ایران: قطعنامه شورای حکام غیرقانونی است؛ پایان توافق قاهره
۱۴۰۴ آبان ۳۰, جمعه
بیانیه وزارت خارجه ایران در واکنش به قطعنامه تازه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بامداد جمعه ۳۰ آبان ۱۴۰۴ منتشر شد.
این بیانیه، قطعنامه اخیر شورای حکام را "غیرقانونی و ناموجه" خوانده و اعلام کرده که به تفاهم ۹ سپتامبر با آژانس، موسوم به "توافق قاهره" خاتمه داده است.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش از این در روز پنجشنبه ۲۹ آبان با صدور قطعنامه‌ای از ایران خواسته بود تا همکاری کامل و فوری با آژانس داشته باشد، اطلاعات دقیق درباره ذخایر اورانیوم با غنای نزدیک به سطح تسلیحاتی در اختیار بازرسان آژانس قرار دهد و اجازه دسترسی به سایت‌های هسته‌ای کشور را فراهم کند.
دیپلمات‌هایی که به دلیل محرمانه بودن رای‌گیری پشت درهای بسته نخواستند نامشان فاش شود اعلام کردند که ۱۹ کشور از ۳۵ عضو شورای حکام به این قطعنامه رأی مثبت دادند.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی در بیانیه خود مدعی شده است که تصویب قطعنامه شورای حکام "با اعمال فشار" آمریکا، آلمان، فرانسه و بریتانیا بر کشورهای عضو این نهاد به تصویب رسیده است.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
این بیانیه همچنین سه کشور اروپایی و آمریکا را متهم می‌کند که این مصوبه را بر شورای حکام "تحمیل" کرده‌اند و این کشورها با "رویکرد غیرمسئولانه"، اقدام به "استفاده ابزاری از آژانس جهت اعمال فشار بر جمهوری اسلامی" کرده‌اند.
در متن قطعنامه جدید شورای حکام آمده است که جمهوری اسلامی بر اساس تصمیمات بین‌المللی احیاشده در سپتامبر ۲۰۲۵، موظف به تعلیق تمامی فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی اورانیوم و بازفرآوری از جمله تحقیق و توسعه و پروژه‌های مربوط به آب سنگین است.
همچنین از ایران خواسته شده است تا مطابق پروتکل الحاقی عمل کند و اطلاعات کامل درباره وضعیت ذخایر اورانیوم غنی‌شده و تاسیسات تحت پادمان را در اختیار آژانس قرار دهد.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی مدعی شده که این قطعنامه "با بهره‌برداری از تفوق عددی گروه غرب و حامیان آن در شورای حکام" و "بدون همراهی نزدیک به نیمی از کشورهای عضو شورای حکام، از جمله با مخالفت دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل" به تصویب رسیده است.
بیشتر بخوانید: تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
وزارت خارجه جمهوری اسلامی در ادامه با بیان این ادعا که این قطعنامه، "مبانی بنیادین معاهده منع اشاعه را نقض می‌کند" می‌افزاید که قطعنامه در عین حال، "مطالبات غیرقانونی مندرج در قطعنامه‌های منسوخ‌شده شورای امنیت مبنی بر تعلیق غنی‌سازی را بازگو می‌کند."
بیانیه وزارت خارجه همچنین در ادامه مدعی شد که شورای حکام، از لحاظ حقوقی "فاقد هرگونه صلاحیتی برای بازگرداندن قطعنامه‌های خاتمه‌یافته شورای امنیت سازمان ملل است."
این بیانیه همچنین با حمله به غرب، محتوای قطعنامه مصوب آژانس را حاکی از "قلدرمآبی آمریکا و رفتار مزورانه سه کشور اروپایی" دانسته و مدعی شده که توقف فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس در برخی مراکز هسته‌ای ایران، بنا به گزارش مدیر کل آژانس، در نتیجه مستقیم حملات نظامی آمریکا و اسرائیل بوده است.
