در گرماگرم مذاکرات ایران و آژانس برای شفاف‌سازی جنبه‌های مبهم برنامه هسته‌ای ایران و نیز در آستانه‌ی مذاکرات ۱+۵ با ایران، که آن نیز تلاشی جهت یافتن راه‌حلی دیپلماتیک برای مناقشه هسته‌ای ایران است، روزنامه واشنگتن‌پست گزارشی منتشر کرده که نشانگر تلاش تهران برای تسریع فعالیت‌های هسته‌ای است.

واشنگتن پست روز پنجشنبه (۱۴ فوریه/۲۶ بهمن) نوشت ایران حدود یک سال پیش تهیه یک‌صد هزار قطعه مگنت مخصوص را به چین سفارش داده است. این تعداد قطعات برای ساخت ۵۰ هزار سانتریفوژ جدید کافی هستند.

سانتریفوژها ابزار اصلی و تعیین‌کننده در غنی‌سازی اورانیوم هستند. عملیات غنی‌سازی یکی از مراحل مهم در چرخه تولید اورانیوم با غظلت بالاست که هم مصارف صنعتی دارد و هم می‌توان از آن در ساخت سلاح اتمی استفاده کرد. به گفته ناظران خارجی ایران هم‌اکنون احتمالا حدود ۱۰ هزار سانتریفوژ فعال در اختیار دارد.

بنابر نوشته واشنگتن‌پست، کاربرد مشخص و ویژه مگنت‌های سفارشی ایران، سانتریفوژهای IR-1 است. هم‌اکنون حدود ۱۰ هزار دستگاه از این نوع سانتریفوژها در تاسیسات نطنز در حال فعالیت هستند. ۲۸۰۰ دستگاه دیگر از این نوع سانتریفوژها در تاسیسات زیرزمینی فردو، در نزدیکی قم، نصب شده‌اند، اما ظاهرا هنوز وارد چرخه فعالیت نشده‌اند.

مگنت‌های جدید که تاریخ سفارش آنها اواخر سال ۲۰۱۱ بوده می‌تواند شمار سانتریفوژهای ایران را به شدت افزایش دهد.

"پروژه‌ای در جنوب ایران"

ظاهرا اسناد مربوط به سفارش مگنت‌های مخصوص سانتریفوژ ابتدا توسط "موسسه علوم و تحقیقات بین‌المللی" کشف شده است. براساس این اسناد، سفارش‌دهنده تاجری از شهر شیراز است. این شخص در سفارش خود گفته است، این مگنت‌ها در "پروژه‌ی جدید در کارخانه‌ا‌ی در جنوب ایران" به‌کار خواهند رفت.

در اسناد سفارش اطلاعات ویژه‌ای درباره اندازه و ویژ‌گی‌های مگنت‌های سفارشی ثبت شده، اما بخشی از آن سیاه شده است.

اولی هاینونن، سربازرس سابق آژانس در امور ایران به واشنگتن پست گفته است، داده‌های مندرج در سفارش‌نامه مخصوص قطعات سانتریفوژهای IR-1 است. به گفته این کارشناس، مقام‌های ایران پیشتر از ساخت و راه‌اندازی ۵۰ هزار سانتریفوژ تازه خبر داده بودند. تعداد مگنت‌های سفارش‌ داده شده با این ادعای مقام‌های ایران هم‌خوانی دارد.

اولی هاینونن در عین‌حال گفته است، سالانه ۱۰ درصد قطعات به‌کار رفته در دستگاه‌های مرکز غنی‌سازی فرسوده می‌شوند و باید با قطعات جدید جایگزین شوند، بنابراین بخشی از مگنت‌های سفارشی برای همین منظور بوده و به عنوان قطعات یدکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

گزارش واشنگتن‌پست روشن نکرده که بخشی یا همه صد هزار قطعه مگنت سفارشی به ایران حمل شده است یا نه، اما ابعاد این سفارش نشان از آن دارد که تلاش رژیم ایران برای پیشبرد و توسعه برنامه اتمی خود بسیار گسترده و جدی است. واشنگتن‌پست از قول یک دیپلمات اروپایی، که نامی از او نبرده، نوشته است، هدف تهران دستیابی به پیشرفت سریع در این زمینه است.

بنابر گزارش واشنگتن‌پست تحریم‌های بین‌المللی فروش چنین قطعاتی به ایران را ممنوع کرده است.

مسئولان ایران اتهام‌ها و سوءظن‌ها نسبت به برنامه هسته‌ای خود رارد می‌کنند و مدعی‌اند که این برنامه اهدافی صرفاَ صلح‌آمیز دارد. این مواضع ایران به شدت مورد تردید جامعه جهانی است.