احتمال داده می‌شود که یک کشتی "جهان ۱" متعلق به ایران ‌که در ماه ژانویه توسط یمن ضبط شد، با محموله جنگی خود عازم سومالی بوده است. رویترز این خبر را روز سه‌شنبه (۲ ژوئیه/ ۱۱ تیر) با استناد به گزارش محرمانه سازمان ملل متحد که توسط این خبرگزاری رؤیت شده، منتشر کرد.

مأموران ساحلی یمن با کمک نیروی دریایی آمریکا کشتی "جهان ۱" را، روز ۲۳ ژانویه در سواحل این کشور توقیف کردند. به گفته مقامات آمریکایی و یمنی این کشتی حامل یک انبار بزرگ سلاح از جمله موشک‌های زمین به هوا بوده که از ایران بارگیری شده و قرار بوده به دست شورشیان یمنی برسد.

این گزارش محرمانه که به نوشته رویترز از سوی گروه نظارت سازمان ملل در سومالی و اریتره تهیه و تنظیم شده، به نقل از مقامات یمنی می‌نویسد که احتمالا مقصد سوخت دیزلی که بار این کشتی بوده، سومالی بوده است.

این گروه نظارتی که تحریم‌های سازمان ملل را پی‌گیری می‌کند، در این گزارش نسبت به افتادن این تسلیحات به دست شبه‌نظامیان اسلامگرای الشباب اظهار نگرانی کرده است. شورای امنیت سازمان ملل اوایل سال جاری میلادی از تحریم‌ها علیه دولت شکننده سومالی که مورد حمایت غرب است، کاست. گروه نظارتی سازمان ملل به‌ویژه در این شرایط نگران دستیابی الشباب به جنگ‌افزارهای تازه است.

احتمال ارسال سلاح برای الشباب

در گزارش محرمانه سازمان ملل صراحتا عنوان نشده که محموله تسلیحاتی این کشتی عازم سومالی بوده، اما یک دیپلمات شورای امنیت گفته است، در صورتی که قضیه ارسال سوخت دیزل بار این کشتی به سومالی صحت داشته باشد، نمی‌توان ارسال محموله‌های دیگر این کشتی از جمله تسلیحات به سومالی را منتفی دانست.

در همین حال به نوشته رویترز علیرضا میریوسفی، سخنگوی مطبوعاتی نمایندگی ایران در سازمان ملل، هر گونه ارتباط ایران با گروه الشباب را رد کرده است. او این گزارش را "بدون پایه و اساس یا مبتنی بر حداقل عقلانیت" خوانده است.

با این حال یک دیپلمات غربی به رویترز گفته است که کشف بیش از ۱۶ هزار بلوک مواد منفجره C4 در کشتی جهان ۱ ظن ارتباط ایران با گروه الشباب را تقویت می‌کند، زیرا شورشیان حوثی یمن بر خلاف پیکارجویان الشباب از این نوع مواد منفجره استفاده نمی‌کنند.

اظهارات خدمه کشتی

کارشناسان سازمان ملل در گزارش خود نوشته‌اند: «مقامات یمنی خاطرنشان کرده‌اند که این محموله تسلیحاتی قرار بوده به مبارزان حوثی در شمال یمن برسد. اما گروه نظارت تحقیقاتی را در زمینه احتمال ارسال بخشی از محموله جهان ۱ به سومالی انجام داده است. مقامات امنیتی در پاسخ به پرسش‌های این گروه تأیید کرده‌اند که احتمالا مقصد محموله سوخت سومالی بوده است.»

نویسندگان گزارش اضافه کرده‌اند که "خدمه این کشتی در مصاحبه با یک منبع دیپلماتیک در عدن فاش ساخته‌اند که سوخت دیزل این کشتی قرار بوده به سومالی ارسال شود."

این گزارش همچنین می‌گوید که پنج عضو از پنل کارشناسی هشت نفره سازمان ملل در مورد تحریم ایران، اطلاعات به دست آمده را به طور واضح گویای نقش مرکزی تهران در عملیات قاچاق سلاح دانسته‌اند.

در مقابل سه عضو دیگر این پنل که به نقل از دیپلمات‌های سازمان ملل از کشورهای روسیه، چین و نیجریه بوده‌اند، اظهار داشته‌اند که رخداد جهان ۱ نه نقض "قطعی" بلکه "احتمالی" ممنوعیت اعمال شده از سوی سازمان ملل در مورد صادرات اسلحه ایران بوده است.

دولت آمریکا به تازگی در گزارش سالانه خود درباره تروریسم بین‌المللی، ایران را بزرگترین حامی تروریسم در جهان خوانده بود. در این گزارش حمایت‌های ایران از "فعالیت‌های تروریستی در جنوب شرقی آسیا، اروپا و آفریقا از دهه ۱۹۹۰ به بعد" بی‌سابقه توصیف شده بود.

دولت یمن بارها ایران را به حمایت از فعالیت‌های تجزیه‌طلبانه در خاک خود متهم کرده و خواستار توقف این حمایت‌ها شده است.

مقام‌های یمنی معتقدند که ایران می‌کوشد با حمایت از شورشیان شیعه مذهب حوثی در شمال، و گروه‌های جدایی طلب در جنوب، ثبات یمن را برهم زند. ایران هم متقابلا عربستان سعودی را عامل بحران یمن و برهم زدن وحدت این کشور قلمداد می‌کند.