ایران و آمریکا درحال "مذاکرات غیرمستقیم" برای تبادل زندانی
۱۴۰۲ خرداد ۲۲, دوشنبه
به گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران مذاکرات تهران و واشنگتن بر سر تبادل زندانیان ادامه دارد و از طریق "واسطهها" صورت میگیرد. او همچنین به "تحرک بخشی" به مذاکرات هستهای و لغو تحریمها اشاره کرد.
تبلیغات
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی روز دوشنبه ۲۲ خرداد در کنفرانس خبری خود درباره مذاکرات پیرامون تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا گفت این مذاکرات "از طریق واسطهها ادامه دارد".
او نسبت به موفقیت رایزنیها در این زمینه ابراز "امیدواری" کرد و افزود: «همه چیز بستگی به اراده طرف مقابل دارد».
دو روز پیش وبسایت خبری "اکسیوس" به نقل از چهار منبع آگاه خبر داد که واشنگتن در حال مذاکره غیرمستقیم با ایران است تا موجبات آزادی شهروندان آمریکایی زندانی در ایران را فراهم کند. سیامک نمازی، مراد طاهباز و عماد شرقی، سه شهروند ایرانی آمریکایی سالها است در زندان جمهوری اسلامی محبوسند. منتقدین میگویند حکومت ایران از زندانیان دوتابعیتی و شهروندان دیگر کشورها به عنوان گروگانی برای امتیازگیری استفاده میکند.
همزمان با آمریکا کشورهای اروپایی نیز تلاش گستردهای را برای آزادی شهروندان خود از زندانهای جمهوری اسلامی آغاز کرده و در مقابل آن امتیازات قابل توجهی نیز به جمهوری اسلامی میدهند. از جمله این امتیازات تبادل یک امدادگر بلژیکی با اسدالله اسدی، دیپلمات ایران بود که به جرم دست داشتن در یک اقدام تروریستی در بلژیک زندانی بود.
جمعه گذشته نیز وزیر خارجه بلژیک از اقدامات کشورش "در سطح اروپا" برای آزادی احمدرضا جلالی، پژوهشگر ایرانی-سوئدی، خبر داد. در این مورد نیز همانند مورد اسدالله اسدی، کشور عمان میانجی است.
حجا لحبیب هنگام سفر به مسقط، پایتخت عمان گفت همراه با جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و چارلز میشل، رئیس شورای اروپا، خواهان آزادی آقای جلالی و لغو مجازات اعدام است.
تلاش حکومت ایران برای لغو تحریمها
سخنگوی وزارت امورخارجه درباره برخی "گمانهزنیها" مبنی بر تبادل پیامها میان ایران و آمریکا پیرامون تداوم مذاکرات و لغو تحریمها گفت: «تبادل پیامها و رایزنی دیپلماتیک با طرفهای مقابل در سطوح مختلف از طریق کشورهای واسطه و دوست ادامه داشته و دارد».
او به "تحرک بخشی به مذاکرات" برای لغو تحریمها با واسطه مقامهای عمان اشاره کرد و گفت ایران از این طریق "پیامهایی با طرف مقابل" تبادل کرده است و این "پیامها ادامه دارد."
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران نیز پیشتر به فیگارو گفته بود که روند دیپلماتیک و مذاکره با اتحادیه اروپا درخصوص موضوع هستهای تداوم دارد.
به گفته کنعانی "مبنای مذاکرات لغو تحریمها همان توافق امضا شده است" او اخبار مبنی بر "توافق موقت" به عنوان جایگزینی برای برجام را رد کرد و این اخبار را "مورد تایید" ندانست.
روزنامه جروزالم پست سهشنبه گذشته در گزارشی از "نگرانی اسرائیل از توافقی موقت بر سر برنامه هستهای جمهوری اسلامی" خبر داد و به نقل از گیلاد اردان، سفیر اسرائیل در سازمان ملل نوشت که چنین توافقی برنامه هستهای جمهوری اسلامی را "به حالت تعلیق در میآورد، اما اورانیوم غنیشده و پیشرفت هستهای ایران را به عقب برنمیگرداند" و تهران در ازای آن "از امتیازات اقتصادی برخوردار میشود".
