ایران و تردید‌ها در مورد طرح "گام به گام" روسیه
۱۳۹۰ تیر ۲۶, یکشنبه
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه این طرح را که «طرح گام به گام برای تعامل موثر با ایران» نام گرفته، دو روز پیش به همتای آمریکایی خود ارائه کرد.
بر اساس این طرح، ایران در چارچوب یک جدول زمانی مشخص، به پرسش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای خود پاسخ خواهد داد. لاوروف گفته است، پاسخگویی در هر مرحله خاص از سوی ایران، با یک‌سری اقدامات تشویقی نظیر لغو برخی تحریم‌ها و کاهش میزان تحریم‌ها دنبال خواهد شد.
هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا روز شنبه (۱۶ ژوئیه) اعلام کرد که پیشنهاد روسیه برای بازگرداندن ایران به دور میز گفت‌وگوها را بررسی و کارشناسانی را برای مشورت با مقام‌های روسیه به آن کشور اعزام خواهد کرد.
وزیر خارجه آمریکا تاکید کرد که واشنگتن به سیاست دو وجهی خود که بر فشار و تعامل استوار است، ادامه داده و قصد دارد که با مقام‌های روسیه راه‌های تعامل موثر با ایران را بررسی کند. مقام‌های رسمی ایران اما تا کنون در باره طرح روسیه اظهارنظری نکرده‌اند. برخی رسانه‌های داخل ایران خبر داده‌اند که ایران حتی از مفاد طرح روسیه خبر ندارد.
با این حال یک نماینده مجلس به انتقاد از آن پرداخته و گفته است، ایران به همه پرسش‌های آژانس پاسخ داده است. به گفته‌ی علاء‌الدین بروجردی رئیس کمیسیون سیاست خارجی مجلس، «این طرح در واقع بازگشت به پله اول است چرا که ایران در همان ابتدا به سئوالات آژانس در این زمینه پاسخ داده است و مرور پاسخ‌های ایران برای غرب خالی از لطف نخواهد بود.»
«روسیه چه نقشه‌ای در سر دارد؟»
سایت خبری تابناک نیز که به محسن رضایی، فرمانده اسبق سپاه پاسداران نزدیک است، در یادداشتی نسبت به نیت روسیه در ارائه طرح جدید تردید نشان داده است.
تابناک در یادداشت خود که «روسیه چه نقشه‌ای در سر دارد؟» عنوان دارد، نوشته است، «در این طرح تا کنون مشخص نشده است که اگر غرب از پاسخ‌های ایران اظهار رضایت نکرد، چه واکنشی نشان خواهد داد؟ آیا روسیه هم همراه غرب تحریم‌هایی را علیه ایران تقویت خواهد کرد؟ آیا این طرح زمینه‌ساز اجماعی جهانی علیه ایران با بهانه پرونده هسته‌ای نخواهد شد؟»
به نظر تابناک، «اگر قرار بود که غرب با پاسخ‌های ایران قانع شود، طی این سال‌ها قانع شده بود. پس این طرح چه نکته جدیدی را ارائه خواهد داد؟»
ظاهرا هسته‌ی اصلی طرح روسیه پرسش‌های بدون پاسخ‌مانده آژانس درباره ابعاد مخفی و احتمالا نظامی برنامه هسته‌ای ایران است که ایران حاضر به هیچگونه همکاری با آژانس در این زمینه نیست.
هفته‌ی گذشته علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در دیدار با یوکیا آمانو رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواستار توقف تحقیقات آژانس درباره ابعاد نظامی برنامه اتمی ایران شد.
صالحی گفت، «ایران آماده از سرگیری مذاکرات درباره برنامه‌ی اتمی خود و همکاری تنگاتنگ با آژانس است به شرطی که آژانس تحقیقات خود را درباره‌ی اتهاماتی که برای ساختن بمب اتمی به ایران وارد می‌شود، متوقف سازد و مسائل گذشته را حل‌وفصل شده اعلام نماید.»
MM/SA