ترتیب هر شرکتی که با آمریکا و با دلار در سطح جهانی معامله میکند در صورتی که با ایران معامله کند، میتواند مشمول جریمه سنگینی بشود.
عکس: Reuters/J. Ernst
بسیاری از شرکتها و بخصوص بانکها معنی نقض تحریمها را بخوبی میدانند. کومرتس بانک آلمان در سال ۲۰۱۴ مجبور به پرداخت یک میلیارد و پانصد میلیون دلار و گروه "بی ان پی پاریبا" فرانسوی حتی ۹ میلیارد دلار جریمه پرداخت کرد.
عکس: picture-alliance/dpa
به گزارش اتاق بازرگانی آلمان، ده هزار شرکت آلمانی با ایران رابطه تجاری دارند و ۱۲۰ شرکت این کشور حتی با نیروی کار خود در ایران حضور دارند. آلمان در سال گذشته ۳ و نیم میلیارد یورو به ایران صادرات داشته درحالیکه ارزش صادرات آن به آمریکا بالغ بر ۱۱۱ میلیارد یورو بوده است.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Motahari
ایرباس بزرگترین بازنده خروج آمریکا از برجام است. در ژانویه سال ۲۰۱۷ ایران سفارش خرید یکصد فروند هواپیمای ایرباس را به ارزش ۲۳ میلیارد یورو داد. سه فروند هواپیما به ایران تحویل داده شد و حالا آمریکا اجازه صادرات این هواپیما به ایران را لغو کرده است. کمپانی اروپایی ایرباس بخشی از تولیدات خود را در آمریکا تامین میکند.
عکس: FARS
کمپانی آمریکایی بوئینگ دو قرارداد با شرکتهای ایرانی آسمان برای فروش ۳۰ عدد هواپیما به ارزش ۳ میلیارد دلار و نیز قرارداد فروش ۸۰ فروند هواپیما با شرکت ایران ایر به ارزش ۱۶ میلیارد دلار امضا کرد. این سفارشها هیچگاه در تولید لحاظ نشدند و حالا هم دنیس مویلنبرگ، مدیریت بوئینگ، اعلام کرده است که "ما پیرو سیاست دولت آمریکا هستیم".
عکس: picture-alliance/dpa/Stringer
تاریخ اولین حضور زیمنس در ایران به کشیدن خط تلگراف لندن – بمبئی در ۱۵۰ سال پیش برمیگردد. جو کایزر، مدیر کمپانی زیمنس، از نخستین مدیران آلمانی بود که در آغاز سال ۲۰۱۶ به ایران سفر کرد و قراردادهای میلیاردی فروش توربینهای گازی و مدرنیزه کردن قطارهای ایران را به امضا رساند.
عکس: picture-alliance/dpa/T. Hase
کمپانی هنکل هیچگاه از بازار ایران خارج نشد و به همین دلیل جایگاه قدرتمندی در صنایع تولید شوینده و چسب دارد. "کاسپار رورستد"، مدیر پیشین این کمپانی، در سال ۲۰۱۵ و قبل از "برچیده شده تحریمها" گفته بود: «فروش میلیونی ما در بازار ایران (سه رقم دارد) و به افزایش آن هم خوشبین هستیم.» این کمپانی سال گذشته ۲۰ میلیارد یورو فروش داشته که یک درصد آن از بازار ایران است.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Hitij
کمپانی دایملر، ایران خودرو و ماموت در ماه دسامبر سال ۲۰۱۷ قرارداد طولانی مدت تولید کامیون در ایران را به امضا رساندند. دایملر آلمان در سال ۲۰۱۰ سهم خود را در خودروسازی ایران واگذار کرده بود.
عکس: MEHR
کمپانی خودروسازی فولکس واگن هم تصمیم داشت از اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی با کمک ایران خودرو و ماموت با مدلهای تیگوان و پاسات وارد بازار ایران شود. این خودروها در نمایشگاه بینالمللی خودرو تهران در سال گذشته نیز عرضه شدند.
عکس: jamejamonline
بازار خودروی ایران بصورت "سنتی" در دست صنایع خودروسازی فرانسه است. این صنایع از آنجایی که با آمریکا رابطهای ندارند، دستشان برای سرمایهگذاری در ایران بازتر است. کمپانی "PSA" در سال ۲۰۱۶ قرارداد همکاری برای تولید سه مدل پژو را در سال ۲۰۱۶ با ایران خودرو به امضا رساند. این سرمایهگذاری ۴۰۰ میلیون یورویی هنوز به نتیجه و سودی نرسیده و طرف ایرانی هم توان مالی ندارد.
عکس: Tasnim
خودروساز فرانسوی رنو در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد یک سرمایهگذاری بزرگ به همراه خط تولید در ایران خواهد داشت. کارلوس غُصن (یا به فرانسوی گون- Carlos Ghosn) مدیر اجرایی شرکتهای خودروسازی رنو در آن زمان گفته بود که "بازار ایران دارای پتانسیل بینظیری است".
عکس: IRNA
بازار و صنایع نفت و گاز ایران یکی از بازارهای جالب توجه برای شرکتهای بینالمللی است. شرکت ایتالیایی "سایپم" (Saipem) که در عرصه تولید خط لوله و پایانههای نفت و گاز فعال است قرادادی به مبلغ ۳ میلیارد و پانصد میلیون یورو با ایران امضا کرده است.
عکس: Mehr
رئیس کمپانی نفتی اِنی (Eni)، کلادیو دسکالزی هم جزو اولین مدیرانی بود که با پایان تحریمها راهی تهران شد. دو طرف تمایل به همکاری داشتند اما قراردادها در حد "مطالعات برای توسعه میدان کیش و فاز سوم میدان دارخوین" باقی ماند. از سوی دیگر انی از ایران طلبکار است که به دلیل تحریمها امکان پرداخت بدهی برای ایران وجود نداشت.
عکس: picture-alliance/AP Photo/A. Medichini
برخلاف کمپانی ایتالیایی انی، کمپانی بریتانیایی – هلندی "شل" سالها به دلیل تحریمها راهی را پیدا نمیکرد تا بتواند بدهی دو میلیارد دلاری خود به ایران را پرداخت کند. کمپانی نفتی شل سفارش جدید دیگر به ایران نداده و قراردادهای جدید هم در حد "مطالعه برای توسعه میادین آزادگان جنوبی، یادآوران و کیش" است.
عکس: FARS
کمپانی فرانسوی توتال اعلام کرد که پنج میلیارد دلار در میدان پارس جنوبی سرمایهگذاری میکند. دولت آمریکا در مورد این سرمایهگذاری "استثنا" قائل شد و اجازه آن را صادر کرد. حال امکان دارد با تحریمهای جدید این اجازه هم لغو شود. پاتریک پویان، مدیرعامل توتال، در ماه مارس ابراز امیدواری کرد تا اجازه آمریکا بهقوت خود باقی بماند. او گفت در غیر این صورت ما بار دیگر برای دریافت اجازه تلاش خواهیم کرد.