روز گذشته علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی خود گفت که اگر حکومت ایران میخواست میتوانست به طرف سلاح هستهای برود. او در عین حال تاکید کرد که "زیر بار چیزی بیشتر از مقررات پادمانی" نباید رفت.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل اخیرا از آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای "تسلیم شدن" در برابر جمهوری اسلامی به شدت انتقاد کرده است. روزنامه بریتانیایی فایننشالتایمز، روز جمعه ١٢ خرداد، به نقل از چند "دیپلمات و تحلیلگر" گزارش داده بود که رابرت مالی، نماینده ایالات متحده آمریکا در امور ایران، چندین بار با امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی در مقر سازمان ملل متحد، در نیویورک دیدارو گفتوگو کرده و این گفتوگوها عمدتا بر امکان تبادل زندانیان با جمهوری اسلامی متمرکز بودە است.
در گزارش روزنامه فایننشالتایمز آمده بود کە تبادل موفقیتآمیز زندانیان بین ایران و آمریکا میتواند "شرایط را برای هرگونه مذاکرات هستهای بهبود بخشد".
تکذیب مذاکرات مستقیم با آمریکا
به گزارش ایسنا، محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره کننده ایران در زمان مذاکرات هستهای در گفتوگو با العربی گزارشهای منتشر شده مبنی بر "مذاکرات مستقیم و محرمانه" جمهوری اسلامی با آمریکا را رد کرد و گفت: «این گزارشات صحت ندارد و مذاکرات ایران و آمریکا به طور غیرمستقیم و از طریق سه واسطه مانند عمان یا سازمان ملل انجام میشود.»
او تاکید کرد که مذاکرات "درخصوص مساله تبادل زندانیان و آزادی اموال بلوکه شده ایران" است و "طرفهای ایرانی و آمریکایی در این مذاکرات در یک اتاق باهم نشست برگزار نمیکنند."
سنت "گروگانگیری" در سیاست خارجی جمهوری اسلامی به روایت تصویر
گروگانگیری در ایران سال ۱۳۵۸ با حمله به سفارت آمریکا مرسوم شد و با زندانی کردن و پروندهسازی برای گردشگران، محققان و دو تابعیتیها و سپس معامله بر سر آنها ادامه یافت. شماری از پروندهها در این گزارش تصویری:
عکس: Fars
گروگانگیری دیپلماتهای آمریکایی
در روز ۱۳ آبان سال ۱۳۵۸ تعدادی "دانشجو" که بعدا بیشتر آنها دارای پست و مقام کلیدی در جمهوری اسلامی شدند، به سفارت آمریکا حمله کردند و دیپلماتهای این کشور را گروگان گرفتند. ۶۶ دیپلمات آمریکایی ۴۴۴ روز یعنی تا روز ۱۱ ژوئیه ۱۹۸۰ گروگان بودند. این اقدام "دانشجویان خط امام" مسیر سیاست ایران در عرصه داخلی و خارجی را کاملا تغییر داد.
عکس: Fars
جیسون رضاییان
جیسون رضاییان، خبرنگار ایرانی-آمریکایی و مدیر دفتر تهران روزنامهٔ واشنگتن پست بود. او به همراه همسرش یگانه صالحی در ۳۱ مرداد ۱۳۹۳ به اتهام جاسوسی دستگیر شدند. صالحی در ۱۴ مهر آزاد شد، ولی رضاییان در ۵ خرداد ۱۳۹۴ در دادگاهی به جاسوسی و فعالیت تبلیغی علیه نظام محکوم شد. رضاییان در ۲۶ دی ۱۳۹۴ به همراه سه آمریکایی دیگر در چارچوب مبادله زندانیان آزاد شد.
عکس: picture-alliance/dpa
سیامک نمازی و باقر نمازی
سیامک نمازی، شهروند ایرانی- امریکایی، مدیر دفتر برنامهریزی استراتژیک شرکت نفتی "کرسنت" در امارات بود. او در تیرماه ۱۳۹۴ برای دیدار خانوادهاش به ایران سفر کرد و بازداشت شد. باقر نمازی ۸۳ ساله برای پیگیری وضعیت فرزند بازداشت شدهاش، در بهمن ۱۳۹۴ به ایران رفت اما او هم در تاریخ سوم اسفند همان سال بازداشت شد. این دو به اتهام "همکاری با دولت متخاصم آمریکا" به ۱۰ سال حبس محکوم شدهاند.