بیانیه وزارت خارجه از آمریکا به دلیل آن چه که "خروج یکجانبه و غیر قانونی از برجام در سال ۲۰۱۸" خوانده انتقاد کرده و واشنگتن به دلیل حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران، "مقصر اصلی وضعیت موجود قلمداد شده است.
این بیانیه همچنین ضمن حمله به آلمان، فرانسه و بریتانیا می‌نویسد که این کشورها "به دلیل نقض‌های مستمر تعهدات برجامی" و همراهی با آمریکا و اسرائیل در حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران در خرداد ۱۴۰۴ و نیز "به دلیل پیش‌قدم شدن در فرآیند موسوم به اسنپ‌بک"، "باید خود پاسخگوی پیامد‌های بسیار زیانبار رفتار‌های خود باشند."
وزارت خارجه جمهوری اسلامی در ادامه بیانیه خود با بیان این که سه کشور اروپایی و آمریکا با نادیده‌گرفتن "عملکرد مسئولانه و مبتنی بر حسن نیت ایران"، موجب "اخلال در مسیر مثبت ایجادشده بین ایران و آژانس" شدند می‌نویسد که این کشورها با اقدامات خود، "ایران را ناگزیر به اعلام خاتمه تفاهم مورخ ۹ سپتامبر کردند."
بیشتر بخوانید: کشورهای غربی: ایران اطلاعات کامل هسته‌ای ارائه دهد
در بخش پایانی این بیانیه با اشاره به تفاهم قاهره آمده است که جمهوری اسلامی، پیش از این در تعامل با آژانس، "شیوه‌نامه تعامل با آژانس در وضعیت جدید را در تاریخ ۹ سپتامبر امضا کرده بود" و بر اساس آن روند، "همکاری با آژانس را با فراهم آوردن امکان بازرسی از برخی تاسیسات هسته‌ای از سر گرفته بود."
بیشتر بخوانید: عراقچی: اورانیوم ما زیر آوار تاسیسات هسته‌ایِ بمباران‌شده است
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی پیش از این در واکنش به تصویب قطعنامه ارائه‌شده از سوی آلمان، فرانسه، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، این اقدام را موجب "خدشه‌دار شدن اعتبار" آژانس توصیف کرده و گفته بود: «این کشورها با این اقدام خود و بی‌توجهی به تعاملات و حسن نیت ایران، اعتبار و استقلال آژانس را خدشه‌دار کرده و موجب اخلال در روند تعاملات و همکاری‌های آژانس و ایران می‌شوند.»
عراقچی همچنین روز پنجشنبه ۲۹ آبان از ارسال نامه‌ای رسمی به رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، خبر داد و تصریح کرد، در این نامه اعلام شد که تفاهم قاهره "دیگر معتبر نبوده و خاتمه‌یافته تلقی می‌شود."
به گفته وزیر خارجه جمهوری اسلامی، پس از اجرایی شدن مکانیسم ماشه، این تفاهم "عملا دیگر مبنایی در روابط ایران و آژانس در حوزه پادمان نبود."
توافق قاهره ۱۸ شهریور با میانجی‌گری مصر حاصل شد. ایران با امضای این توافق پذیرفت اجازه دسترسی به تمام تأسیسات هسته‌ای خود را به بازرسان بدهد. پس از اقدام سه کشور اروپایی برای کلید زدن مکانیسم ماشه، شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی روز ۲۹ شهریور اعلام کرد "مسیر همکاری با آژانس تعلیق خواهد شد."
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
عراقچی پس از اجرایی شدن مکانیسم ماشه نیز اعلام کرده بود که توافق قاهره دیگر نمی‌تواند مبنای همکاری تهران با آژانس باشد.
پس از جنگ ۱۲ روزه و بمباران سایت‌های هسته‌ای ایران توسط اسرائیل و آمریکا، جمهوری اسلامی همچنان به بازرسان آژانس اجازه ورود به تأسیسات اتمی آسیب‌دیده را نداده است.