شامگاه یکشنبه (۳ سپتامبر)، دقیقا سه هفته پیش از برگزاری انتخابات آلمان مناظره تلویزیونی آنگلا مرکل و رقیب انتخاباتی او مارتین شولتس برگزار شد. مهاجرت، مناقشه اتمی با کره‌شمالی، همکاری با دونالد ترامپ و اردوغان از موضوعات اصلی این دوئل بودند. طبق برآوردهای منتشرشده این مناظره ۲۰ میلیون ببیننده داشت.

ارزیابی و تفاسیر رسانه‌های آلمان از این مناظره اگر چه کم و بیش متفاوت بود، اما مفسران در یک نکته اتفاق نظر داشتند و آن اینکه تلاش شولتس برای برگرداندن ورق و جذب رأی‌دهندگان نامطمئن به کارزار سوسیال‌دموکرات‌ها چندان موفق نبوده است.

البته در همین زمینه هم نظرسنجی‌های منتشرشده از سوی رسانه‌ها نتایج گوناگونی ارائه دادند. طبق نظرسنجی شبکه اول تلویزیون آلمان ۵۵ درصد از پرسش‌شوندگان مرکل و ۳۵ درصد شولتس را در این مناظره برتر دیدند. از دید ۱۰ درصد نیز این دوئل برنده‌ای نداشت.

طبق نظرسنجی شبکه دوم تلویزیون آلمان اما ۳۲ درصد مرکل را و ۲۹ درصد شولتس را برنده‌ی این مناظره دانستند. ۳۹ درصد از پرسش‌شوندگان هر دو نامزد را همطراز و برابر در این دوئل ارزیابی کردند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

"ضعیف‌ترین" مناظره

این سومین مناظره‌ی تلویزیونی مرکل محسوب می‌شود؛ دوئلی که رسانه‌ها آن را در مجموع ضعیف‌ترین مناظره‌ی پانزده سال گذشته ارزیابی کرده‌اند. نخستین بار در سال ۲۰۰۲ میلادی بود که در آلمان مناظره‌ای تلویزیونی در آستانه‌ی انتخابات سراسری این کشور برگزار شد.

برخی مفسران حتی نه از مناظره‌ای تلویزیونی که از گفت‌وگویی در راستای تشکیل ائتلاف سخن گفتند،  از جمله مفسر روزنامه "وست دویچه آلگماینه سایتونگ" می‌نویسد: «میان سیاست‌های مرکل و تصورات شولتس تفاوت‌های چندانی وجود نداشت، از سیاست پناهجویان و همگرایی اجتماعی گرفته تا ترامپ، اردوغان، کره شمالی، امنیت داخلی و کمک‌های مالی و اجتماعی به خانواده‌ها. تماشاگران شاهد دو سیاستمدار ائتلاف بزرگ بودند که یکی [شولتس] در تلاش تهاجم بود و دیگری [مرکل] سعی در دفع و رفع اختلاف داشت.»

بیشتر بخوانید: جدی شدن کارزار انتخاباتی آلمان با برگزاری مناظره تلویزیونی

دولت کنونی آلمان ائتلافی بزرگ متشکل از احزاب دموکرات مسیحی / سوسیال مسیحی و سوسیال دموکرات است و سیاست‌های دولت در مجموع در هماهنگی و به طور مشترک اتخاذ شده است. همین امر سبب شد که شعاع مارتین شولتس برای تهاجم و انتقاد از مرکل تا اندازه‌ای تنگ شود.

مواضع دو سیاستمدار در باره ترکیه

البته سیاست آتی آلمان در قبال ترکیه و رجب طیب اردوغان، از معدود موضوعاتی بود که رنگ و بوی پیکار را در این مناظره به خود گرفت. در حالیکه مارتین شولتس خواستار قطع فوری مذاکرات مربوط به عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا شد، مرکل بر این باور بود که این سیاست باید در هماهنگی با سایر اعضای اتحادیه اروپا دنبال شود و از آن گذشته، آلمان در قبال  ۵۰ درصد از مردم ترکیه که از سیاست‌های اردوغان پشتیبانی نمی‌کنند و روی اتحادیه اروپا حساب باز کرده‌اند، مسئول است.

مرکل در اظهارات خود در مورد ترکیه همچنین به این نکته اشاره کرد که تصمیمات دولتش در قبال ترکیه در چارچوب تصمیمات ائتلاف بزرگ گرفته شده است. وزیر خارجه کنونی آلمان، زیگمار گابریل، از حزب سوسیال دموکرات آلمان است؛ حزبی که شولتس به عنوان نامزد اصلی آن قدم به کارزار گذاشته است.

بیشتر بخوانید: هشدار مرکل: امکان بازنگری در روابط با ترکیه وجود دارد

مرکل و شولتس در برخی نکات مربوط به ترکیه نیز اتفاق نظر داشتند و به صراحت از سیاست‌های اردوغان انتقاد کردند. مرکل تاکید کرد که اردوغان با سیاست‌هایی که در پیش گرفته با سرعتی بسیار زیاد از ارزش‌های اتحادیه اروپا فاصله گرفته است.شولتس اردوغان را متهم کرد که در برابر کودتای نا فرجام ژوئیه ۲۰۱۶ دست به یک ضد کودتا زده است.

سیاستمدارن احزاب اپوزیسیون آلمان نیز در مجموع ارزیابی مثبتی از این مناظره تلویزیونی نداشتند. دیتمار بارچ، رئیس فراکسیون چپ‌های آلمان در پیام توئیتری خود نوشت: «این دوئلی تلویزیونی نبود، بلکه ۹۰ دقیقه گفت‌وگویی زجرآور در جهت ائتلاف.»

جم اوزدمیر، رئیس فراکسیون‌های سبزهای آلمان نیز در توئیت خود تصریح کرد: «حزبی که [بعد از دو حزب بزرگ] رتبه سوم را از آن خود کند، درباره ماهیت و آینده‌ی کشورمان تصمیم‌گیرنده خواهند بود. ائتلاف بزرگ = رکود، ائتلاف سیاه و زرد = گذشته، سبز = آینده.»

به اعتقاد برخی از سیاستمداران، کارشناسان و مفسران مسائل مربوط به سیاست خارجی بخش بزرگی از این مناظره را به خود اختصاص داد. کریستیان لیندنر، رئیس حزب دموکرات آزاد آلمان در پیام توئیتری خود نوشت: «چرا در مناظره تلویزیونی هیچ حرفی از آموزش و پرورش، دجیتالی شدن، وضعیت یورو، انرژی، مسائل اقلیمی، بوروکراسی و لزوم نوآوری سخنی به میان نیامد؟»

حزب دموکرات آزاد آلمان در انتخابات دوره‌ی گذشته (۲۰۱۳) نتوانست به مرز ۵ درصد دست یابد و به این ترتیب به پارلمان این کشور راه پیدا نکرد. با توجه به پیروزی‌های اخیر این حزب در انتخابات ایالتی شانس موفقیت و راهیابی دموکرات‌آزادها در انتخابات سراسری خوب است.

انتخابات سراسری آلمان در روز یکشنبه، ۲۴ سپتامبر (برابر با دوم مهر ماه) برگزار می‌شود.