عکس: iran-emrooz
ژیو وانگ
ژیو وانگ، دارای ملیت چینی، ساکن آمریکا و دانشجوی دانشگاه پرینستون، به اتهام "جاسوسی" به ۱۰ سال زندان محکوم شد. وانگ دانشجوی دوره دکترای رشته تاریخ دانشگاه پرینستون و مسلط به زبان فارسی بود که پس از سفر به ایران برای کارهای تحقیقاتی پایاننامه دوره دکترایش، در تابستان ۱۳۹۵ بازداشت شد. وانگ بعدا با مسعود سلیمانی، پژوهشگر سلولهای بنیادی که در آمریکا بازداشت شده بود، مبادله شد.
کایلی مور گیلبرت، استاد دانشگاه استرالیایی در پاییز ۱۳۹۷ از سوی ماموران حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت و به اتهام جاسوسی حکم ۱۰ سال زندان دریافت کرد. او ۵ آذر ۱۳۹۹ در جریان مبادله با ۳ ایرانی که به اتهام بمبگذاری ناموفق علیه دیپلماتهای اسرائیلی در تایلند زندانی بودند، آزاد شد. جولی گینگ، گردشگر و مارک فیرکین وبلاگنویس استرالیایی نیز به دلایل نامشخصی در ایران بازداشت و آزاد شدند.
عکس: Department of Foreign Affairs and Trade of Australia/REUTERS
مایکل وایت
مایکل وایت، عضو سابق نیروی دریایی امریکا، در تابستان ۱۳۹۷ به ایران سفر کرد و در اوایل مرداد همان سال در مشهد بازداشت شد. دادگاه عمومی مشهد در اسفند ۱۳۹۷ او را برای دو اتهام "توهین به رهبری" و "پست عکسی در شبکههای اجتماعی" به ۱۰ سال حبس محکوم کرد. به گزارش سی ان ان مایکل وایت پس از تحمل دو سال زندان با مجید طاهری پزشک ایرانی که به نقض قوانین تحریم متهم و زندانی بود مبادله شد.
عکس: picture-alliance/AP Photo/White family
کامران قادری
کامران قادری، شهروند ایرانی اتریشی، در سفر به ایران، در ۱۲ دی ۱۳۹۴ بازداشت شد. قادری دارای دکترای برق و الکترونیک از دانشگاه وین، فعال در حوزه آیتی و مدیر شرکت آوانک در وین بود. او پیش از بازداشت، بارها برای شرکت در سمینارهای علمی و تحقیقی و معاملههای تجاری به تهران رفتوآمد داشت. قادری در دادگاه انقلاب به اتهام "همکاری با دول متخاصم" به ۱۰ سال حبس محکوم شد.
عکس: iranhumanrights
ارس امیری
ارس امیری کارمند"بریتیش کانسیل" (شورای فرهنگی بریتانیا) و دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه کینگستون چند روز پس از بازگشت به ایران به قصد دیدن مادر بزرگ بیمارش، در ۲۳ اسفند ۱۳۹۶ از سوی ماموران وزارت اطلاعات به اتهام "تبانی و اجتماع علیه امنیت ملی" بازداشت اما با قرار وثیقه آزاد شد. او در شهریور ۱۳۹۷ به اتهام "اداره شبکه براندازی علیه امنیت داخلی کشور" بازداشت و به ۱۰ سال حبس محکوم شد.
عکس: iranianuk.com
کامیل احمدی
کامیل احمدی، شهروند دوتابعیتی ایرانی بریتانیایی، پژوهشگر اجتماعی و مردمشناس، از ۲۰ مرداد ۱۳۹۹ بازداشت شد. او در دادگاه انقلاب اسلامی به ریاست ابوالقاسم صلواتی به ۹ سال و ۳ ماه حبس و پرداخت ۶۰۰ هزار یورو جریمه محکوم شد. جرم او تلاش برای "اعمال نفوذ در طرح افزایش سن ازدواج، ترویج و پشتیبانی از همجنسگرایی، سعی در تجزیه ایران بوسیله پژوهش و ارسال گزارش خلاف به سازمال ملل" عنوان شد.
