"ایران در ازای بخشی از درآمدهای نفتی خود غذا و دارو وارد می‌کند"
۱۳۹۲ اردیبهشت ۱, یکشنبه
به گزارش خبرگزاری مهر، مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران روز یکشنبه (اول اردیبهشت) گفت: «در شرایط فعلی علاوه بر فروش نفت با ارزهای رایج، امکان تهاتر نفت خام با دارو، غذا و کالا نیز فراهم شده است.»
احمد قلعه‌بانی میزان مطالبات نفتی ایران از کشورها و شرکت‌های خارجی را "حدود ۴ میلیارد" دلار خوانده و گفته است که در حال حاضر هماهنگی برای وصول این مطالبات توسط بانک مرکزی انجام می‌شود. او اضافه کرده است: «بر این اساس هیچ گونه هماهنگی یا مذاکره‌ای بین بانک مرکزی و شرکت نفت انجام نمی‌شود.»
مدیر عامل شرکت نفت ایران جزئیات بیشتری در خصوص مشتریان نفت ایران و نحوه انجام مبادله نفت خام با کالاهای یادشده را فاش نساخته است.
رستم قاسمی، وزیر نفت ایران، روز گذشته اعلام کرده بود که شرکت هلندی بریتانیایی شل از جمله شرکت‌های نفتی است که مطالبات خود را تا کنون به ایران پرداخت نکرده است. او بدون ذکر جزئیات اضافه کرد که بر سر نحوه بازپرداخت این بدهی‌ها توافقی میان ایران و شل صورت گرفته و پیش‌بینی کرد که وصول مطالبات "به زودی" محقق خواهد شد.
به گفته وزیر نفت ایران، اتحادیه اروپا و سازمان ملل مجوزهای لازم برای پرداخت بدهی‌های شل را صادر کرده‌اند.
شرکت شل در گزارش سالانه خود مربوط به سال ۲۰۱۲ میزان بدهی‌های خود به ایران را ۲ میلیارد و ۳۳۶ میلیون دلار برآورد کرده و نوشته است که به دلیل تحریم‌ها علیه ایران، این شرکت قادر به بازپرداخت بدهی‌های خود به این کشور نیست. آذرماه سال گذشته شمس‌الدین حسینی، وزیر اقتصاد دولت دهم، اعلام کرده بود که به خاطر تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، این کشور نتوانسته ۵۰ درصد از درآمدهای نفتی خود را وصول کند.
نفت در برابر غذا
وضع چندین مرحله تحریم‌های شدید علیه ایران از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا موجب شده تا صادرات نفت ایران تا حد قابل توجهی کاهش یابد. اوپک به تازگی با استناد به منابع ثانویه اعلام کرد که تولید نفت ایران از ۷۲/ ۲ میلیون بشکه در روز در ماه ژانویه ۲۰۱۳ به ۶۷/ ۲ میلیون بشکه در روز در ماه فوریه کاهش یافته است.
فروردین‌ماه امسال (۱۳۹۲) نیز خبرگزاری رویترز در گزارشی با اشاره به کاهش چشمگیر صادرات نفت ایران نوشت که انتظار می‌رود میزان صادرات روزانه نفت از ایران در ماه مارس تنها ۱۵/ ۱ میلیون بشکه باشد.
در ماه‌های اخیر دسترسی ایران به درآمدهای نفتی خود بیش از پیش دشوار شده است. چین، هند و ژاپن از جمله خریداران عمده نفت ایران هستند که مشمول معافیت‌های آمریکا شده‌اند اما با این حال به خاطر تحریم‌ها، بیشتر خریداران نفت ایران قادر به پرداخت پول آن نیستند.
دی‌ماه سال گذشته یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی هشدار داده بود که ادامه تحریم‌های آمریکا، ایران را به سوی برنامه‌های "نفت در برابر غذا" پیش خواهد برد.
برنامه نفت در برابر غذا از جمله به دنبال تحریم‌های سازمان ملل علیه عراق به اجرا درآمد. این محدودیت پس از حمله عراق به کویت در سال ۱۹۹۵ مقرر شد و تا زمان حمله نظامی آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ ادامه داشت. در چارچوب این برنامه عراق تنها اجازه داشت تا از درآمدهای نفتی خود برای رفع نیازهای غذایی و دارویی استفاه کند.
اجرای این طرح موجب شد تا وضعیت اقتصادی عراق در آن سال‌ها به شدت بحرانی شود و همچنین توان نظامی این کشور کاهش چشمگیری پیدا کند.