ایرن زازیانس، یکی از چهره‌های به‌یاد ماندنی سینمای ایران در سن ۸۵ سالگی در روز هفتم مرداد در تهران درگذشت. ایرن در سال‌های ۷۰ خورشیدی مبتلا به بیماری سرطان شد و پس از درمان موقت به زندگی ساده خود ادامه داد، اما عواقب این بیماری سرانجام او را از پای درآورد.

ایرن یک از بازیگران زیبا و پرکار سینما، تلویزیون و تئاتر ایران به شمار می‌آید. او در فیلم‌هایی همچون "محلل"، "بلوچ"، "برهنه تاظهر با سرعت"، "خروس" و "قاصد بهشت" بازی کرد.

بسیاری از ایرانیان بازیگری او در سریال تلویزیونی "سلطان صاحبقران" و "تخت ابونصر" را به خاطر دارند. وی پس از انقلاب ۵۷ از ادامه فعالیت‌های هنری خود بازماند و اجازه نیافت که بر پرده سینما دوباره ظاهر شود.

ایرن در خانواده‌ای ارمنی در سال ۱۳۰۶ در بابلسر چشم به جهان گشود و در ۱۶ سالگی با محمد عاصمی، روزنامه‌نگار،  شاعر و مدیر مجله کاوه ازدواج کرد.

ایرن نخستین بار در سال ۱۳۲۸ تجربه هنری خود را در تئاتر فردوسی در نمایشی به نام "کارمند شریف" آغاز کرد. تئاتر فردوسی در خیابان لاله‌زارتهران توسط عبدالحسین نوشین یکی از پیشگامان تئاتر نوین ایران تاسیس شده بود.

ایرن پس از تاسیس تئاتر سعدی توسط نوشین و همسر هنرمندش لرتا به آنان پیوست، اما از آنجایی‌که نوشین یکی از کادرهای مرکزی حزب توده به شمار می‌آمد، فعالیت‌های او و گروهش دائماَ دچار گسیختگی می‌شد. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ تئاتر سعدی به آتش کشیده شد و فعالیت‌های همکاران نوشین از جمله ایرن متوقف شد.

بازی ایرن در فیلم "قاصد بهشت" به خاطر پوشش‌ وی در این فیلم جنجال‌های زیادی را به دنبال داشت، اما نام وی را بر سر زبان‌ها انداخت.

ایرن که از دوران بازی درتئاتر با نصرت کریمی آشنا شده بود، سرانجام در سال ۱۳۵۰ در فیلم محلل به کارگردانی و بازیگری نصرت کریمی نقش‌آفرینی کرد. او در این فیلم توانایی بازیگری خود را بار دیگر نشان داد.

"افتخار پاکسازی" و رمز جاودانگی

ایرن پس از انقلاب ۵۷ در فیملی از مسعود کیمیایی با نام "خط قرمز" (۱۳۵۹) و در فیلمی دیگر به نام "جایزه" اثر علیرضا داوودنژاد (۱۳۶۱) بازی کرد، اما هر دو فیلم توقیف شدند و اجازه اکران نیافتند. ایرن در گفت‌وگویی درباره توقیف فیلم‌هایش به طنز گفته بود که وی نیز "به افتخار پاکسازی" نائل شد. وی از توقف فعالیت‌ هنری‌اش به عنوان "ضربه بزرگ روحی" یاد می‌کرد.

ایرن که دریافته بود در شرایط جدید ایران امکان بازیگری دیگر برایش میسر نیست، در آلمان دو سال زندگی کرد و پس از یادگیری زبان آلمانی، تخصصی در زمینه بهداشت و زیبایی پوست گرفت. و در بازگشت به ایران از این طریق روزگار گذراند. ایرن درباره این دوران سخت مالی گفته بود: «هر چند که شرایط مالی‌ام خوب نبود، اما هیچ‌گاه ناله نکردم.» او آرزو داشت که «جوانان ایرانی او را فراموش نکنند.»

کارنامه سینمایی ایرن حدود ۳۰ فیلم را شامل می‌شود. نخستین فیلم او "مردی که رنج می‌برد" ساخته محمدعلی جعفری بود. ایرن با بسیاری از کارگردانان و بازیگران بنام ایران همکاری داشت. فعالیت هنری ایرن زازیانس بخشی از تاریخ تئاتر، سینما و تلویزیون ایران است و به‌رغم نگرانی وی از یادها محو نخواهد شد.