عکس: didarnews
نازنین زاغری رتکلیف
نازنین زاغری رتکلیف، شهروند دوتابعیتی ایرانی بریتانیایی و مدیر پروژههای "بنیاد خیریه تامسون رویترز" فروردین ۱۳۹۵ در فرودگاه "امام خمینی"، در حالی که قصد خروج از ایران را به همراه دختر نوزادش داشت، از سوی ماموران حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت شد. دادگاه انقلاب او را بعد به اتهام «جاسوسی»، به پنج سال حبس محکوم کرد. او در پایان این مدت محکومیت دوباره برای یک "پرونده جدید" به محاکمه کشیده شد.
عکس: Jamie Wiseman/picture alliance
ناهید تقوی
ناهید تقوی، ۶۶ ساله، زندانی دوتابعیتی ایرانی آلمانی است که روز ۲۵ مهر ۱۳۹۹ بازداشت شد. او معمار بازنشسته است که سالها با دو گذرنامه و بدون هیچ مشکلی میان آلمان و ایران در رفت و آمد بود. مریم کلارن، دختر او میگوید: «در ابتدا اتهامات او امنیتی اعلام شده بود؛ اما به دلیل دسترسی نداشتن به پرونده، اطلاع دقیقی از اتهامات وارد شده در دست نیست.»
عکس: Privat
احمد رضا جلالی
احمدرضا جلالی، پزشک، استاد و پٰژوهشگر مدیریت حوادث مترقبه است و با خانوادهش مقیم سوئد بوده است. او در سفری به ایران بازداشت و به اتهام «فساد فیالارض از طریق جاسوسی برای دولت متخاصم اسراییل» محکوم به اعدام شده است. او بارها تمام اتهامات را رد و اعلام کرده تحت شکنجه جسمی و روانی، وادار به اعتراف علیه خودش شده است.
فریبا عادلخواه و رولاند گابریل مارشال
فریبا عادلخواه، پژوهشگر دوتابعیتی ایرانی فرانسوی در ایران، خرداد ۱۳۹۸ از سوی حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران به اتهام جاسوسی بازداشت و به ۵ سال حبس محکوم شد. رولاند گابریل مارشال شریک زندگی او نیز که برای دیدنش به ایران رفت بازداشت شد. مارشال در مارس ۲۰۲۰ با جلال روحالله نژاد مبادله و آزاد شد.
عکس: Sciences Po
مسعود مصاحب
مسعود مصاحب، زندانی دوتابعیتی ایرانی اتریشی ۷۳ ساله، تاجر و دبیر کل انجمن دوستی اتریش و ایران، در بهمن ۱۳۹۷ بازداشت شد. مصاحب از سال ۱۳۴۴ در اتریش زندگی میکند. تلویزیون دولتی ایران بریدههایی از مصاحبه با مصاحب را پخش و او را به انتقال اخبار و اطلاعات مربوط به "فناوری پهپادی، موشکی و اتمی ایران" به سازمان اطلاعات آلمان (BND) متهم نمود. او به ۱۰ سال حبس محکوم شده است.
عکس: Mehr
انوشه آشوری
انوشه آشوری مهندس ۶۵ ساله و نماینده شرکت تکنو خلاق در بریتانیا به اتهام "اتصال به موساد" به تحمل ۱۰ سال حبس، ۲ سال حبس بابت تحصیل نامشروع و استراد ۳۳ هزار یورو پولی که از او کشف شده به نفع جمهوری اسلامی محکوم شد. شهرزاد ایزدی همسر او گفته که انوشه آشوری هرگز فعالیت سیاسی یا مقام دولتی در زندگی نداشته و در ارتباط با اسراسر محرمانه دولتی نیز نبوده است.
عکس: Elika Ashoori
بنجامین بریر
شش اسفند ۱۳۹۹ اعلام شد که بنجامین بریر گردشگر فرانسوی از ۹ ماه پیش در مشهد به اتهام "جاسوسی و تبلیغ علیه نظام" در بازداشت به سر میبرد. بریر به خاطر پرواز یک پهپاد در دشتهای نزدیک مرز ایران و ترکمنستان بازداشت شد. او همچنین به دلیل طرح این سئوال که «چرا حجاب در جمهوری اسلامی اجباری ولی در سایر کشورهای اسلامی اختیاری است» با اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام نیز روبرو شده است.